31 Mart Olayı, Tanzimat ve Meşrutiyet Hakkında Çoktan Seçmeli Osmanlı Tarihi Soruları

  1. 31 Mart Olayı’nda Selanik’ten gelerek isyancıları bastıran ordunun adı nedir?
    a) Hareket Ordusu
    b) Nizam-ı Cedit Ordusu
    c) Selanik Ordusu
    d) Asakir-i Mansure-i Muhammediye
    e) Balkan Ordusu

  2. Avrupa’da ilk defa bir kralın yetkilerini sınırlandıran ve demokrasinin başlangıcı olarak kabul edilen belge aşağıdakilerden hangisidir?
    a) Magna Karta
    b) Milano Fermanı
    c) Tanzimat Fermanı
    d) İnsan Hakları Bildirgesi
    e) Fransız İhtilali

  3. Aşağıdakilerden hangisi Tanzimat Fermanı’nın ilkeleri arasında gösterilemez?
    a) Müslüman ve gayrimüslim bütün halkın can ve mal güvenliği devlet garantisinde olacak.
    b) Azınlıklar askerlik yapmak yerine “Bedel-i nakdi” ödeyecek.
    c) Kanun önünde herkes eşit olacak.
    d) Askerlik işleri düzene konulacak.
    e) Herkes malına sahip olacak, varislerine miras bırakabilecek.

  4. Avrupa’da daimi elçilikler ilk defa hangi padişah döneminde açılmıştır?
    a) III. Selim
    b) II. Mahmut
    c) Abdülaziz
    d) II. Abdülhamit

  5. Aşağıdakilerden hangisi “inkılap” kavramının tanımıdır?
    a) Devlet düzenini, sistemini ve bütün kurumlarını kaldırmak ve yerine daha modern tarzda yeni bir düzen kurmaktır.
    b) Hükümetin güç kullanılarak el değiştirmesidir.
    c) İktidarın hukuk dışı yollarla değiştirilmesidir.
    d) Hükümetin değiştirildiği ancak kurumsal yapının muhafaza edildiği süreçtir.
    e) Devlet düzeninin aksamasına neden olan kurum veya kanunlarda yapılan iyileştirmelerdir.

  6. Aşağıdakilerden hangisi II. Meşrutiyet’in I. Meşrutiyet’ten farklı yönlerinden biri değildir?
    a) Hükümet padişaha değil, meclise karşı sorumludur.
    b) Meclis-i Mebusan kapatıldı.
    c) Padişahın yasaları veto yetkisi, önüne ikinci kez aynen geldiği takdirde kaldırıldı.
    d) Padişahın meclisi açma-kapama-sürgüne gönderme yetkileri kaldırılmıştır.
    e) Siyasi partilerin kurulmasına izin verildi.

Google'da ara

"Avrupa'da daimi elçilikler ilk defa hangi padişah döneminde açıldı daimi elçilikler Osmanlı hangi padişah" için 16600 sonuç bulundu

Cevap: a) III. Selim. Avrupa’da daimi elçilikler Osmanlı’da ilk kez III. Selim döneminde açılmıştır (ilk daimi elçilik 1793, Londra).

Açıklama

Neden III. Selim dönemi?

    1. yüzyıl sonlarında Osmanlı Devleti ile Avrupa devletleri arasındaki sürekli diplomatik ilişkiler ihtiyacı arttı; bunun sonucu olarak geçici elçiliklerin yerine daimi elçilikler açılmaya başlandı.
  • Osmanlı’nın ilk daimi elçisi olarak kabul edilen Yusuf Agâh Efendi, 1793’te Londra’ya gönderilmiş ve böylece ilk daimi Osmanlı elçiliği kurulmuştur. Bu gelişme III. Selim dönemine denk gelir.

Kısa tarihçe ve bağlam

  • Önceki dönemde Osmanlı genellikle geçici elçiler (görevleri geçici, göreve gidiş-gelişli) gönderiyordu; ancak Avrupa devletleriyle sürekli temas, bilgi akışı ve müzakereler için daimi temsilciliklere ihtiyaç duyuldu.
  • III. Selim’in döneminde (Nizam-ı Cedid reformlarının yapıldığı dönem) dış ilişkilerde modernleşme yönünde adımlar atıldı; daimi elçiliklerin açılması da bu sürecin bir parçasıdır.

Kaynaklar:

  • T.C. Dışişleri Bakanlığı, “Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı Tarihçesi” (erişim: 03.11.2025) — https://www.mfa.gov.tr
  • Akademik özetler / makaleler (DergiPark vb.) — ilgili çalışmalar da aynı dönemi işaret eder (erişim: 03.11.2025).

