Osmanlı İmparatorluğu’nun askeri gücünün önemli bir parçası olan yeniçerilerin kurulma süreci ve tarih sahnesine çıkma koşulları nasıldı? Yüzyıllar içerisinde hangi olaylar veya reformlar onların gelişimine katkıda bulundu? Sonuç olarak, varlıklarının son bulmasına neden olan olaylar nelerdi? Yeniçerilerin güçlü ve zayıf yönleri nelerdir, hangi yanlış uygulamaları onları dezavantajlı duruma düşürdü?
Yeniçeriler: Osmanlı İmparatorluğu’nun Yükselişi ve Düşüşündeki Rolü
I. Giriş: Osmanlı Gücünün Temelleri ve Paradoksları - Yeniçeriler
“Yeniçeri” terimi, Osmanlı İmparatorluğu’nun sultanının hassa ordusunu oluşturan seçkin piyade birliklerinin bir üyesini ifade eder. Kelime anlamı “yeni asker” olan bu birlikler, Osmanlı İmparatorluğu’nun askeri genişlemesinde ve sosyal yapısında hayati bir rol oynamışlardır. Avrupa’nın ilk modern daimi ordusu ve muhtemelen ateşli silahlarla donatılmış ilk piyade gücü olmalarıyla da dikkat çekerler. Ancak, başlangıçta sadık bir kuvvet olmalarına rağmen, zamanla imparatorluğun ilerlemesinin önünde bir engel haline gelmişlerdir. Bu rapor, Yeniçerilerin kuruluşundan nihai olarak ortadan kaldırılmalarına kadar olan süreçteki gelişimini, imparatorluk içindeki rollerini, güçlü ve zayıf yönlerini ve Osmanlı İmparatorluğu üzerindeki etkilerini detaylı bir şekilde inceleyecektir.
II. Yeni Bir Askeri Düzenin Doğuşu: Yeniçeri Ocağı’nın Kuruluşu
- A. Erken Dönem Osmanlı İmparatorluğu’nun Askeri Yapısı: Osmanlı İmparatorluğu’nun ilk dönemlerinde ordu, büyük ölçüde aşiret savaşçıları ve feodal Sipahi süvarilerinden oluşuyordu. Bu yapı, merkezi otorite için bazı zorluklar yaratıyordu. Aşiret savaşçılarının sadakati her zaman kesin olmayabiliyor ve Sipahilerin gücü ise feodal bağlara dayanıyordu. Sultanlar, doğrudan kendi kontrolleri altında, sadık ve profesyonel bir daimi orduya ihtiyaç duyuyorlardı. Özellikle Balkanlar’a doğru genişleme politikası izleyen Osmanlı İmparatorluğu için, kuşatmalar ve meydan savaşları için güvenilir bir piyade gücüne duyulan ihtiyaç giderek artıyordu.
- B. Yeniçeri Ocağı’nın Kurulması: Yeniçeri Ocağı’nın kuruluşu, 14. yüzyılın sonlarına, Sultan Orhan veya daha muhtemel olan Sultan I. Murad dönemine denk gelmektedir. Bazı kaynaklar Orhan dönemini işaret etse de, daha güçlü kanıtlar I. Murad’ın hükümdarlığı sırasında, yaklaşık 1365 veya 1383 yıllarında kurulduğunu göstermektedir. Ocağın kurulması fikri, Alaeddin (Orhan’ın kardeşi) ve Kara Halil Çandarlı’ya atfedilir. Çandarlı’nın gerekçesi, fethedilen topraklardaki halklar üzerinde sultanın mutlak hakkını vurguluyordu. Bu durum, daha önceki, daha az merkezi askeri yapılardan uzaklaşarak, benzersiz özelliklere ve sultana doğrudan bağlılığa sahip bir askeri gücün yaratılması yönünde bilinçli bir politika kararını yansıtmaktadır.
