Soru 4) Asetik asidin 0,056 gramı yeterli miktar suda çözülerek 50,0 mL hacminde çözelti hazırlanıyor. Dengeye ulaşmış durumda, çözeltideki H^+ ve CH₃COO^- iyonları ile CHCOOH 'in molar derişimlerini hesaplayınız. Asetik asit için Ka = 1.8 x 10^-5 olarak verilmiştir. C:12, H:1, O:16
Soru 5) 6,5,10^-3 M gümüş nitrat (AgNO₃) içeren bir çözeltide gümüş klorürün (AgCl) çözünürlüğünü g/L olarak bulunuz. AgCl için çözünürlük çarpımı Kçç = 1,6 x 10^-10 olarak verilmiştir. Ag: 108, Cl: 35,5.
Soru 4:
İlk olarak, asetik asidin molar kütle hesaplamasını yapalım:
C₃H₄O₂ (asetik asit) molar kütle = (3 x 12.01 g/mol) + (4 x 1.01 g/mol) + (2 x 16.00 g/mol)
= 60.05 g/mol
Şimdi, asetik asitin çözeltideki mol sayısını hesaplayalım:
Asetik asidin gram miktarı = 0.056 g
Mol sayısı = Gram miktarı / Molar kütle
= 0.056 g / 60.05 g/mol
≈ 0.000933 mol
Verilen bilgilere göre, asetik asidin çözelti hacmi 50.0 mL’dir. Bu bilgiyi litre cinsine çevirerek kullanacağız:
Çözelti hacmi = 50.0 mL = 50.0 mL * (1 L / 1000 mL) = 0.0500 L
Şimdi, asetik asitin molar derişimini hesaplayalım:
Molar derişim = Mol sayısı / Çözelti hacmi
= 0.000933 mol / 0.0500 L
≈ 0.0187 M
Ayrıca, asetik asitin çözeltideki iyonlarının molar derişimlerini de hesaplamamız gerekiyor. Asetik asidin çözeltide tamamen iyonize olduğunu ve H^+ ve CH₃COO^- iyonlarına ayrıştığını biliyoruz. Yani, asetik asidin iyonlarının molar derişimleri de 0.0187 M olacaktır.
Sonuç olarak:
Asetik asitin molar derişimi = 0.0187 M
H^+ iyonlarının molar derişimi = 0.0187 M
CH₃COO^- iyonlarının molar derişimi = 0.0187 M
CHCOOH molar derişimi = 0.0187 M
Soru 5:
Verilen bilgilere göre, AgNO₃ çözeltisindeki gümüş nitrat derişimi 6.5 x 10^-3 M’dir. AgCl’nin çözünürlük çarpımı (Kçç) verilmiştir ve bu değer 1.6 x 10^-10’dur.
Gümüş klorürün çözünürlüğünü hesaplamak için çözünürlük çarpımı kullanabiliriz. Ancak, gümüş klorürün çözünürlüğü, gümüş nitrat derişimi ile orantılı olacaktır. Bu nedenle, çözünürlük çarpımını gümüş nitrat derişimiyle çarparız:
Çözünürlük = Kçç * [gümüş nitrat]
Çözünürlüğü bulmak için, gümüş nitrat derişimini (M) gümüş nitrat molar kütle ile çarparız:
Gümüş nitrat molar kütle = (1 x 107.87 g/mol) + (1 x 14.01 g/mol) + (3 x 16.00 g/mol)
≈ 169.87 g/mol
Gümüş nitrat derişimi (M) = 6.5 x 10^-3 M
Şimdi çözünürlüğü hesaplayabiliriz:
Çözünürlük = Kçç * [gümüş nitrat]
= (1.6 x 10^-10) * (6.5 x 10^-3 M) * (169.87 g/mol)
Bu çözünürlük değeri g/L cinsinden bulunduğu için, hesapladığımız çözünürlüğü litre cinsine çevirelim:
Çözünürlük = Çözünürlük * (1 L / 1000 mL)
≈ 1.04 x 10^-8 g/L
Sonuç olarak, gümüş klorürün (AgCl) çözünürlüğü yaklaşık olarak 1.04 x 10^-8 g/L olacaktır.
Soru 4
Asetik asit (CH₃COOH) bir zayıf asittir ve aşağıdaki dengede çözünür.
CH₃COOH ⇌ H⁺ + CH₃COO⁻
Bu dengenin denge sabitini (Ka) aşağıdaki gibi ifade edebiliriz.
Ka = [H⁺][CH₃COO⁻] / [CH₃COOH]
Verilen bilgilere göre,
Bu değerlerle denklemimizi çözersek,
1,8 x 10^-5 = [H⁺][CH₃COO⁻] / 0,014
[H⁺][CH₃COO⁻] = 0,0252 x 10^-5
[H⁺] ve [CH₃COO⁻] değerleri birbirine eşit olduğundan,
[H⁺]^2 = 0,0252 x 10^-5
[H⁺] = 0,0505 x 10^-2
[H⁺] = 5,05 x 10^-3 M
[H⁺] değerini kullanarak, [CH₃COO⁻] değerini aşağıdaki gibi hesaplayabiliriz.
[CH₃COO⁻] = [H⁺]^2 / Ka
[CH₃COO⁻] = (5,05 x 10^-3)^2 / 1,8 x 10^-5
[CH₃COO⁻] = 1,31 x 10^-2 M
Sonuç olarak, dengeye ulaşmış durumda çözeltideki H⁺ ve CH₃COO⁻ iyonlarının molar derişimleri sırasıyla 5,05 x 10^-3 M ve 1,31 x 10^-2 M’dir.
Soru 5
Gümüş klorür (AgCl) bir çökelti oluşturan iyonik bileşiktir. Çözünürlük çarpımı (Kçç), çözeltinin belirli bir sıcaklıktaki çözünürlüğünün bir ölçüsüdür.
Kçç = [Ag⁺][Cl⁻]
Verilen bilgilere göre,
Bu değerlerle denklemimizi çözersek,
1,6 x 10^-10 = [Ag⁺][Cl⁻]
[Cl⁻] = 1,6 x 10^-10 / 6,5 x 10^-3
[Cl⁻] = 2,46 x 10^-7 M
Sonuç olarak, 6,5 x 10^-3 M gümüş nitrat (AgNO₃) içeren bir çözeltide gümüş klorürün (AgCl) çözünürlüğü 2,46 x 10^-7 g/L’dir.
Not: Çözünürlük çarpımı, sıcaklığa bağlı bir sabittir. Bu nedenle, sorunun sıcaklığını belirtmek gerekirdi.