Menemen Olayı’nın bastırılması, Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası’nın kapatılması Gelişmeleri aşağıdaki ilkelerden hangisiyle doğrudan ilgilidir?

Tarih
1

image
image1920×909 176 KB

Menemen Olayı’nın bastırılması,
Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası’nın kapatılması
Gelişmeleri aşağıdaki ilkelerden hangisiyle doğrudan ilgilidir?
A) Halkçılık
B) Cumhuriyetçilik
C) Laiklik
D) Milliyetçilik
E) Devletçilik

2

Menemen Olayı ve Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası’nın Kapatılması

Öncelikle, Menemen Olayı ve Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası’nın kapatılması konularını inceleyelim.

Menemen Olayı

Menemen Olayı, 23 Aralık 1930’da Menemen’de meydana gelen bir ayaklanmadır. Şeyh Esat ve takipçileri bu olayı başlatmış ve genç bir subay olan Asteğmen Mustafa Fehmi Kubilay’ın şehit edilmesiyle sonuçlanmıştır. Olay, laikliğe ve cumhuriyetin getirdiği modernleşme sürecine karşı bir hareket olarak kabul edilmiştir.

Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası’nın Kapatılması

Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası (Kurucu: Kazım Karabekir ve arkadaşları) 17 Kasım 1924’te kurulan ve Mustafa Kemal Atatürk’ün Cumhuriyet Halk Fırkası’na karşı muhalefet eden bir siyasi partiydi. Ancak parti, özellikle laiklik karşıtı unsurların faaliyetlerinden dolayı 3 Haziran 1925’te kapatılmıştır.

Analiz

  1. Laiklik İlkesi: Menemen Olayı ve Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası’nın kapatılmasının temel nedeni, her iki olayın da laiklik karşıtı hareketler tarafından tetiklenmiş olmalarıdır. Osmanlı’dan Cumhuriyet’e geçiş sürecinde, laikliğe aykırı faaliyetlerde bulunulması yeni kurulan cumhuriyeti tehdit eden unsurlar olarak görülmüştür. Menemen Olayı, din adına yapılan bir kalkışma olduğu için bu olaya doğrudan müdahale edilmiştir.

  2. Diğer İlkelere Kıyasla:

    • Halkçılık: Bu olaylar doğrudan halk sınıfının katılımı veya refahı ile ilgili değil, daha çok devlet düzeni ve laiklik prensipleri ile ilgilidir.
    • Cumhuriyetçilik: Cumhuriyetçilik bu olaylarda yer alsa da, asıl vurgu laiklikle ilişkilidir.
    • Milliyetçilik: Olaylar ulusal kimlik veya millî hedeflerle ilgili değildir.
    • Devletçilik: Burada ekonomiden ziyade devletin yönetim biçimi ve prensipleri üzerinde durulmaktadır.

Sonuç

Doğru Cevap: C) Laiklik

Laiklik, bu gelişmelerin merkezinde yer alan ilkedir. Her iki olayın da laiklik karşıtı eğilimler nedeniyle yaşanmış olması, doğru cevabın laiklik olduğunu göstermektedir.

TERİMLER:

Laiklik: Devlet işlerinin din işlerinden ayrı tutulması ilkesidir. Din ve devlet işlerinin birbirine karışmaması anlamına gelir.

1 Beğeni