- C. Devşirme Sistemi: Zorla Asimilasyon Yoluyla Sadakatın İnşası: Devşirme sisteminin kökenleri, kul (köle) sistemine kadar uzanır ve Sultan I. Bayezid döneminde veya I./II. Murad dönemlerinde son şeklini almıştır. İlk yazılı kaydı 1438’de görülmekle birlikte, muhtemelen daha erken başlamıştır. Sistem, öncelikle Balkanlar’daki Hristiyan tebaanın çocuklarının zorla askere alınması ve İslam dinine göre yetiştirilmesi sürecini içeriyordu. Yahudiler genellikle bu sistemin dışındaydılar. Seçim kriterleri arasında genç yaş (8-20), fiziksel ve zihinsel değerlendirme yer alıyor ve şehirlerden ziyade köylerden gelen çocuklar tercih ediliyordu. Çocuklar sünnet ediliyor, İslam’a geçirilerek Türkçe dilini ve Osmanlı geleneklerini öğreniyorlardı. Daha sonra Türk ailelerin yanına veya saray okullarına (Enderun) yerleştiriliyorlardı. Bu sistemin arkasındaki temel motivasyon, sultanın sadık askerlere duyduğu ihtiyaç ve Türk soylularının gücünü dengeleme isteğiydi. Hatta bazı Hristiyan aileler için bu durum, sosyal yükselme fırsatı sunduğu için cazip olabiliyordu. Devşirme sistemi, geleneksel bağlılık bağlarını kopararak ve tamamen sultana bağımlı askerler yaratarak askeri bir güç oluşturmanın radikal bir yoluydu. Aynı zamanda, fethedilen halkların sosyal mühendisliği ve entegrasyonu için de bir araç olarak işlev görüyordu.
- D. İlk Teşkilatlanma, Eğitim ve Benzersiz Kimlik: Yeniçeri Ocağı’nın temelini sıkı disiplin ve düzen oluşturuyordu. Yeniçeriler kışlalarda toplu halde yaşar ve ocaklarını aileleri gibi görürlerdi. Evlilik (başlangıçta 40 yaşından önce yasaktı), ticaret ve sakal bırakma gibi konularda katı yasaklar vardı. Tipik kölelerden farklı olarak düzenli maaş, emeklilik aylığı ve ikramiyeler alırlardı. Kendilerine özgü üniformaları vardı ve mehter müziği eşliğinde yürürlerdi. Bektaşi Sufi tarikatı ile yakın bir ilişkileri bulunuyordu. Sultan, onlara bir baba figürü gibi davranır ve ocağın doğrudan denetimini sağlardı. Bu ilk yapı ve düzenlemeler, genel halktan ayrı, tamamen askeri yeteneklere ve sultana mutlak bağlılığa odaklanan benzersiz bir kimlik oluşturmayı amaçlıyordu.
III. Fetih Çağı: Askeri Gücün Zirvesi
- A. Erken Dönem Askeri Zaferler ve Genişleme:
- Kosova Savaşı (1389): Yeniçeriler, Sırpları mağlup eden Osmanlı ordusunun bir parçası olarak önemli rol oynamışlardır. Sultan I. Murad bu savaş sırasında veya sonrasında hayatını kaybetmiştir.
- Niğbolu Savaşı (1396): Haçlı ordusuna karşı kazanılan kesin Osmanlı zaferinde kilit bir rol oynamışlardır.
- İstanbul’un Fethi (1453): Şehrin surlarını aşmada etkili olmuşlar ve bu olay Osmanlı tarihinin dönüm noktalarından biri olmuştur.
- Çaldıran Savaşı (1514): Safevi İmparatorluğu’nun yenilgisinde, Yeniçerilerin geleneksel süvari güçlerine karşı etkinliğini göstermişlerdir.
- Mohaç Savaşı (1526): Macar kuvvetlerinin ezici bir yenilgiye uğratılmasında belirleyici rol oynamışlar ve bu zafer Orta Avrupa’da Osmanlı hakimiyetinin yolunu açmıştır.
- Diğer önemli seferler arasında Varna, Belgrad, Rodos ve Viyana kuşatmaları sayılabilir. Yeniçeriler, yüzyıllar boyunca Osmanlı askeri genişlemesinin ön saflarında yer almış, Avrupa ve Orta Doğu’nun haritasını şekillendiren kilit savaşlarda sürekli olarak belirleyici darbeler indirmişlerdir.
- B. Yeniçerilerin Taktik Üstünlüğü: Başlangıçta Avrupa ordularına karşı bir avantaj sağlayan ateşli silahların erken benimsenmesi ve ustaca kullanılması. Kuşatma duvarlarında gedik açıldıktan sonra hızlı ilerleme ve düşman süvari güçlerini kanatlardan çevirme gibi disiplinli piyade taktikleri. Etkili kuşatma savaşı yetenekleri. Dönemin diğer ordularına kıyasla üstün lojistik destek. Disiplin, gelişmiş silahlar ve etkili taktiklerin birleşimi, Yeniçerileri 15. ve 16. yüzyıllar boyunca zorlu ve çoğu zaman korkulan bir askeri güç haline getirmiştir.
