Soru 6
Tahıl yüklemesini tamamlayan bir geminin deplasmanı = 18000 ton, toplam Hacimsel Yatırma Momenti değeri (VHM) = 8200 m^4 bulunmuştur. Tahıl yükünün İstif Faktörü = 1,36 m^3 / ton ise, Yatırma Kolu eğrisinin başlangıç değeri ne olur?
cevap seçenekleri
a) 0,48 m b) 0,39 m c) 0,45 m d) 0,33 m e) 0,41 m
Bu resim, bir denizcilik problemini içeren bir soru görselidir. Soru, bir geminin deplasman yükü ve hacimsel yatırma momenti verileri ile ilgili, Yatırma Kolu eğrisinin başlangıç değerinin hesaplanmasını istemektedir. Cevap seçenekleri farklı metre cinsinden değerler sunar.
Yaklaşık 0,45 m olur — doğru seçenek c) 0,45 m.
Hesap: Deplasmanı hacme çevirirken 1 ton ≈ 1 m^3 varsayılırsa V=18000\ \text{m}^3. Metasentrik yarıçap (BM) = \dfrac{\text{VHM}}{V} = \dfrac{8200}{18000}=0{,}4556\ \text{m}\approx 0{,}45\ \text{m}. Bu değer yatırma kolu eğrisinin başlangıç değeri olarak alınır. İstif faktörü (1,36 m^3/ton) bu hesapta kullanılmaz.
Terimler:
- Deplasman: Geminin su tarafından taşınan toplam ağırlığı (genellikle ton).
- Hacimsel Yatma Momenti (VHM): Su hattı alanının ikinci momenti veya benzeri hacimsel moment; biriminin m^4 olduğu, BM hesaplamasında kullanılan büyüklük.
- İstif Faktörü: Bir ton yükün işgal ettiği hacim ( m^3/ton ), tahıl gibi dökme yükler için verilir.
- Metasentrik Yarıçap (BM): BM=\dfrac{I}{V} formülüyle bulunan değer; biriminin metre olduğu, VHM veya su hattı momenti ile deplasman hacmi oranıdır.
- Yatırma Kolu (GZ): Gemiye etki eden sağa/sola yatırma momentini dengeleyen kol; küçük açılarda yaklaşık olarak GZ\approx GM\sin\theta ile ilişkilidir.
