1. Türk devletlerinde hükümdara verilen yetkinin adı nedir? 2. Malabadi Köprüsü ve Hatuniye Medresesi hangi Türk devletine aittir? 3. Osmanlı timar sisteminde dirlik sahibinin görevleri nelerdir?

Bu görseldeki soruları doğru cevaplarını verebilir misin

  1. Eski Türk devletlerinde hükümdara, yönetme yetkisini Tanrı tarafından verildiğine inanılmıştır. Aşağıdakilerden hangisi, İslamiyet’ten önce kurulan Türk devletlerinde bu yetkiye verilen ad’dır?
    A) Telkin
    B) Toy
    C) Kut
    D) Balbal
    E) Sad

  2. Batman’daki Malabadi Köprüsü ve Mardin’deki Hatuniye Medresesi, aşağıdaki Türk devletlerinden hangisinin egemenliği dönemine aittir?
    A) Danişmentliler
    B) Saltuklular
    C) Anadolu Selçukluları
    D) Artuklular
    E) Mengücekliler

  3. Aşağıdakilerden hangisinin, Osmanlı Devleti’nde ticareti geliştirmek ve ticaret yollarında güvenliği sağlamak amacıyla yapıldığı savunulamaz?
    A) Derbentler
    B) Kervansaraylar
    C) Bedestenler
    D) Menziller
    E) Darülkuralar

  4. Aşağıdakilerden hangisi, Osmanlı timar sistemine göre dirlik sahibinin görevlerinden biri değildir?
    A) Kapıkulu askerlerine ulufe dağıtmak
    B) Savaş zamanı cebelu denilen askerleriyle orduya katılmak
    C) Dirliğindeki vergileri toplamak
    D) Bulunduğu bölgenin güvenliğini sağlamak
    E) Bölgesinde üretimi arttıracak tedbirler almak

Bu testin doğru cevapları şu şekildedir:

  1. Eski Türk devletlerinde hükümdara, İslamiyet’ten önce tanrı tarafından verilen inanışa ‘kut’ denir, bu yüzden doğru cevap C) Kut şeklindedir.

  2. Batman’daki Malabadi Köprüsü ve Mardin’deki Hatuniye Medresesi sorusunda, doğru cevap B) Saltuklular olacaktır.

  3. Şimdilik bu soruyu göremiyorum, bu yüzden cevaplayamıyorum.

  4. Osmanlı timar sistemi içinde, dirlik sahibinin görevlerinden biri olmayan seçenek E) Bölgesinde üretimi arttıracak tedbirler almak’tır. Dirlik sahiplerinin başlıca görevleri arasında askeri hizmet, vergi toplama, bölgenin güvenliğini sağlama ve kapıkulu askerlerine ulufe dağıtma bulunur.

  5. Osmanlı tımar sistemine göre dirlik sahibinin görevlerinden biri D) Bulunduğu bölgenin güvenliğini sağlamaktır, bu yüzden doğru cevap **D)**dir.

1. Eski Türk devletlerinde hükümdara yönetme yetkisini Tanrı tarafından verildiğine inanılan ad: C) Kut

Eski Türk devletlerinde hükümdarlara verilen yönetme yetkisi “Kut” olarak bilinir. Bu inanç, Türklerin siyasi ve sosyal yapısını doğrudan etkileyen şamanist ve tengricilik inanç sistemlerinden kaynaklanır. Kut, Tanrı tarafından bir hükümdara verilen kutsal bir güç veya lütuf olarak kabul edilir. Bu kutsal güç, hükümdarın halkı yönetme yetkisini meşrulaştırır ve hükümdarların tanrısal bir otorite ile donatıldığına inanılır.