IV. Zamanın Değişen Rüzgarları: Yüzyıllar Boyunca Dönüşüm
- A. Evrimleşen Asker Alma Uygulamaları: Sıkı Devşirme sisteminin kademeli olarak gevşemesi. 16. yüzyılın sonlarında Yeniçeri çocuklarının Ocağa kabul edilmeye başlanması. Sosyo-ekonomik faydalar elde etmek için giderek artan sayıda özgür doğumlu Müslüman ve hatta sivillerin Ocağa para karşılığında girmesi. Devşirme sisteminin 1648’de resmen kaldırılması. Asker alımındaki bu değişim, başlangıçta Devşirme sistemiyle sağlanan benzersiz karakteri ve disiplini aşındırmış ve Ocağın kademeli olarak “sivilleşmesine” yol açmıştır.
- B. İmtiyazların Yükselişi ve Ekonomik Katılım: Yeniçerilerin önemli sosyal statü ve imtiyazlar kazanması. 17. yüzyılın başlarında evlenme ve ticaret yapma yasağının gevşemesi. Zenginlik birikimi, toprak sahipliği ve bazen yasadışı yollarla çeşitli ekonomik faaliyetlere katılım. Artan ekonomik güç ve sosyal imtiyazlar, Yeniçerilerin odağını askeri görevlerden kişisel zenginleşmeye ve kazanılmış haklarını korumaya kaydırmıştır.
- C. Tarihi Olayların Etkisi ve Azalan Askeri Performans: Lale Devri (1720’ler) ve Avrupa etkilerinin ortaya çıkışı. Modernleşen Avrupa ordularına kıyasla askeri yenilgiler ve savaş alanındaki etkinliğin azalması örnekleri. Modernleşmeyi amaçlayan askeri reformlara karşı direnç. Avrupa orduları askeri yapısını modernleştirirken, Yeniçerilerin değişime direnmesi ve imtiyazlarına olan düşkünlükleri, askeri yeteneklerinin azalmasına ve Osmanlı İmparatorluğu’nun durgunluğuna katkıda bulunmuştur.
V. Çürümenin Tohumları: Disiplin Aşınması ve Gücün Yerleşmesi
- A. İç Disiplin Sorunları ve Yolsuzluk: Ekstra maaş almak için hayali üyeler kaydetmek ve rüşvet talep etmek de dahil olmak üzere yolsuzluğun ortaya çıkması. Başlangıçtaki sıkı disiplin ve düzenin kaybolması. Askeri odaklarını daha da sulandıran şehir esnaf loncalarıyla karışma. Devşirme dışı askerlerin artması ve ekonomik çıkarların ön plana çıkması, Yeniçerilerin disiplininde ve savaş gücünde önemli bir düşüşe yol açmıştır.
- B. Siyasi Müdahale ve Nüfuz: Sultanları tahttan indirmek ve tahta çıkarmak da dahil olmak üzere saray siyasetine artan müdahale. Genellikle korkutma ve rüşvet yoluyla önemli siyasi güç kullanan “kral yapıcılar” haline gelme. İmtiyazlarını tehdit eden her türlü değişime direnen gerici bir güç olarak hareket etme. Yeniçerilerin güçlü bir siyasi fraksiyona dönüşmesi, Sultan’ın otoritesini zayıflatmış ve Osmanlı İmparatorluğu içinde istikrarsızlığa katkıda bulunmuştur.
- C. Ekonomik İmtiyazların Etkisi: Vergi muafiyetleri nedeniyle halkın geri kalanı arasında popülaritesinin azalması. Ticaret ve zanaatlar üzerinde kontrol, bazen tekellere yol açma. Daha yüksek maaş ve savaş ganimetlerinden daha büyük pay talep etmek için güçlerini kullanma. Ekonomik imtiyazları, güçlerinin önemli bir kaynağı ve bu avantajları kısıtlayacak reformların önünde büyük bir engel haline gelmiştir.
- D. Askeri Modernleşmeye Direnç: Modern bir ordunun imtiyazlı konumlarını tehdit edeceği korkusu. Sultan II. Osman’ın öldürülmesi de dahil olmak üzere reform girişimlerine şiddetli muhalefet. Gelişen savaş taktiklerine uyum sağlamayı reddederek eski askeri yöntemlere bağlı kalma. Yeniçerilerin modernleşmeye karşı gösterdiği katı direnç, Osmanlı ordusunun Avrupa güçlerine kıyasla giderek eskimesine ve imparatorluğun gerilemesine katkıda bulunmuştur.
