Canakkale savasi sirasinda istanbul isgal altindamiydi? Donemin padisahi ne tur yetkilere ve guce sahipti?
Hayır — Çanakkale Savaşı (1915) sırasında İstanbul işgal altında değildi; İstanbul, İtilaf Devletleri tarafından ancak Mondros Mütarekesi sonrasında (Kasım 1918 civarı) işgal edildi. Dönemin padişahı V. Mehmed (Mehmed Reşad) idi; resmi ve dinî statü olarak padişah/halife yetkilerine sahipti ama fiili siyasi güç büyük ölçüde İttihat ve Terakki (özellikle “Üç Paşa”: Enver, Talat, Cemal) tarafından kullanılıyordu.
Kısa kaynaklar (kontrol tarihi: 13 Ekim 2025):
- Gallipoli Campaign — Britannica (checked 2025-10-13): Gallipoli Campaign | Summary, Map, Casualties, Significance, & Facts | Britannica
- Mehmed V Reşad — Britannica (checked 2025-10-13): Mehmed V | Reign, Succession & Abdication | Britannica
- Occupation of Constantinople — Britannica (checked 2025-10-13): https://www.britannica.com/event/Occupation-of-Constantinople
Glossary
- Armistice of Mudros (Mondros Mütarekesi): 30 Ekim 1918’de Osmanlı ile İtilaf Devletleri arasında imzalanan ateşkes anlaşması; sonrasında İstanbul’un işgali kolaylaşmıştır.
- Committee of Union and Progress (İttihat ve Terakki, CUP): 1908 sonrası Osmanlı siyasetinde etkin olan milliyetçi ve reformcu grup; 1913’ten sonra yürütme üzerinde güçlü etkiye sahipti.
- Gallipoli Campaign (Çanakkale Savaşları): 1915’te İtilaf Devletleri’nin Gelibolu kıyılarında gerçekleştirdiği askeri harekât; İstanbul işgaline yol açmadı.
- Occupation of Constantinople (İstanbul’un İşgali): İtilaf Devletleri’nin Mondros sonrası 1918’de İstanbul’u işgal etmesi.
- Üç Paşa (Enver, Talat, Cemal Paşa): İttihat ve Terakki içindeki en etkin askerî/siyasi liderler; fiili iktidarın merkezindeydiler.
- Padişah / Halife: Osmanlı’da devletin ve (Müslümanlar arasında) dinî liderliğin sembolik ve hukuki başı; 20. yüzyılda yetkileri anayasal ve fiili güç arasında farklılaşmıştır.
İsterseniz bu konularda (İttihat ve Terakki’nin nasıl iktidar kazandığı, V. Mehmed’in rolü veya 1918 işgalinin ayrıntıları) daha fazla ayrıntı verebilirim.