Diğer Seçeneklerin Açıklamaları:

  • A) Telkin: Bir fikri, duyguyu başkasına kabul ettirme, öğretme anlamına gelir; bu bağlamda siyasi veya dini bir terim değildir.
  • B) Toy: Türklerde büyük tören veya kutlamalar için kullanılan bir terimdir. Hükümdarın yönetme yetkisini ifade etmez.
  • D) Balbal: Eski Türklerde ölü gömme törenlerinde kullanılan taş heykellere verilen isimdir.
  • E) Sad: Arap kökenli bir kelime olup mutluluk, saadet anlamına gelir. Ayrıca Farsça kökenli olarak yönetim, hükümet anlamına da gelir fakat eski Türk devletlerindeki hükümdar yetkisini tanımlamaz.

2. Batman’daki Malabadi Köprüsü ve Mardin’deki Hatuniye Medresesi: D) Artuklular

Bu eserler Artuklular dönemine aittir. Artuklular, 11. ve 12. yüzyıllarda Orta Doğu’da hüküm süren bir Türk beyliğidir. Malabadi Köprüsü ve Hatuniye Medresesi, Artukluların mimari ve kültürel mirasının önemli örnekleridir ve bu devletin eserlerinin, mimari açıdan gelişmiş olduğunun ve kültürel zenginliklerinin bir göstergesidir.

Diğer Seçeneklerin Açıklamaları:

  • A) Danişmentliler: Anadolu’da varlık göstermiş bir diğer Türk beyliğidir fakat yukarıda bahsedilen yapılar onlara ait değildir.
  • B) Saltuklular: Erzurum ve çevresinde hüküm sürmüş bir beyliktir.
  • C) Anadolu Selçukluları: Anadolu’nun büyük bir bölümünde hüküm sürmüş, birçok önemli eseri bulunan Selçuklu Hanedanı’na ait bir devlettir.
  • E) Mengücekliler: Doğu Anadolu bölgesinde varlık gösteren bir başka Türk beyliği olup bu eserler onlara ait değildir.

4. Osmanlı Devletinde ticareti geliştirmek amacıyla yapıldığı savunulamaz: E) Darülkuralar

Darülkuralar (veya Darülkurra), genellikle Kur’an öğrenimiyle ilgili eğitim veren dini kurumlardır. Bu nedenle ticareti geliştirmek veya ticaret yollarında güvenliği sağlamak gibi bir amacı yoktur.

Diğer Seçeneklerin Açıklamaları:

  • A) Derbentler: Özellikle ticaret yolları üzerinde bulunan, güvenliğin sağlanmasına yönelik kontrol noktalarıdır.
  • B) Kervansaraylar: Ticaret yolları üzerinde konaklama ve mal güvenliği sağlayan tesislerdir.
  • C) Bedestenler: Kapalı çarşılar olarak bilinir ve çeşitli malların alım satımının yapıldığı ticaret merkezleridir.
  • D) Menziller: Kervanların dinlenmeleri ve ihtiyaçlarını karşılamaları için kurulmuş olan, genellikle yol üzerinde bulunan tesislerdir.

5. Osmanlı timar sistemine göre dirlik sahibinin görevleri: A) Kapıkulu askerlerine ulufe dağıtmak

Kapıkulu askerlerine ulufe dağıtmak, timar sistemi dışında görevlendirilmiş, doğrudan devlete bağlı askerlere ücret ödeme işlemidir. Bu, doğrudan Osmanlı merkezi yönetimi tarafından yapılan bir işlem olup, timar sistemi ile ilişkilendirilemez.

Diğer Seçeneklerin Açıklamaları:

  • B) Savaş zamanı cebelu denilen askerleriyle orduya katılmak: Timar sahiplerinin asli görevlerinden biridir.
  • C) Dirliğindeki vergileri toplamak: Timar sahipleri bahsi geçen topraklardan elde edilen gelirlerin bir kısmını toplarlar.
  • D) Bulunduğu bölgenin güvenliğini sağlamak: Timar sahiplerinin temel sorumluluklarından biridir.
  • E) Bölgesinde üretimi arttıracak tedbirler almak: Timar sistemi kapsamında, dirlik sahipleri kendi bölgelerinde ekonomik faaliyetleri ve tarımı teşvik etmekle yükümlüdürler.