VI. Vaka-i Hayriye: Bir Çağın Şiddetli Sonu
- A. İlgaya Giden Yol: Sultan II. Mahmud’un orduyu modernleştirme ve Yeniçeri muhalefetinin üstesinden gelme kararlılığı. Yeniçerilerin gücünü zayıflatmak ve dini liderlerin desteğini almak için stratejik adımlar atması. Yeni, Avrupa tarzı bir ordunun (Sekban-ı Cedit/Asakir-i Mansure-i Muhammediye) kurulması. Tarihçilerin II. Mahmud’un isyanı kasıtlı olarak kışkırttığı görüşü. Bu olay, Sultan II. Mahmud’un imparatorluğun bekası için gerekli reformları engelleyen gerici bir gücün etkisini kırmak amacıyla dikkatlice planlanmış bir hamlesiydi.
- B. 15 Haziran 1826 Olayları (Vaka-i Hayriye - Hayırlı Olay): Yeni ordunun kurulması ve Batı tarzı talim emri üzerine İstanbul’da Yeniçeri isyanı (kazan kaldırma). II. Mahmud’un sadık güçleri harekete geçirmesi ve Sancak-ı Şerif’i kullanması. Yeni topçu birlikleri ve diğer sadık birlikler tarafından isyanın şiddetle bastırılması. Yeniçeri kışlalarının yakılması ve İstanbul sokaklarında şiddetli çatışmalar. Binlerden on binlere varan Yeniçeri ölümü tahminleri. Vaka-i Hayriye, Yeniçeri Ocağı’nın sonunu getiren ve köklü askeri ve toplumsal reformların önünü açan acımasız ama kararlı bir olaydı.
- C. Sonrası ve İlgası: Yeniçeri liderlerinin idam edilmesi ve birçok üyenin sürgüne gönderilmesi veya hapse atılması. Bektaşi tarikatının yasaklanması. Yeniçeri mallarına el konulması. Yeni, modern ordu (Asakir-i Mansure-i Muhammediye) ile Yeniçeri Ocağı’nın yer değiştirmesi. Bazı Yeniçerilerin yeni orduda veya dışişleri bakanlığında görevlendirilmesi. II. Mahmud’un hızlı ve kararlı eylemi, Yeniçeri kurumunu etkili bir şekilde ortadan kaldırmış, ancak önemli ölçüde kan dökülmesine ve toplumsal karışıklıklara da yol açmıştır.
VII. İki Ucu Keskin Bıçak: Güçlü ve Zayıf Yönler, Yanlış Uygulamalar
- A. Yeniçerilerin Güçlü Yönleri: Başlangıçtaki askeri disiplin ve düzen. Başlangıçta Devşirme sistemiyle sağlanan Sultana bağlılık. Ateşli silahların erken benimsenmesi ve etkili kullanımı. Benzersiz teşkilat yapısı ve yüksek moral. Çeşitli kökenlerden gelen askerler için sosyal hareketlilik imkanı sunması. Dönemin diğer ordularına kıyasla daha iyi sefer desteği.
- B. Yeniçerilerin Zayıf Yönleri: Askeri modernleşmeye ve reforma artan direnç. İstikrarsızlığa yol açan artan siyasi müdahale ve nüfuz. Zamanla yolsuzluk ve disiplinde düşüş. Askeri görevlerden ziyade ekonomik çıkarlara ve imtiyazlara odaklanma. Avrupa ordularına kıyasla askeri etkinliğin zamanla azalması.
- C. Yanlış Uygulamalar ve Sonuçları: Zamanla disiplin ve düzenlemelere uyulmaması. Sultanları öldürmek de dahil olmak üzere sık sık siyasi müdahale. Genel halka ve devlete zarar veren ekonomik sömürü ve yolsuzluk. Gerekli askeri ve toplumsal reformların engellenmesi.
VIII. Yıkımın Yankıları: İlganın Sonuçları
- A. Kısa Vadeli Etkiler: Yeniçeri Ocağı’nın derhal lağvedilmesi. Yeniçeriler arasında önemli kayıplar. Hayatta kalan üyelerin sürgüne gönderilmesi ve hapsedilmesi. Bektaşi tarikatının yasaklanması. Yeni, modern bir Osmanlı ordusunun (Asakir-i Mansure-i Muhammediye) kurulması. İmtiyazlarını kaybeden Balkanlardaki Müslüman topluluklar üzerinde olumsuz etki, isyanlara yol açması. Osmanlı ordusunun geçici zayıflığından yararlanan Rus İmparatorluğu’nun müdahalesi (Akkerman Sözleşmesi). Kısa vadede, olaylar şiddet ve Osmanlı askeri yapısında ve sosyal ortamında önemli bir değişime işaret ediyordu.
