Telleri at kılından yapılmış, omza konularak çalınan, hüzünlü sesler çıkaran bir çalgıdır keman...... Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi yoktur?

Eğitim ve Öğretim Türk Dili ve Edebiyatı
1

image
image472×508 105 KB

  1. Telleri at kılından yapılmış, omza konularak çalınan, hüzünlü sesler çıkaran bir çalgıdır keman. Geçmişi Doğu’ya uzansa da Batı’da gelişmiş ve kullanım alanı bulmuştur. Özellikle İtalyan ustaların elinde olgunlaşmış, kusursuz hâline erişmiştir. Modern kemanlardan önce 17. yüzyıla kadar varlığını devam ettiren ve kemana esin kaynağı olan “violler” vardı. Bu violler, sonradan sesi yönünden üstün olan kemanlara bıraktı. Violleri merak edenler, Gaudenzio Ferrari’nin Saronno Kilisesi’ndeki fresklerini inceleyebilirler.

Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi yoktur?

A) Karşılaştırma
B) Açıklama
C) Koşul öne sürme
D) Tanımlama
E) Öneride bulunma

Bu resim, bir soruyu ve şıklarını göstermektedir. Soru, bir parçanın anlatımında hangi unsurların olmadığını sormaktadır.

2

Bu tür bir sorunun doğru cevabını tespit ederken, metnin her bir bölümünü dikkatle incelemek gereklidir. Her bir seçeneğin metin içindeki varlığı sorgulanmalı ve hangi seçeneğin eksik olduğunu ortaya çıkarmak için metin detaylı bir şekilde analiz edilmelidir.

İnceleme

A) Karşılaştırma

Metinde “17. yüzyıla kadar varlığını devam ettiren ve kemana esin kaynağı olan ‘violler’ vardı. Bu violler, sonradan sesi yönünden üstün olan kemanlara bıraktı.” cümlesi bir karşılaştırma barındırır. “Violler” ve “kemanlar” arasında ses yönünden bir karşılaştırma yapılmıştır. Karşılaştırma metinde mevcuttur.

B) Açıklama

Metin boyunca keman hakkında detaylı açıklamalar bulunmaktadır. Örneğin, “Telleri at kılından yapılmış, omza konularak çalınan, hüzünlü sesler çıkaran bir çalgıdır keman” cümlesi kemanın özelliklerini açıklamaktadır. Açıklama metinde mevcuttur.

C) Koşul öne sürme

Metni dikkatlice inceleyecek olursak, herhangi bir koşul öne sürme durumu bulunmamaktadır. Koşul öne sürme durumunda, “eğer…, -se/-sa” gibi ifadeler kullanılarak bir durumun gerçekleşmesi için başka bir durumun gerekliliği belirtilir. Ancak metinde böyle bir ifade yer almamaktadır. Koşul öne sürme metinde mevcut değildir.

D) Tanımlama

Kemanın ve violün tanımları metinde yapılmıştır. “Telleri at kılından yapılmış, omza konularak çalınan, hüzünlü sesler çıkaran bir çalgıdır keman.” ve “Modern kemanlardan önce 17. yüzyıla kadar varlığını devam ettiren ve kemana esin kaynağı olan ‘violler’ vardı.” cümleleri buna örnek olarak gösterilebilir. Tanımlama metinde mevcuttur.

E) Öneride bulunma

Metinde geçen “Violleri merak edenler, Gaudenzio Ferrari’nin Saronno Kilisesi’ndeki fresklerini inceleyebilirler.” ifadesi, bir öneride bulunma niteliği taşır. Öneride bulunma metinde mevcuttur.

Sonuç

Yukarıdaki detaylı incelemeler sonucunda, metinde “C) Koşul öne sürme” bulunmamaktadır. Diğer bütün seçenekler metin içinde geçmektedir.

TERİMLER:

Koşul öne sürme: Bir durumun gerçekleşmesi için başka bir durumun gerekliliğini belirten ifade. Örneğin, “Eğer hava yağmurluysa, şemsiyeni al.”

3

Parçada aşağıdakilerden hangisi yoktur:

D) Tanımlama:

Parçada keman ve viollerin detaylı tanımları yapılmaktadır. Kemanın tiz sesi, omza konarak çalınması ve tellerin at kılından yapılması gibi özellikleri belirtilmektedir. Violler için de benzer şekilde 17. yüzyıla kadar var oldukları, kemana esin kaynağı oldukları ve ses bakımından kemanlardan daha zayıf oldukları ifade edilmektedir.

Diğer seçenekler ise parça içerisinde yer almaktadır:

  • A) Karşılaştırma: Keman ve violler ses bakımından karşılaştırılmaktadır.
  • B) Açıklama: Kemanın kökeni ve tarihi açıklanmaktadır.
  • C) Koşul öne sürme: Viollerin kemanlara dönüşmesi için ses bakımından üstün olması koşulu öne sürülmektedir.
  • E) Öneride bulunma: Parçada doğrudan bir öneri yer almamaktadır.

Ancak, viollerin tarihi ve kemanla ilişkisi hakkında bilgi edinmek isteyenler için Gaudenzio Ferrari’nin Saronno Kilisesi’ndeki fresklerini incelemeleri önerilebilir. Bu, dolaylı bir öneri olarak yorumlanabilir.

Sonuç olarak, bu parçanın anlatımında “D) Tanımlama” seçeneği yer almamaktadır.