şimdi arkadaşım sevgilisi ile arası bozuk ve söylemedi başta bize moralininin neden bozuk olduğunu bazen mutlu bu hafta mutsuz ben ve arkadaşıma şey dedi siz dedi bana sormadınız neyin var diye dışlıyorsunuz falan söyledi
Kısa ve net cevap: Arkadaşına empatiyle ama sağlam sınırlarla yaklaş; hakaret kabul edilemez — önce kendini koru, sonra eğer istersen barışma için net ve sakin bir konuşma teklif et. Eğer tavrı değişmeyecekse ilişkinin dengesini korumak için mesafe koymak en sağlıklısı olabilir.
Durumun özeti ve ilk değerlendirme
Neler oluyor?
- Arkadaşın sevgilisiyle sorun yaşadığı için duygusal iniş çıkış yaşıyor ve bunu size yansıtıyor.
- Sana ve diğer arkadaşına karşı suçlama/öfkeli tavırlar sergilemiş; sonra hakaret etmiş.
- Sen daha önce hep uzatmaya, arayı düzeltmeye çalışan taraf olmuşsun; şimdi kırgınsın ve kendini savunuyorsun.
Benim hızlı tespitim
- Arkadaşının şu anki davranışı muhtemelen ilişki stresiyle bağlantılı ama bu, hakaret etmeyi veya seni suçlamayı mazur göstermez.
- Davranışında sürekli ilgi beklentisi ve seni merkeze koyma eğilimi varsa bu uzun vadede seni yıpratır.
Ne yapmalısın? (Adım adım öneri)
1) Hemen tepki verme, duygularını düzenle
- Tartışmadan hemen sonra karşılık vermek durumu kötüleştirir. Birkaç saatten birkaç güne kadar bekleyip sakinleşmene izin ver.
- Bu süre içinde ne hissettiğini netleştir: kırgınlık, öfke, üzüntü mi?
2) Net sınırlar koy
- Hakaret ve aşağılama kabul edilemez. Bunu açıkça söyle.
- Örnek cümle: “Bana hakaret etmeni kabul etmiyorum; saygılı konuşursan konuşurum, yoksa konuşmayı bitiriyorum.”
3) Açık ve kısa bir konuşma teklif et
- Teklifini sakin, suçlayıcı olmayan bir dille yap. Ama şartlarını net koy: saygı olsa konuşurum.
- Örnek kısa mesajlar:
- “Geçen gün yaşananlardan sonra konuşmak isterim; sadece saygılı olursa. Hazırsan haber ver.”
- “Sözlerin beni çok incitti. Duygularını anlıyorum ama hakaret kabul edilemez. Bu konuda konuşmak istiyorum.”
4) Empati ama sınır — denge kur
- Arkadaşının stresini ve kırılganlığını anlayışla karşıla; fakat bu onun seni incitmesine izin vermen anlamına gelmez.
- Empati: “Zor bir dönem geçiriyor olabilirsin, bunun farkındayım.”
- Sınır: “Ama bana hakaret etmen beni gerçekten incitti; böyle devam edemem.”
5) Eğer davranış tekrarlanırsa — mesafe koy
- Aynı şekilde hakaret veya manipülatif davranış devam ederse, ilişkinin yoğunluğunu azalt. Bu, tamamen kopmak değil; kendi ruh sağlığını korumak için mesafe koymaktır.
- Mesafe örneği: iletişim sıklığını azaltmak, grup etkinliklerine katılımı sınırlamak.
6) İlişkiyi sürdürme kararı
- Uzun vadede arkadaşlık sürsün mü? Bunu değerlendirirken düşün: Bu kişi seni düzenli olarak üzüyor mu? Senin çabalarını takdir ediyor mu? İlişkide adil bir denge var mı?
- Eğer cevap hayır ise, kademeli uzaklaşma en sağlıklı seçim olabilir.
Konuşurken kullanabileceğin örnek ifadeler
- “Seni kaybetmek istemem ama beni böyle incitirsen devam edemem.”