- B. Uzun Vadeli Etkiler: Osmanlı İmparatorluğu’nda modernleşmenin önündeki büyük bir engelin kaldırılması. Askeri, idari, eğitim ve toplum alanlarında reformların önünün açılması. Merkezi hükümetin otoritesinin güçlenmesi. 19. yüzyıl boyunca Osmanlı devletini modernleştirme çabalarının devam etmesi. Başlangıçtaki aksaklıklara rağmen, ilga Osmanlı İmparatorluğu’nun modern bir devlet olarak varlığını sürdürme girişiminde önemli bir adımdı. Uzun vadeli sonuçlar dönüştürücüydü ve Osmanlı İmparatorluğu’nun nihai olarak dağılmasını engelleyemese de, bir modernleşme yoluna girmesini sağladı.
IX. Sonuç: Bir Değişim Gücü ve Uyarıcı Bir Öykü
Yeniçeriler, seçkin bir askeri güç olarak yükselişleri ve Osmanlı İmparatorluğu’nun genişlemesindeki hayati rolleriyle hatırlanırlar. Ancak, yolsuzluk, siyasi müdahale ve modernleşmeye direnç gibi faktörler onların gerilemesine yol açmıştır. Vaka-i Hayriye, Osmanlı tarihinde bir dönüm noktası olarak kabul edilir. Yeniçeriler, hem gücün hem de seçkin askeri birliklerin potansiyel tuzaklarının bir göstergesi olarak karmaşık bir miras bırakmışlardır. Osmanlı İmparatorluğu üzerindeki etkileri ve askeri tarihteki yerleri, incelenmeye değer önemli bir konudur.
Tablolar:
-
Tablo: Zaman İçinde Yeniçeri Gücü
Yıl Güç 1400 <1,000 1484 7,841 1523 7,164 1530 8,407 1547 12,131 1574 13,599 1582 16,905 1592 23,232 1609 37,627 1654 51,047 1666–67 47,233 1687–88 62,826 1699 67,729 1710–71 43,562 -
Tablo: Yeniçerilerin Katıldığı Başlıca Savaşlar
Savaş Yıl Yeniçeri Rolü Sonuç Kosova Savaşı 1389 Osmanlı ordusunun bir parçası Belirsiz/Osmanlı Zaferi Niğbolu Savaşı 1396 Osmanlı zaferinde önemli rol Osmanlı Zaferi İstanbul’un Fethi 1453 Şehir surlarını aşmada etkili Osmanlı Zaferi Çaldıran Savaşı 1514 Safevi süvarilerini mağlup etti Osmanlı Zaferi Mohaç Savaşı 1526 Macar kuvvetlerini ezici bir yenilgiye uğratmada belirleyici rol oynadı Osmanlı Zaferi Viyana Kuşatması (çeşitli) — Önemli rol oynadı, sonuçlar değişken (örneğin, 1683’teki başarısızlık gerilemenin başlangıcı olarak görülür) Karışık
Alıntılanan çalışmalar
- Janissary - Wikipedia, erişim tarihi Mart 28, 2025, Janissary - Wikipedia
- Military Of The Ottoman Empire: Origins And History, erişim tarihi Mart 28, 2025, Military Of The Ottoman Empire: Origins And History
- Janissary - New World Encyclopedia, erişim tarihi Mart 28, 2025, Janissary - New World Encyclopedia
- The Force that Forged an Empire: Janissary Corps and their Role in Ottoman Empire Building, erişim tarihi Mart 28, 2025, https://surface.syr.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1069&context=chronos
- The Janissaries - An Elite Ottoman Army Unit Who Became Public Enemy No1, erişim tarihi Mart 28, 2025, https://www.warhistoryonline.com/medieval/janissaries-elite-ottoman-army-unit-became-public-enemy-no1-m.html
- 17th century Ottoman Janissary Musketeer - Warfare History Network, erişim tarihi Mart 28, 2025, 17th century Ottoman Janissary Musketeer - Warfare History Network
- Three Janissaries in Green uniforms (standing readying, standing firing, kneeling firing), Janissaries, The Ottoman Empire, The Great Siege of Malta, 1565, The… - Hobby Bunker, erişim tarihi Mart 28, 2025, Three Janissaries in Green uniforms (standing readying, standing firing, kneeling firing), Janissaries, The Ottoman Empire, The Great Siege of Malta, 1565, The Crusades--three figures
- Orhan - Wikipedia, erişim tarihi Mart 28, 2025, Orhan - Wikipedia
