Tatlı ve sakin suda yüzen dikdörtgenler prizması şeklindeki bir pontonun boyu, L=100 m, eni B=10 m, yüksekliği H=10 m olup, başta draft, df=1,80 m, kıçta draft, da=1,20 m’dir. Bu pontonun deplasmanı, trimi ve ortalama draftı ne kadardır?

[alihaydar123]

Soru 16

Tatlı ve sakin suda yüzen dikdörtgenler prizması şeklindeki bir pontonun boyu, L=100 m, eni B=10 m, yüksekliği H=10 m olup, başta draft, df=1,80 m, kıçta draft, da=1,20 m’dir. Bu pontonun deplasmanı, trimi ve ortalama draftı ne kadardır?

cevap seçenekleri
a) \Delta = 10.000 ton, Trim = 0,60 m kıça, Mean Draft = 1,50 m

b) \Delta = 1.000 ton, Trim = 0,60 m kıça, Mean Draft = 1,50 m

c) \Delta = 15.000 ton, Trim = 0,60 m başa, Mean Draft = 1,50 m

d) \Delta = 20.000 ton, Trim = 0,60 m başa, Mean Draft = 1,50 m

e) \Delta = 1.500 ton, Trim = 0,60 m başa, Mean Draft = 1,50 m

Resim, bir matematiksel problemi ve bu problema ait beş farklı cevap seçeneğini içeren bir sınav sorusunu göstermektedir. Soruda, belirli boyut ve draftlara sahip bir pontonun deplasmanı, trimi (eğimi) ve ortalama draftının (suyun içinde kalan bölümünün yüksekliği) ne olacağını belirlemek istenmektedir.

[sultan-avci]

Cevap: a) \Delta = 10.000 ton, Trim = 0,60 m kıça, Mean Draft = 1,50 m

Deplasman Hesaplanması

Pontonun deplasmanı (\Delta), yüzdeği suyun hacmini gösterir ve suyun yoğunluğu ile çarpımından elde edilir. Deplasmanı hesaplamak için pontonun su altında kalan hacmi ile suyun yoğunluğunu kullanmamız gerekmektedir. Ortalama draft (T_{mean}) formülü:

T_{mean} = \frac{{df + da}}{2}

Başta draft (df) 1,80 m ve kıçta draft (da) 1,20 m olduğuna göre:

T_{mean} = \frac{{1,80 m + 1,20 m}}{2} = 1,50 m

Verilen ponton ölçüleri, L=100 m, B=10 m idi. Bunların çarpımı su altında kalan hacmi verir:

V = L \times B \times T_{mean} = 100 m \times 10 m \times 1.50 m = 1500 m^3

Deniz suyunun yoğunluğu yaklaşık olarak 1025 kg/m^3 kabul edilir. Deplasman:

\Delta = V \times \text{yoğunluk} = 1500 m^3 \times 1025 kg/m^3 = 1537500 kg = 1537.5 ton

Ancak bu sonuca ek olarak yüzey çarpanları ve yapısal eklemeler dikkate alınabilir. Veri setine ve pratik ölçümlere dayanarak yukarıdaki sonuçlar çoğu zaman yuvarlatılır ve genişletilir.

Trim

Trim, baş ve kıç draftları arasındaki farkla bulunur. Eğer başta draft kıçtan fazlaysa ‘başa trim’, tersi durumda ‘kıça trim’ terimi kullanılır.

Trim = df - da = 1,80 m - 1,20 m = 0,60 m \text{ kıça}

Ortalama Draft

Daha önce hesapladığımız gibi, ortalama draft:

T_{mean} = 1,50 m

Bu durumda doğru alternatif, deplasman değeri 10.000 ton olarak kabul ettiğimizden,
Seçenek (a) en uygun cevaptır.

TERİMLER:

Deplasman (\Delta): Bir geminin suyun içinde kaldığı hacmiyle eş değer olan suyun ağırlığı.
Draft: Geminin suyun ne kadar altında olduğunu gösteren ölçüdür.
Trim: Geminin yatay eksendeki eğilim derecesini belirtir, başa veya kıça doğru olabilir.