Sistem düşünceli ile bir kadının Çıkarım Merdiveni
- “Reklam 2”, önce alt yazılar okunarak izlenir.
- Reklam, öykü boyunca kadının yaptığı işlerin listelenmesi istenerek, yeniden izlenir:
- Eve geliyor
- Çocuğun ev ödevini soruyor
- Çocuğun gömleiğini kirletmesine üzülüyor
- Babasının dönüş biletlerini veriyor
- Telefonda iş konuşması yapmaya başlıyor
- Eşine içecek hazırlıyor
- Yemek yapmaya başlıyor
- Bilgisayarı açıyor
- Çocuğun oyuncaklarını topluyor
- Alışverişte aldıklarını buzdolabına yerleştiriyor
- Çocuğun gömleğini yıkıyor
- Yemek masasını hazırlıyor
- Babasını yolcu ediyor
- Kadının babasının Çıkarım Merdiveni hazırlanır.
- İlk olarak, merdivenin tabanına babanın neler gördüğü, duyduğu tartışılır. Buraya yazılanlar olgulardır (video kaydı yapılabileceki herkesin aynı biçimde gördüğü olaylar)
- Daha sonra babanın, neye karar verdiği, hangi davranışlarda bulunduğu tartışılır ve en üst basamağa yazılır. Bu davranışlar da olgu nitelğinde olmalıdır. (mektup yazma, eşine yardım etme gibi)
- Son olarak, ilk basamaktan sonra basamağa, ani gözlemlerden davranışa, hangi duyguların ve düşüncelerin deneyimlenmiş olabileceği tartışılır. Bu adımın sonuçları görecelidir,kişiye göre değişebilir. Gözlemden davranışa uygun bir çıkarım içeren her türlü açıklama geçerlidir.
Stok-Akış Diyagramı
Öğrenclerin istekliliğine ve düzeyine bağlı olarak, reklamdaki davranışların altında yatan yapının stok-akış diyagramı hazırlanır.
- Babanın “gördüklerini öğrendiler” düşüncesi tartışılır.
- Öğrenilen şeyler nelerdir? (evcilik oyununda kimin nasıl davranacağı, evcilik oyunundaki roller) Öğrenilenlerin bir stok olarak zamanla biriktiğine dikkat çekilir.
- Çocuklar bu davranışları nereden öğrenir? (Anne babalardan, anne babalrın davranışlarından öğrenir) Evlilikteki Roller de ayrı bir stok olarak gösterilir, neden stok olarak gösterildiği sonraki adımda açıklık kazanacaktır.
- Diyagrama “yaşamdaki rolleri öğrenme” akışı eklenir.
- Peki, “Evlilikteki Roller”, anne babalar bu davranışları bilerek mi doğuyorlar? (Hayır, onlar da öğreniyor)
- “yaşamdaki rolleri öğrenme” nasıl oluyor, bu öğrenmeyi neler etkiliyor olabilir? (Çeşitli yanıtlar gelebilir ancak evcilik oyununda öğrendikleri, yani evcilik oyunundaki rollerin büyüyünce devam ettiğine dikkat çekilir - yaşamdaki rollerimizi en fazla etkileyen küçükken gördüğümüz örneklerdir)
- Son olarak, reklamın vermek istediği mesaj eklenir.
- Evlilikteki Roller hiç değiştirilemez mi? (Değiştirilebilir. Alışkanlıklarımızdan vazgeçebilir, davranışlarımızı değiştirebiliriz -“davranış değiştirme” akışı eklenir)
- Daha sonra evlilik rollerini değiştiren akışın nasıl gerçekleşebileceği tartışılır. “Davranış değiştirme” akışı ancak bu konular üzerinde gözlem yapma, düşünme, karar verme ve harekete geçme ile gerçekleşebilir.
- Reklamdaki kadının babası böyle bir çıkarım merdiveni kullanarak evlilik rollerini değiştirneye karar veriyor. Kızına mektup yazarak sadece kendi ailesi içinde değil, kızının ailesi içinde de değişim yaratmak istiyor.
Nedensel Döngü Diyagramı
