- Aşağıdakilerin hangisinde yapısal özelliklerine uygun yazılmayan bir harf vardır?
A) Odacı
B) Çamurlu
C) Kovala
D) Kıra
Başarının sırrı, hiçbir şarta yılmaz.
Doğayı korumak tüm insanların vazifesidir.
Saatlerdir senden bir haber bekliyoruz.
Öğretmenimizin masasına çiçekler bıraktık.
TÜRKÇE TESTİ BİTTİ.
Bu resim bir test kitabına ait olup, Türkçe dil bilgisi kuralları ve yazım hataları üzerine sorular içermektedir. 15. soru, kelimelerde yanlış yazılmış bir harf olup olmadığını sorgulayan bir dil bilgisi sorusudur.
Fotoğraftaki sorunun metni şöyle:
15. Aşağıdakilerin hangisinde yapı-sal özelliklerine uygun yazıl-mış bir “hal” vardır?
Şıklar:
A) Başarının sırrı, hiçbir şarta yıl-mamaktır.
B) Doğayı korumak tüm insanların va-zifesidir.
C) Saatlerdir senden bir haber bekli-yoruz.
D) Öğretmenimizin masasına çi-çekler bıraktık.
Bu tip sorularda, kelime kökünün ve ekinin doğru ayrılıp ayrılmadığına dikkat edilir. Türkçede bazı ekler ister istemez “yan yana geldiğinde” heceler bölünürken yanlış ayrılabilir. Doğru olan, kök ve ek bütünlüğüne uygun şekilde satır sonu bölmesinin yapılmasıdır.
- A şıkkında yıl- / mamak: “yılmak” fiil kök, “-mamak” olumsuzluk eki; doğru bölünmüş.
- B şıkkında va- / zifesi: “vazife” kelimesi tek kökten oluşur, bu şekilde ayrılması hatalıdır. Doğru: vazifesidir.
- C şıkkında bekli- / yoruz: “bekliyoruz” birleşik bir fiil çekimidir, “bekli” ve “yoruz” şeklinde ayrılmaz. “bekliyoruz” olarak bölünmeli.
- D şıkkında çi- / çekler: Buradaki “çiçek” kelimesi iki heceli “çi-çek”. Doğru heceye göre bölünmüş.
Sonuç:
- Yapısal olarak doğru ayrılanlar A ve D şıkkıdır.
- Ama doğru cevap D şıkkı olmalı çünkü “çiçekler” kelimesinin doğal hece bölünmesiyle “çi- / çekler” biçiminde ayrılması, yapısal özelliklere tamamen uygundur.
Ayrıntılı olarak; kelimede kök, gövde ve eklerin yanlış ayrılmaması gerekir; hece bölünmesi kurallarına sadık kalınır, fakat ek yutulması ve kök bölünmesi yapılmaz.
Sorunuz olursa ya da başka örnek isterseniz yardımcı olabilirim.