TERİMLER:

Daimi elçilik: Bir devletin başka bir devlette sürekli olarak görev yapan resmi temsilciliği; elçi sürekli ikamet eder.
Geçici elçilik: Belirli bir amaç veya süre için gönderilen, kalıcı olmayıp dönüş yapan elçilik/heyet.
Nizam-ı Cedid (Nizam-ı Cedit): III. Selim döneminde ordunun ve devletin bazı kurumlarının yenilenmesi amacıyla başlatılan reform hareketleri.

soru kısa cevap

Kısa Cevaplar

  1. a) Hareket Ordusu.
  2. a) Magna Carta.
  3. b) Azınlıklar askerlik yapmak yerine “Bedel-i nakdi” ödeyecek. (Tanzimat ilkeleri arasında değildir.)
  4. a) III. Selim.
  5. a) Devlet düzenini, sistemini ve bütün kurumlarını kaldırıp yerine daha modern bir düzen kurmaktır.
  6. b) Meclis-i Mebusan kapatıldı. (Bu, II. Meşrutiyet ile I. Meşrutiyet arasındaki bir fark değildir.)

soruları okur musun

Kısa cevap

Evet, soruları okuyabilirim.

Ne yapmamı istersin?

  • Soruları metin halinde yazayım mı?
  • Her birini yüksek sesle okumamı (sesli) ister misin?
  • Yoksa hemen tek tek cevaplayıp kısa açıklama yapayım mı?

Hangisini tercih edersin?

bunu yap

Bu görsel, yapay zekâ ve teknoloji temasını simgeleyen, devre desenleri ve yarı mekanik yüz hatları içeren stilize bir robot/AI ikonudur.

Soru 11

Cevap

a) Hareket Ordusu.

Kısa Açıklama

31 Mart Olayı’nı (1909) bastırmak üzere Selanik’ten gelen ve isyanı bastıran orduya Hareket Ordusu denir; başında Mahmud Şevket Paşa vardı.

Soru 12

Cevap

a) Magna Carta.

Kısa Açıklama

Avrupa’da ilk kez kralın yetkilerini sınırlayan ve modern demokrasinin başlangıcı sayılan belge Magna Carta (1215)'dır.

Soru 13

Cevap

b) Azınlıklar askerlik yapmak yerine “Bedel-i nakdi” ödeyecek. (Tanzimat ilkeleri arasında değildir.)

Kısa Açıklama

Tanzimat Fermanı eşitlik, can ve mal güvenliği gibi hakları güvence altına almayı amaçlar; bedel-i nakdi uygulaması Tanzimat ilkeleriyle bağdaşmaz.

Soru 14

Cevap

a) III. Selim.

Kısa Açıklama

Osmanlı’da Avrupa’daki ilk daimi elçilikler III. Selim döneminde (ör. 1793 Londra) açılmaya başlandı.

Soru 15

Cevap

a) Devlet düzenini, sistemini ve bütün kurumlarını kaldırmak ve yerine daha modern tarzda yeni bir düzen kurmaktır.

Kısa Açıklama

İnkılap, köklü ve kapsamlı sistem değişikliğini ifade eder; seçenek (a) bu anlama en uygunudur. Diğer seçenekler daha çok daraltılmış veya hukuksal tanımlardır.

Soru 16

Cevap

b) Meclis-i Mebusan kapatıldı. (II. Meşrutiyet ile I. Meşrutiyet arasındaki farklılıklardan biri değildir.)

Kısa Açıklama

II. Meşrutiyet’in I. Meşrutiyet’ten farklı yönleri arasında hükümetin meclise karşı sorumlu olması, padişahın veto ve meclisi kapatma yetkilerinin sınırlandırılması ve siyasi partilere izin verilmesi yer alır; “Meclis-i Mebusan kapatıldı” ifadesi bu farkları anlatan bir madde değildir.

TERİMLER:

Hareket Ordusu: 31 Mart Olayı’nı bastırmak üzere Selanik’ten gönderilen ordu; başında Mahmud Şevket Paşa vardı.
İnkılap: Devletin temel yapısını, kurumlarını ve sistemini köklü biçimde değiştirme eylemi.
Magna Carta: 1215’te İngiltere’de kralın yetkilerini sınırlayan ve hukukun üstünlüğünü güçlendiren belge.
Meşrutiyet: Anayasal monarşi yönetimi; I. Meşrutiyet (1876) ve II. Meşrutiyet (1908) Osmanlı’da önemli örneklerdir.
Tanzimat Fermanı: 1839 tarihli ilan; mülkiyet, can ve mal güvenliği ile hukuki eşitlik gibi yenilikleri hedefleyen reform belgesi.