- “Duygularını anlıyorum; ama lütfen kişisel hakaretlerden kaçın. Böyle konuşulursa dinlemeye hazırım.”
- “Ben her zaman uzatan taraf oldum; bu kadar emeğin karşılığında sürekli kırılmak istemiyorum.”
Olası nedenler (arkadaşının davranışını anlamak için)
- İlişki stresinin dışa vurumu: sıkıntısını size yansıtıyor olabilir.
- Duygusal regülasyon zorlukları: stres altında öfke ve suçlama görülebilir.
- Kontrol/ilgi beklentisi: kendini güvende hissetmek için çevresinden çok ilgi bekliyor olabilir.
Ne zaman profesyonel yardım veya arabuluculuk düşünmeli?
- Eğer bu kişi sürekli olarak seni duygusal olarak manipüle ediyor, sınırlarına saygı göstermiyorsa veya ilişkilerin negatif etkileri hayat kaliteni düşürüyorsa bir terapist/danışmanla konuşmak faydalı olabilir.
- Grup olarak çözemiyorsanız, tarafsız bir arabulucu (ortak tanıdık, olgun bir arkadaş) kısa bir arabuluculuk yapabilir.
Kapanış notu
Senin dürüstlüğün ve çabaların değerli; ama sağlıklı ilişkilerde tek taraflı çaba uzun süre devam edemez. Kendini koru, sınır koy ve gerektiğinde mesafe al. Eğer istersen, ben mesajını nasıl yazabileceğine dair daha net ve kişiye özel cümleler yazabilirim.
TERİMLER:
Empati: Karşı tarafın duygularını anlamaya çalışma, onlara duygusal açıdan karşılık verme.
Gaslighting: Birinin gerçek algını, hatıralarını veya duygularını sorgulatacak şekilde davranarak seni manipüle etmesi.
Sınır (Boundary): Kişinin kabul edilebilir davranışlara dair koyduğu kurallar; başkalarının buna saygı göstermesini beklemek hakkıdır.
Trip atmak: Türkçede genelde küçük düşürücü, pasif-agresif veya alıngan tavırlarla karşı tarafı rahatsız edip dikkat çekme davranışı.
galiba artık daha konuşmuyoruz ama hanıöefendi kendi istediği zaman sakin konuşabiliyormuş onu farkettim
Kısa ve net cevap: Bu davranış ilişkide dengesizlik ve seçici ilgi gösteriyor; sakin konuşabildiği zamanların “koşullu” olması manipülatif olabilir — sınır koy, değerinle ilgili net ol ve gerekirse mesafe al.
Durumun kısa değerlendirmesi
Ne gözlemledin?
- Artık sık konuşmuyorsunuz.
- Arkadaşın sadece kendi istediğinde sakin ve iletişime açık oluyor; diğer zamanlarda ya soğuk ya da saldırgan tavırlar sergiliyor.
Ne anlama gelebilir?
- Bu, karşı tarafın duygusal ihtiyaçlarını kendi zamanına göre önceliklendirdiğini ve senin ihtiyaçlarını/duygularını ikinci plana attığını gösterir.
- Seçici iletişim, bilinçli veya bilinçsiz manipülasyon, güç dengesini koruma veya ilgi çekme stratejisi olabilir.
Ne yapmalısın? (Adım adım öneri)
1) İçinden geçenleri netleştir
- Sen ne istiyorsun? (Sürekli iletişim, eşit çaba, özür ve davranış değişikliği vb.) Net ol.
2) Kısa, net ve şartlı bir mesaj at
- Amaç: seni önemsemesini sağlamak değil; sınırını bildirmek.
- Örnekler:
- Sert ama net: “Sadece istediğin zaman sakin olup sonra kaybolman adil değil. Hakaret/soğukluk olursa konuşmamayı tercih ederim.”