- Janissaries - Legendary Ottoman Empire War Unit - YouTube, erişim tarihi Mart 28, 2025, https://www.youtube.com/watch?v=5oTlq65Hu-A
- Turning Our Children Over to the Enemy - Renewanation, erişim tarihi Mart 28, 2025, https://www.renewanation.org/post/turning-our-children-over-to-the-enemy
- What was the role of the Janissaries in Ottoman military successes? - TutorChase, erişim tarihi Mart 28, 2025, What was the role of the Janissaries in Ottoman military successes? | TutorChase
- SLAVERY, EQUALITY, FRATERNITY - Qalam Global, erişim tarihi Mart 28, 2025, SLAVERY, EQUALITY, FRATERNITY - Qalam
- Devshirme - Wikipedia, erişim tarihi Mart 28, 2025, Devshirme - Wikipedia
- Devşirme | Ottoman government | Britannica, erişim tarihi Mart 28, 2025, Devşirme | Ottoman government | Britannica
- Children and Youth in History | Devshirme System [Gravure], erişim tarihi Mart 28, 2025, Children and Youth in History | Devshirme System [Gravure]
- Devshirme System - World History Commons, erişim tarihi Mart 28, 2025, Devshirme System | World History Commons
- The Devshirme System and the Levied Children of Bursa in 1603-4 - Belleten, erişim tarihi Mart 28, 2025, The Devshirme System and the Levied Children of Bursa in 1603-4 | Aralık 2015, Cilt 79 - Sayı 286 | Belleten
- The Janissaries - An Elite Ottoman Army Unit Who Became Public Enemy No1, erişim tarihi Mart 28, 2025, https://www.warhistoryonline.com/medieval/janissaries-elite-ottoman-army-unit-became-public-enemy-no1.html
- Janissaries | Encyclopedia.com, erişim tarihi Mart 28, 2025, Janissaries | Encyclopedia.com
- The Battle of Kosovo, 1389 | History Today, erişim tarihi Mart 28, 2025, The Battle of Kosovo, 1389 | History Today
- Battle of Kosovo - Wikipedia, erişim tarihi Mart 28, 2025, Battle of Kosovo - Wikipedia
- Battle of Kosovo (1448) - Wikipedia, erişim tarihi Mart 28, 2025, Battle of Kosovo (1448) - Wikipedia
- The Battle of Kosovo: Early Reports of Victory and Defeat - De Re Militari, erişim tarihi Mart 28, 2025, The Battle of Kosovo: Early Reports of Victory and Defeat » De Re Militari
- HwtS 078: The Battle of Kosovo, 1389 - History with the Szilagyis, erişim tarihi Mart 28, 2025, HwtS 078: The Battle of Kosovo, 1389 — History with the Szilagyis
- Battle of Nicopolis - The Failed Crusade Against The Ottomans - War History Online, erişim tarihi Mart 28, 2025, https://www.warhistoryonline.com/medieval/battle-nicopolis-failed-crusade-ottomans.html
- Battle of Nicopolis - Wikipedia, erişim tarihi Mart 28, 2025, Battle of Nicopolis - Wikipedia
- Battle of Nicopolis - World History Encyclopedia, erişim tarihi Mart 28, 2025, Battle of Nicopolis - World History Encyclopedia
- Battle of Nicopolis, 1396 - HISTORY OF CROATIA and related history, erişim tarihi Mart 28, 2025, Battle of Nicopolis, 1396 – HISTORY OF CROATIA and related history
- Crusader Disaster At Nicopolis - Warfare History Network, erişim tarihi Mart 28, 2025, Crusader Disaster At Nicopolis - Warfare History Network
- The Janissaries: Elite Infantry of the Ottoman Empire - Discovery UK, erişim tarihi Mart 28, 2025, The Janissaries: Elite Infantry of the Ottoman Empire - Discovery UK
- The Rise And Fall Of The Janissaries, The Ottoman Empire’s Elite Military Force - All That’s Interesting, erişim tarihi Mart 28, 2025, Janissaries, The Ottoman Empire's Deadliest Warriors
- en.wikipedia.org, erişim tarihi Mart 28, 2025, Janissary - Wikipedia.
