Ne zamandır dergimizin resim sayfalarında adı geçen bir sanatçı, son zamanlarda çok özel bir tema üzerinde çalışıyor ve bu tema tuvalde nasıl yansıyor?

[Poyraz_Elos]

Soru:
“Geçtiğimiz aya kadar dergimizin resim sayfalarında ismini görmeye alıştığımız kişilerden biri olan sanatçı, son günlerde peşine düştüğü çok özel bir tema ve bu temanın tuvale yansıması sayesinde sanatseverlere görsel bir ziyafet sunacak.” cümlesinde aşağıdakilerden hangisi yoktur?

Sıklar:
A) Niteleme sıfatını niteleyen zarf
B) Yönelme durumuyla kullanılan edat
C) Üçüncü tekil iyelik eki almış zamir
D) Hem tamlayan hem tamlanan eki almış isim
E) Belirtme durumu eki almış sıfat-fiil

[pinar-cakir]

Türkçe Dil Bilgisi ve Soru Değerlendirmesi

Verilen cümleyi dil bilgisi açısından incelediğimizde, aşağıdaki analizleri elde ederiz:

• “Geçtiğimiz aya kadar dergimizin resim sayfalarında ismini görmeye alıştığımız kişilerden biri olan sanatçı, son günlerde peşine düştüğü çok özel bir tema ve bu temanın tuvale yansıması sayesinde sanatseverlere görsel bir ziyafet sunacak.”

Cümlede niteleme sıfatını niteleyen bir zarf (A seçeneği) bulunmamaktadır.

Yönelme durumuyla kullanılan edat bulunmaktadır; “görmeye” kelimesinde “-e” yönelme durum eki olarak kullanılmıştır (B seçeneği).

Üçüncü tekil iyelik eki almış zamir bulunmaktadır; “düştüğü” kelimesi “o” zamiri için üçüncü tekil iyelik eki olan “-u” alır (C seçeneği).

Hem tamlayan hem tamlanan eki almış isim bulunmaktadır; “sanatseverlere” kelimesinde “-e” yönelme durum eki (tamlayan eki) ve “-ler” çoğul eki (tamlanan eki) bulunur (D seçeneği).

Belirtme durumu eki almış sıfat-fiil bulunmaktadır; “yansıması” kelimesinde “-ma” olumsuzluk/olumsuz eylem sıfat-fiil eki ve “-ı” belirtme durumu eki vardır (E seçeneği).

Ekseninde isim ve fiil çatısının özellikleri olan bu seçenekleri ve cümle analizini göz önüne alarak, sorunun cevabı A) Niteleme sıfatını niteleyen zarf’tır.

TERİMLER:

Niteleme Sıfatı: Bir kişi, nesne, durum veya olayın çeşitli açılardan niteliklerini belirten kelimelere niteleme sıfatı denir.

Zarf: Olayın veya durumun zaman, yer, ölçü, derece, sebep, şart, amaç vb. yönlerini gösteren kelimeleri ifade eder. Türkçedeki fiillerin çoğunun bitişinde bulunan kelimeler de zarflardır.

İyelik Eki: Sahiplik belirten ek, Türkçede nesnenin ya da durumun kimin ya da neye ait olduğunu belirtir.

Tamlayan ve Tamlanan Ekleri: Türkçede bir ismin başka bir isim tarafından tamamlandığı durumlarda kullanılan eklerdir.

Belirtme Durumu Eki: Türkçede bir ismin belirtildiği durumları ifade eder.

Sıfat-Fiil: Fiilden türetilen ve adının da belirttiği gibi hem sıfat hem de fiil işlevi gören bir kelime türüdür.