bana osmanlıdan günümüze muhasebe denetimi hakkında bilgi ver
Elbette, Osmanlı’dan günümüze muhasebe denetimiyle ilgili temel bir özet şöyle:
Osmanlı Dönemi:
- Osmanlı’da mali işlemler başlangıçta defterdarlar ve katipler tarafından el yazması defterlerle yürütülürdü.
- Gider ve gelirlerin kayıtları için “muhasebe-i atik” ve “muhasebe-i cedid” gibi farklı birimler vardı.
- Bu dönemde “teftiş” yani denetim mekanizması, padişahın atadığı görevliler (müfettişler veya teftiş heyetleri) tarafından yapılırdı. Ama bugünkü bağımsız dış denetim mantığı yoktu.
Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Geçiş:
-
- yüzyılda Tanzimat ile birlikte merkezi yönetim ve maliye teşkilatında modernleşme başladı.
- 1861’de Osmanlı’da Maliye Nezareti kuruldu ve muhasebe kayıt sisteminde daha sistematik uygulamalara geçildi.
- 1910’da Sayıştay kurularak kamu hesaplarının resmen denetlenmesi için bir temel atıldı.
Cumhuriyet ve Sonrası:
- Cumhuriyet’in ilanından sonra muhasebe ve denetim alanında Batı’daki uygulamalara uygun mevzuat, standartlar ve kurumlar geliştirildi.
- 1960’lardan itibaren bağımsız denetim ve iç denetim kavramları yaygınlaşmaya başladı; özellikle özel sektörde gelişme görüldü.
- 1980’lerden sonra yabancı yatırım, uluslararası iş ilişkileri ve standartlara uygunluk ihtiyacının artmasıyla birlikte, bağımsız denetim firmaları ve mesleki kuruluşlar (ör. TÜRMOB) öne çıktı.
- 2011’de kabul edilen 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu ile şirketler için denetim zorunlulukları ve raporlama standartları geldi.
Kısacası:
- Osmanlı’dan günümüze muhasebe denetimi, defterdar ve katiplerin gözetimiyle başlayan, bugün ise uluslararası standartlara ve bağımsız kuruluşlara dayalı gelişmiş bir yapıya dönüşmüştür.
Ek bilgi veya belirli bir dönem ister misin?
evet isterim
Hangi döneme dair daha fazla ayrıntı istersiniz?
Örneğin:
- Sadece Osmanlı dönemi mi?
- Tanzimat ve Cumhuriyet arası geçiş mi?
- Yoksa yakın dönem (Cumhuriyet sonrası, 1980 sonrası çağdaş denetim) mi?
Belirli bir dönemi belirtirseniz, o döneme dair daha detaylı bilgi verebilirim.
İsim veya olay gibi örnekler de isteyebilirsiniz. Hangisine odaklanmamı istersiniz?