- Janissaries brought about the Fall of Constantinople - Look and Learn, erişim tarihi Mart 28, 2025, Janissaries brought about the Fall of Constantinople – Historical articles and illustrationsHistorical articles and illustrations | Look and Learn
- From Pious Soldiers to Rogue Enforcers: The Rise and Fall of the Ottoman Janissaries | by Ahsan Ali Abbasi | Inspiring Minds | Medium, erişim tarihi Mart 28, 2025, https://medium.com/dark-pen/from-pious-soldiers-to-rogue-enforcers-the-rise-and-fall-of-the-ottoman-janissaries-fdd4034e5dc5
- The Fall of Constantinople Had Profound Consequences - Saint Sophia, erişim tarihi Mart 28, 2025, The Fall of Constantinople Had Profound Consequences - Saint Sophia
- Fall of Constantinople | Facts, Summary, & Significance - Britannica, erişim tarihi Mart 28, 2025, Fall of Constantinople | Facts, Summary, & Significance | Britannica
- Fall of Constantinople - Wikipedia, erişim tarihi Mart 28, 2025, Fall of Constantinople - Wikipedia
- THE JANISSARIES-: ENGINES OF THE OTTOMAN JUGGERNAUT - Talk Diplomacy, erişim tarihi Mart 28, 2025, https://www.talkdiplomacy.com/post/the-janissaries-engines-of-the-ottoman-juggernaut
- Janissary | Definition, History, Military, & Facts - Britannica, erişim tarihi Mart 28, 2025, Janissary | Definition, History, Military, & Facts | Britannica
- Ottomans Suppress the Janissary Revolt | EBSCO Research Starters, erişim tarihi Mart 28, 2025, Ottomans Suppress the Janissary Revolt | EBSCO Research Starters
- “Economic, social, political and psychological factors of Janissary wea” by Ali Omar, erişim tarihi Mart 28, 2025, "Economic, social, political and psychological factors of Janissary wea" by Ali Omar
- Abolition of Janissary Corps and Socioeconomic Reflections1* - ibaness.org, erişim tarihi Mart 28, 2025, https://www.ibaness.org/bnejss/2020_06_02/08_Guney_and_Onhan.pdf
- Ottoman Empire - Decline, Reforms, Fall | Britannica, erişim tarihi Mart 28, 2025, Ottoman Empire - Decline, Reforms, Fall | Britannica
- A GENERAL OVERVIEW OF JANISSARY SOCIO-ECONOMIC PRESENCE IN ALEPPO (1700-1760S) - DergiPark, erişim tarihi Mart 28, 2025, https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2487805
- The End of Corporate Janissaries in the Gulf - The Cairo Review of Global Affairs, erişim tarihi Mart 28, 2025, The End of Corporate Janissaries in the Gulf – The Cairo Review of Global Affairs
- THE JANISSARIES IN THE SOCIAL AND ECONOMIC LIFE OF RUM (SIVAS) PROVINCE IN THE MIDDLES OF THE 18TH CENTURY Zafer KARADEMİR, erişim tarihi Mart 28, 2025, https://www.sosyalarastirmalar.com/articles/the-janissaries-in-the-social-and-economic-life-of-rum-sivas-province-in-the-middles-of-the-18th-century.pdf
- Cretan Janissaries in the Ottoman Army, 1750-1826 - Dissertation Reviews, erişim tarihi Mart 28, 2025, https://dissertationreviews.org/cretan-janissaries-in-the-ottoman-army-1750-1826/
- Auspicious Incident - Wikipedia, erişim tarihi Mart 28, 2025, Auspicious Incident - Wikipedia
- Janissaries - (AP World History: Modern) - Vocab, Definition, Explanations | Fiveable, erişim tarihi Mart 28, 2025, Janissaries - (AP World History: Modern) - Vocab, Definition, Explanations | Fiveable | Fiveable
- [AUSPICIOUS INCIDENT: THE EARLIEST ACCOUNT OF THE ‘VAKA-YI HAYRIYYE’ IN 1826 - REVOLTS & DISBANDMENT OF THE JANISSARIES] Üss-i zafer 1241. [i.e. The principle of victory 1826]. by SAHHAFLAR SEYHIZÂDE MEHMED ES’AD EFENDI, (1789-1848).: Very Good Leather (1828) 1st - AbeBooks, erişim tarihi Mart 28, 2025, https://www.abebooks.com/first-edition/AUSPICIOUS-INCIDENT-EARLIEST-ACCOUNT-VAKA-YI-HAYRIYYE/30845248178/bd
- Ottoman Empire - Resistance, Reforms, Decline | Britannica, erişim tarihi Mart 28, 2025, https://www.britannica.com/place/Ottoman-Empire/Resistance-to-change
- America’s Janissaries | Proceedings - March 2000 Vol. 126/3/1,165 - U.S. Naval Institute, erişim tarihi Mart 28, 2025, https://www.usni.org/magazines/proceedings/2000/march/americas-janissaries
