X ve Y elementlerinden oluşan bir bileşikte elementlerin kütlece birleşme oranı 7/8’dir. Eşit kütlede X ve Y kullanılarak 1,5 gram bileşik elde edilmektedir. Buna göre başlangıçtaki toplam kütle kaç gramdır?
Bileşiklerin Kütle Oranı Problemi
Bu soru, bir bileşiğin oluşumunda kullanılan elementlerin başlangıç kütlelerini bulmak için kütle oranı ve verilen bileşik miktarını kullanmayı gerektirir. İşlem adımlarını detaylıca açıklayarak sonuca ulaşacağız.
Verilenler ve İstenenler
- Bileşikte X ve Y elementlerinin kütlece birleşme oranı 7/8.
- Eşit kütlede X ve Y kullanılarak 1,5 gram bileşik elde edilmiştir.
- Başlangıçtaki toplam kütlenin ne olduğunun bulunması isteniyor.
Çözüm Yöntemi
Kütlece birleşme oranıyla ilgili başlangıç bilgisi:
Bileşikteki X ve Y’nin kütle oranı 7/8 olduğuna göre, bu, 7 gram X’in 8 gram Y ile birleştiği anlamına gelir. Bileşiğin toplam kütleleri ise 7 + 8 = 15 gram olacaktır.
Problemdeki eşit kütlede kullanım durumu:
Başlangıçta X ve Y eşit kütlelere sahiptirler ve bu eşit kütlelerden 1,5 gramlık bileşik elde edilmiştir. Bu durumda başlangıçtaki kütlelerin farklı oranları hesaba katılarak birleşme oranlarından faydalanacağız.
Adım 1: Eşit Kütlelerin Ortak Miktarını Belirleme
Eğer toplam bileşik kütlesi 1,5 gram ise ve eşit miktarda alınmışsa başlangıç kütleleri için şu ifadeyi kurabiliriz:
"Eğer x
gram X’le x
gram Y alıp 1,5 gram bileşik elde ettiğimizde, X ve Y oranını göz önünde bulundurarak x
’i bulacağız.”
Adım 2: Denklemler ve Hesaplamalar
-
Verilen birleşme oranı 7/15 ve 8/15’ten dolayı, X miktarını bileşikte (7/15), Y miktarını ise (8/15) olarak alıyoruz.
-
Bileşik miktarını eşitliğinden x + x = 1.5 ve bileşimin ayrışması sonucunda:
- X’in kütlesi → (7/15) * 1.5
- Y’nin kütlesi → (8/15) * 1.5
Sonuçlandırma
Tüm bileşiklerin toplam kütlesi başlangıç kütlelerinin iki katı edeceğini varsaydığımızda, kütlece 7 birimlik ve 8 birimlik kombinasyon yukarıda belirtilen oranlarla yaklaşık olarak başlangıç kütlelerini denkleştirir. Bu durumda başlangıç miktarlarını farklı oranlara göre analiz ederek toplam kütleyi buluyoruz.
Sonuç: Başlangıçtaki toplam kütle: 3 gramdır.
Neden doğru Cevap?
Başlangıçta eşit kütlede alınan X ve Y elementlerinin 1,5 gram bileşik oluşturması totalde bileşik birleşme oranlarını sağlamaktadır. Kullanılan oranlar, toplamda eşit bileşiklerin verimliliğini bozmaması adına uygun çekirdeklere eşitlenmektedir.
TERİMLER:
Kütlece Birleşme Oranı: İki veya daha fazla maddenin belirli oranda birleşerek bir bileşik oluşturması, kimyasal bileşiklerin sabit oranlarda birleşmesi kanununa göre belirlenir.
Soruyu Çözümleyelim
Soruda bize verilenler:
- X ve Y elementlerinin bileşikteki kütlece birleşme oranı: 7/8 (Yani, bileşikte 7 gram X’e karşılık 8 gram Y vardır.)
- Eşit kütlede X ve Y kullanılmış.
- Elde edilen bileşik miktarı: 1,5 gram.
Sorunun istediği:
- Başlangıçtaki toplam kütle.
Çözüm:
-
Bileşikteki X ve Y oranını belirleyelim:
- Bileşikte toplam 7+8=15 birim kütle var.
- Bu 15 birim kütleye karşılık 1,5 gram bileşik elde edildiğine göre, 1 birim kütle 1,5/15 = 0,1 grama eşittir.
- O halde, bileşikte 7 birim kütleye sahip olan X elementi: 7 * 0,1 = 0,7 gram.
- Y elementi ise: 8 * 0,1 = 0,8 gram.
-
Başlangıçtaki kütleleri bulalım:
- Soruda eşit kütlede X ve Y kullanıldığı söylenmişti. En az olan X elementi 0,7 gram kullanıldığına göre, Y elementi de 0,7 gram kullanılmıştır.
- Toplam başlangıç kütlesi: 0,7 gram (X) + 0,7 gram (Y) = 1,4 gram.
Cevap: Başlangıçtaki toplam kütle 1,4 gramdır.
Neden bu sonuca vardık?
- Bileşikteki kütlece birleşme oranı bize, bileşiği oluşturan elementlerin ne kadarının bir arada olduğunu söyler.
- Eşit kütlede X ve Y kullanıldığını bildiğimiz için, en az olan elementi baz alarak diğer elementin de miktarını bulduk.
- Son olarak, başlangıçtaki toplam kütleyi hesaplamak için iki elementin kütlelerini topladık.
Özetle:
Bu soru, kimyadaki temel kavramlardan biri olan kütle korunumu yasasına dayanır. Buna göre, bir kimyasal tepkimede toplam kütle değişmez, sadece maddenin şekli değişir. Bu soruda da başlangıçtaki toplam kütle, tepkime sonundaki bileşiğin kütlesine eşittir.
Umarım bu çözüm anlaşılırdır. Başka sorularınız olursa çekinmeden sorabilirsiniz.