“Bende belirgin bir doğa sevgisi başlamıştı.” Bu cümlenin özelliği aşağıdakilerden hangisidir?

Eğitim ve Öğretim Türk Dili ve Edebiyatı
1

IMG_4406
IMG_44063024×4032 3.38 MB

  1. “Bende belirgin bir doğa sevgisi başlamıştı.” Bu cümlenin özelliği aşağıdakilerden hangisidir?

A) Basit, kurallı, fiil, olumsuz.
B) Basit, kurallı, isim, olumlu.
C) Basit, kurallı, fiil, olumlu.
D) Birleşik, devrik, isim, olumlu.
E) Basit, kurallı, fiil, olumlu.

2

Cümlenin Özellikleri

“Bende belirgin bir doğa sevgisi başlamıştı.” cümlesinin dilbilgisel incelemesi yapılırken çeşitli özellikler dikkate alınır. Bu özellikleri tek tek inceleyerek doğru cevabı belirleyelim.

1. Cümlenin Yapısı: Basit veya Birleşik

Cümleler, yüklemlerine göre basit veya birleşik cümle olarak incelenir.

  • Basit Cümle: Tek bir fiil veya yükleme sahiptir ve bağlı cümlecik veya yan cümlecik içermez.
  • Birleşik Cümle: Ana cümle dışında bir ya da daha fazla yan cümlecik barındırır.

Verilen cümlede sadece bir yüklem (başlamıştı) bulunmakta ve başka cümlecik yer almamaktadır. Bu nedenle basit cümledir.

2. Cümlenin Dizilişi: Kurallı veya Devrik

Cümle yapısı, yüklemin yer aldığı konuma göre kurallı veya devrik olabilir.

  • Kurallı Cümle: Yüklemin cümlenin en sonunda olduğu cümlelerdir.
  • Devrik Cümle: Yüklemin cümle içinde farklı pozisyonlarda (ön veya ortada) yer aldığı cümlelerdir.

Verilen cümlede yüklem (başlamıştı) sonda yer almaktadır. Bu nedenle cümle kurallı bir cümledir.

3. Yüklemin Türü: Fiil veya İsim

Cümlede bulunan yüklemin fiil ya da isim kökenli olup olmaması önemlidir.

  • Fiil Cümlesi: Yüklemi bir fiil olan cümlelerdir.
  • İsim Cümlesi: Yüklemi bir isim veya isim soylu kelime olan cümlelerdir.

“Başlamıştı” kelimesi, “başlamak” fiilinin türemiş (geçmiş zaman) halidir. Bu nedenle, cümlemiz bir fiil cümlesidir.

4. Cümlenin Anlamı: Olumlu veya Olumsuz

Cümlenin ifade ettiği anlamın olumlu ya da olumsuz olup olmadığı belirlenir.

  • Olumlu Cümle: Eylemin gerçekleştiğini veya durumun var olduğunu ifade eder.
  • Olumsuz Cümle: Eylemin gerçekleşmediğini veya durumun bulunmadığını ifade eder. Genellikle “değil, yok, -ma, -me” gibi olumsuz unsurlar içerir.

Cümlede eylemin (doğa sevgisinin başlaması) gerçekleştiği belirtilmektedir. Yani cümle olumludur.

Sonuç

Tüm bu incelemeler ışığında, doğru cevap:

C) Basit, kurallı, fiil, olumlu.

TERİMLER:

Basit Cümle: Tek bir yüklem barındıran ve yan cümlecik içermeyen cümle.
Kurallı Cümle: Yüklemi sonda yer alan cümle.
Fiil Cümlesi: Yüklemi fiil olan cümle.
Olumlu Cümle: Eylemin gerçekleştiğini belirten cümle.