Korelasyon ile İlgili Yorumların Değerlendirilmesi
Soruda, korelasyon ile ilgili beş farklı yorum verilmiştir ve hangisinin yanlış olduğunu belirlememiz istenmektedir. Korelasyon kavramı, istatistiksel analizde iki değişken arasındaki ilişkinin gücünü ve yönünü ölçmek için kullanılır. Bu kapsamda verilen seçenekleri değerlendirelim.
a-) x ile y arasında anlamlı bir korelasyon olmadığı halde, aralarında farklı şekilde bir ilişki olabilir.
Bu ifade doğrudur. İki değişken arasında anlamlı bir doğrusal korelasyon yoksa, aralarında başka türde (örneğin, doğrusal olmayan) bir ilişki olabilir. Korelasyon katsayısı özellikle doğrusal ilişkiyi ölçer. Mesela, bir parabolik ilişki korelasyon katsayısında düşük bir değer gösterebilir.
b-) Korelasyon değişkenler arasındaki sebep-sonuç ilişkilerini açıklar.
Bu ifade yanlıştır. Korelasyon iki değişken arasındaki ilişkinin gücünü ve yönünü ölçer, ancak bu ilişkinin nedensel olup olmadığını göstermez. Nedensellik, bir değişkenin başka bir değişken üzerinde direk etkisi olup olmadığını saptamak için deney veya başka istatistiksel yöntemlere ihtiyaç duyar.
c-) Mükemmel pozitif doğrusal ilişki olduğunda korelasyon katsayısı r = 1 olur.
Bu ifade doğrudur. İki değişken arasında mükemmel bir pozitif doğrusal ilişki olduğunda, korelasyon katsayısı ( r ) değeri 1 olur. Bu, her iki değişkenin de birbirine paralel şekilde aynı yönde hareket ettiği anlamına gelir.
d-) Doğrusal ilişki yok ise korelasyon katsayısı r = 0 olur.
Bu ifade doğrudur. Korelasyon katsayısı ( r ) değeri 0 ise, bu iki değişken arasında doğrusal bir ilişki olmadığını gösterir. Ancak bu, başka tür ilişkilerin olmadığı anlamına gelmez.
e-) r = -0.95 şeklinde bir değer iki değişken arasında zıt yönde güçlü bir doğrusal ilişkiyi gösterir.
Bu ifade doğrudur. Korelasyon katsayısı ( r ) değeri -0.95 olduğunda, iki değişken arasında güçlü ve negatif yönde doğrusal bir ilişki olduğu anlaşılır. Yani, biri arttığında diğeri azalır.
Sonuç
Yanlış olan ifade:
b-) Korelasyon değişkenler arasındaki sebep-sonuç ilişkilerini açıklar.
Korelasyon yalnızca değişkenler arası ilişkiyi ölçer, nedensellik hakkında bilgi vermez.
TERİMLER:
Korelasyon: İki değişken arasındaki ilişkinin gücünü ve yönünü belirlemek için kullanılan istatistiksel bir ölçü birimi.
Nedensellik: Bir olayın başka bir olaya neden olduğu ilişki. Bu ilişkiyi saptamak için deneysel veya istatistiksel yöntemler kullanılır.
Doğrusal İlişki: İki değişken arasındaki ilişkinin bir doğrunun eğimiyle ifade edilebildiği ilişki türü. Pozitif veya negatif olabilir.
Korelasyon Katsayısı (r): Pearson korelasyon katsayısı olarak da bilinir ve -1 ile 1 arasında bir değer alır. Bu değer ilişkiyi hem gücü hem de yönü ile ifade eder.
