Bir araştırmada, ikiz erkek kardeşlerin ilgi alanları arasındaki korelasyonun, kardeşler 6 yaşındayken 85; 20 yaşına geldiklerinde ise 58 olduğu bulunmuştur.
Kardeşlerin ilgi puanları arasındaki korelasyonun zaman içinde farklılaşması hangi gelişim kavramıyla açıklanabilir?
A) Büyüme
B) Kritik dönem
C) Yaşantı
D) Olgunlaşma
E) Cinsiyet
Doğru cevap: C) Yaşantı
İkiz kardeşlerin ilgi alanları arasındaki korelasyonun zamanla farklılaşması, yaşantı kavramıyla açıklanabilir. Yaşantı, bireyin yaşadığı ve onun üzerinde etkili olan deneyimlerin bütünüdür. Bireyin yaşadığı deneyimler aracılığıyla neyi sevip neyi sevmediğini, nelerle ilgilenip nelerle ilgilenmediğini, hangi aktiviteleri hoş bulup hangilerini bulmadığını öğrenir. Böylece bireyin ilgi alanları, yaşantıları doğrultusunda şekillenir ve çeşitlenir.
“Büyüme” terimi, özellikle fiziksel anlamda gelişim sürecini ifade eder. Ancak, kardeşlerin ilgi alanları arasındaki korelasyonu büyüme ile açıklamak zordur. Çünkü bu durum daha ziyade mental ve psikolojik bir süreci, yani bireylerin farklı deneyimler edinerek ilgi alanlarını genişletmelerini veya farklılaştırmalarını ifade eder.
“Kritik dönem” kavramı, hayatın belirli bir evresinde belli bir yetenek veya kapasitenin geliştirilmesi için en uygun zamanı ifade eder. Ancak bu durum, kardeşlerin ilgi alanları arasındaki korelasyonun zaman içinde farklılaşması durumunu açıklamak için kullanılamaz. Çünkü bu durum daha ziyade bireylerin yaşantılarına ve deneyimlerine bağlı olarak gelişir.
“Olgunlaşma”, bireyin fiziksel, zihinsel ve duygusal gelişimini tamamlamış olmasını ifade eder. Ancak, bu durum kardeşlerin ilgi alanları arasındaki korelasyonun zaman içinde farklılaşmasını açıklamak için yeterli değildir. Çünkü ilgi alanlarının çeşitlenmesi ve farklılaşması genellikle kişinin yaşadığı deneyimler ve bu deneyimlerden öğrendiği derslerle ilgilidir, yani yaşantılarla.
“Cinsiyet”, genellikle biyolojik anlamda erkek ya da dişi olma durumunu ifade eder. Ancak, bu durum kardeşlerin ilgi alanları arasındaki korelasyonun zaman içinde farklılaşmasını açıklamak için kullanılamaz. Çünkü ikiz erkek kardeşler aynı cinsiyete sahip olacaklarından, bu durum ilgi alanlarının farklılaşmasını etkilemez.
Korelasyon: İki ya da daha fazla olay ya da değişken arasındaki istatistiksel ilişkinin gücünü ve doğrultusunu belirleyen bir ölçüttür. Örneğin, kardeşlerin ilgi alanları arasındaki korelasyon, bu ilgi alanlarının birbiriyle ne kadar uyumlu olduğunu gösterir.
Yaşantı: Bireyin yaşadığı ve onun üzerinde etkili olan deneyimlerin bütünüdür.