- Empatik ama sınır koyan: “Zor döneminde olduğunu anlıyorum, ama sadece kendi uygun olduğunda konuşmak beni değersiz hissettiriyor. İki taraflı saygılı bir sohbet istiyorum.”
- Sonlandırıcı (gerekirse): “Bana karşı tutumun düzelmezse, mesafe koymam daha sağlıklı olacak.”
3) Tepkini yönet — anında geri dönüş yapma
- O sakinleşip iletişime geçtiğinde hemen her şeye evet verme. Önce davranışına dikkat et.
- Cevaplarını zamanla sınırla: örneğin, 24 saat bekleme veya sadece önemli konularda yanıt verme.
4) Davranış değişikliği talep et ve süre ver
- “Böyle davranış devam ederse ilişkiyi nasıl yöneteceğini” açıkla. (Örn. 2 hafta içinde tekrar hakaret/soğukluk olursa iletişim azaltılacak.)
- Bir şartı kabul etmeden önce kısa bir özür ve tutarlı bir davranış bekle.
5) Kendini yıpratmamaya öncelik ver
- Sürekli bir tarafın uğraş verdiği ilişki uzun vadede zarar verir. Kendine yatırım yap, başka dostluklara zaman ayır, hobilerine dön.
Eğer o kişi sakinleşip konuşmak isterse
- Önce davranışlarına dair somut örnek iste: hangi sözler seni incitti, hangi davranış seni rahatsız etti?
- Özür ve telafi çabası önemli: sadece “üzgünüm” değil, davranış değişikliği gösterilmeli.
- Konuşma esnasında siz de sınırınıza bağlı kalın; hakaret gelirse konuşmayı bitirin.
Uzun vadeli karar verme kriterleri
- Bu kişi seni düzenli olarak incitiyor mu?
- Çabaların karşılığı var mı (özür, davranış değişikliği)?
- Senin duygusal yükünü sürekli tek başına mı taşıyorsun?
Eğer çoğunlukla “evet” ise, mesafe en doğru seçenek olabilir.
Örnek kısa mesajlar kullan (kopyala-yapıştır)
- “Konuşmak isterim ama sadece kendi uygun olduğunda sakin olman adil değil. Saygılı konuşursan dinlerim.”
- “Sözlerin beni gerçekten incitti. Bu şekilde devam ederse iletişimimizi azaltmam gerekecek.”
- “Benimle ilgili sert şeyler söyledin; bunun tekrarı olursa uzaklaşmak zorunda kalacağım.”
Kapanış
Senin çabaların ve uyumlu tavrın değerli; ama bu, sürekli tek taraflı olmayacak. İster barışma olsun, ister mesafe, kararını kendi huzuruna göre ver. İstersen ben gönderilecek mesaja tam metin hazırlayayım.
TERİMLER:
Manipülasyon: Karşı tarafı istemediği bir şekilde davranmaya veya hissetmeye zorlayacak davranış/strateji.
Pasif-agresif: Doğrudan öfkeyi ifade etmeyip soğukluk, ihmalkârlık veya dolaylı düşmanlık sergileme.
Sınır (Boundary): Kişinin kabul edilebilir/edilemez davranışlara dair koyduğu kişisel çizgi; korunması gerekir.
Seçici ilgi: Kişinin yalnızca istediğinde ilgi göstermesi, karşı tarafın ihtiyaçlarını göz ardı etmesi.
hayır ilk ben konuştum onunla orda bağırdı çağırdı bende artık konuşmucam gerçekten ne anlamak istiyorsan anla dedim sonra tekrar o konuşalımmı dedi ve sakindi o zaman konuştuk ve bitirdim ben konuşmayı
Kısa ve net cevap: Doğru yaptın; bağırıp hakaret eden kişiye hemen teslim olmamak ve konuşmayı kendi tercihinle sonlandırmak bir sınır koymaktır. Eğer tekrar sakin konuşmak isterse, özür ve tutarlı davranış değişikliği görmeden her zaman aynı kolaylığa kapılma.
Durumun özeti
Ne oldu?