- The Powerful & Dangerous Janissaries and the Secret Plan to Destroy Them: The Auspicious Event—Part I | Ancient Origins, erişim tarihi Mart 28, 2025, https://www.ancient-origins.net/history/powerful-dangerous-janissaries-and-secret-plan-destroy-them-auspicious-event-part-i-008437
- The Army and Political Power in the Arab Context - Libya Tribune, erişim tarihi Mart 28, 2025, https://en.minbarlibya.org/2017/05/24/the-army-and-political-power-in-the-arab-context/
- JANISSARY POLITICS ON THE OTTOMAN PERIPHERY (18TH-EARLY 19TH C.), erişim tarihi Mart 28, 2025, https://repository-empedu-rd.ekt.gr/empedu-rd/bitstream/123456789/669/1/HALCYON-Spyropoulos.pdf
- A CHRONOLOGY OF POLITICAL EVENTS (1453-1826) | History of Istanbul, erişim tarihi Mart 28, 2025, https://istanbultarihi.ist/409-a-chronology-of-political-events-1453-1826
- Decline of the Ottoman Empire - The struggle to modernize: the empire from 1789 to 1924, erişim tarihi Mart 28, 2025, https://www.britannica.com/place/decline-of-the-Ottoman-Empire-2230672/The-struggle-to-modernize-the-empire-from-1789-to-1924
- Decline of the Ottoman Empire | Reasons, Collapse, & Maps - Britannica, erişim tarihi Mart 28, 2025, https://www.britannica.com/place/decline-of-the-Ottoman-Empire-2230672
- Janissary Revolt of 1622 | EBSCO Research Starters, erişim tarihi Mart 28, 2025, https://www.ebsco.com/research-starters/history/janissary-revolt-1622
- Janissaries - (World History – 1400 to Present) - Vocab, Definition, Explanations | Fiveable, erişim tarihi Mart 28, 2025, https://library.fiveable.me/key-terms/world-history-since-1400/janissaries
- Vaka-I Hayriye | Encyclopedia.com, erişim tarihi Mart 28, 2025, https://www.encyclopedia.com/humanities/encyclopedias-almanacs-transcripts-and-maps/vaka-i-hayriye
- en.wikipedia.org, erişim tarihi Mart 28, 2025, https://en.wikipedia.org/wiki/Auspicious_Incident#:~:text=The%20Auspicious%20Incident%20or%20Auspicious,II%20on%2015%20June%201826.
- [AUSPICIOUS INCIDENT: THE EARLIEST ACCOUNT OF THE ‘VAKA-YI HAYRIYYE’ I – Khalkedon Rare Books, erişim tarihi Mart 28, 2025, https://khalkedonrarebooks.com/products/auspicious-incident-the-earliest-account-of-the-vaka-yi-hayriyye-in-1826-revolts-disbandment-of-the-janissaries-uss-i-zafer-1241-i-e-the-principle-of-victory-1826
- View of the Sultan’s Barge in front of the Nusretiye Camii | Preziosi, Aloysius Rosarius Amadeus Raymondus Andreas (5th Count Preziosi) - Explore the Collections, erişim tarihi Mart 28, 2025, https://collections.vam.ac.uk/item/O836548/view-of-the-sultans-barge-watercolour-preziosi-aloysius-rosarius/
- en.wikipedia.org, erişim tarihi Mart 28, 2025, https://en.wikipedia.org/wiki/Auspicious_Incident#:~:text=Aftermath,-Portrait%20of%20Mahmud&text=The%20Janissary%20leaders%20were%20promptly,new%20Ottoman%20Army%20as%20officers.
- VAK’A-i HAYRİYYE - TDV İslâm Ansiklopedisi, erişim tarihi Mart 28, 2025, https://islamansiklopedisi.org.tr/vaka-i-hayriyye
- On the Ottoman Janissaries (Fourteenth-nineteenth Centuries) - Fighting for a Living, erişim tarihi Mart 28, 2025, https://www.cambridge.org/core/books/fighting-for-a-living/on-the-ottoman-janissaries-fourteenthnineteenth-centuries/288ABA5A33F1129F06E28B65EE43B1B8
- ottoman empire - What was the Janissaries’ Strength? - History Stack Exchange, erişim tarihi Mart 28, 2025, https://history.stackexchange.com/questions/31161/what-was-the-janissaries-strength
- Janissary Orta Strengths In The 18th Century, erişim tarihi Mart 28, 2025, https://stefanov.no-ip.org/MagWeb/7ywaj/72/7y72orta.htm
- What made the Janissaries so special? - Paradox Interactive Forums, erişim tarihi Mart 28, 2025, https://forum.paradoxplaza.com/forum/threads/what-made-the-janissaries-so-special.174345/
- Notes on Janissary vs Horseman, and Janissary vs Siege Damage : r/aoe4 - Reddit, erişim tarihi Mart 28, 2025, https://www.reddit.com/r/aoe4/comments/1dftnoc/notes_on_janissary_vs_horseman_and_janissary_vs/