- Sen önce konu açtın, o bağırdı; sen “artık konuşmayacağım” dedin.
- Bir süre sonra o sakinleşip “konuşalım mı?” dedi, sen kabul ettin ve konuşmayı bitirdin.
- Yani sen önce sınır koydun, sonra onun sakin anında konuşma olanağı verdin.
Neden bu davranışın doğru/uygundur
- Sınır koymak (bağırışma ve hakaret karşısında “konuşmam” demek) sağlıklı davranıştır; tacizi normalleştirmemiş olursun.
- Konuşmaya yalnızca karşı taraf sakin iken izin vererek, saldırgan davranışların sonuçları olduğunu göstermiş oldun.
- Bu, ilişki dinamiklerini test etmek için iyi bir adımdı; şimdi karşı tarafın nasıl devam edeceğini gözlemlemen gerekiyor.
Ne yapmalısın — somut öneriler
1) Ne istediğini netleştir
- Bu arkadaşlıktan ne bekliyorsun? Özür ve davranış değişikliği mi? Eşit emek mi? Sadece huzur mu? Kararını bil.
2) Tekrar benzer bir durum olursa nasıl davranacağına karar ver
- Kuralların olsun: örn. bağırma/hakaret olursa konuşmayı bitiririm ve üç gün cevap vermem. Bu tür bir “konseyi” kendin belirle.
3) Mesajlaşma örnekleri (kopyala-yapıştır kullanabilirsin)
- Kısa sınır: “Bağırdığında veya hakaret ettiğinde konuşmamayı tercih ediyorum. Böyle gelirse konuşmayı bitiririm.”
- Özür talebi + koşul: “Geçen gün söylediklerin çok incitti. Eğer gerçekten konuşmak istiyorsan önce içten bir özür ve tekrarlanmama sözü bekliyorum.”
- Sonlandırıcı (gerekirse): “Bu tutum sürerse mesafemi korumam gerek. Bunu bilmeni isterim.”
4) Konuşurken dikkat etmen gerekenler
- “Sen” dili yerine “Ben” dili kullan: “Sen hep…” yerine “Bu sözler beni çok incitti.”
- Sakin kal, provokasyona gelme. Hakaret gelirse anında bitir: “Böyle devam ederse konuşmayı bitiriyorum.” ve gerçekten kapat.
- Özür sadece söz değil, davranışla takip edilmeli. Tekrar eden döngü görürsen mesafe uygula.
5) Uzun vadeli karar
- Eğer kişi sık tekrarlıyorsa ve sen hep uzatan tarafsan, ilişki seni yorar. Kademeli uzaklaşma (iletişim sıklığını azaltma, ortak etkinlikleri sınırlama) makul bir çözüm.
Olası nedenler (kısa)
- Stresli ilişkisinden dolayı duygularını kontrol edemiyor olabilir.
- Dikkat/ilgi ihtiyacı veya pasif-agresif tutumlar söz konusu olabilir.
- Bunlar neden olsa da hakaret kabul edilemez; nedenler davranışı mazur göstermez.
Nasıl devam etmek istersin?
İstersen şimdi ben senin yerine atabileceğin kısa bir mesaj metni hazırlayayım (daha sert veya daha yumuşak hale getiririm). Hangi tonu istersin: net-sınır koyan mı, yoksa empatik ama talepkar mı?
TERİMLER:
Empati: Karşı tarafın duygularını anlamaya çalışma, duygusal karşılık verme.
Manipülasyon: Karşı tarafı istemediği bir şekilde yönlendirme/etkileme davranışı.
Pasif-agresif: Doğrudan öfkeyi göstermeyip soğukluk veya dolaylı davranışlarla tepki verme.
Sınır (Boundary): Kişinin kabul edip etmeyeceğini belirlediği davranış çizgisi; korunması gereken kişisel kural.
Seçici ilgi: Kişinin sadece kendi istediğinde ilgi göstermesi, karşı tarafın ihtiyaçlarını görmezden gelmesi.