- SINIF SINAV ÇALIŞMA KAĞIDI
METİN ÇÖZÜMLEME
Aşağıda Farabi’ye ait metni okuyarak metinde geçen
a) felsefi kavramları açıklayınız
b) felsefi problemleri belirleyiniz.
Her insan kendini devam ettirmek ve en üstün mükemmelliği elde etmek için birçok şeye muhtaç olan bir yaratılışta (fitrat) varlığa gelmiştir. Onun bu şeylerin hepsini tek başına sağlaması mümkün değildir. Tersine bunun için o, her biri kendisinin özel bir ihtiyacını karşılayacak birçok insana muhtaçtır. Her insan bir başka insanla ilgili olarak aynı durumdadır. Bundan dolayı insan sahip olduğu tabii yaratılışının kendisine verilmesinin gayesi olan mükemmelliğine ancak birbiriyle yardımlaşan birçok insanın bir araya gelmesi ile ulaşabilir. Bu insanlardan her biri sözü edilen insanın özel bir ihtiyacını karşılar. Toplumun bütününün katkısı sonucunda herkesin varlığını devam ettirmek ve mükemmelliğe erişmek için muhtaç olduğu şeyler sağlanmış olur. İnsanların büyük sayıda varlığa gelmesinin ve bazısı mükemmel, bazısı eksik, kusurlu olan insani toplumlar kurarak dünyanın oturulabilir kısmında bir araya gelmelerinin nedeni budur.
En üstün iyilik ve en büyük mükemmelliğe ilkin ancak şehirde ulaşılabilir. Şehirden daha eksik olan bir toplulukta ulaşılamaz. Ancak gerçek anlamda iyi, seçme ve irade ile elde edilebilir bir özelliğe sahip olduğundan, kötülükler de ancak seçme ve iradenin ürünü olduklarından bir şehrin kötü olan birtakım amaçların elde edilmesi için insanların birbirlerine yardım ettikleri bir varlık olarak kurulması mümkündür. Bundan dolayı mutluluğun her şehirde elde edilmemesi mümkündür. O halde insanları kendileriyle hakiki anlamda mutluluğun elde edildiği şeyler için birbirine yardım etmeyi amaçlayan bir şehir erdemli mükemmel bir şehirdir; insanları mutluluğu elde etmek için birbirlerine yardım eden toplum, erdemli, mükemmel bir toplumdur.
Erdemli, mükemmel şehir bütün organları canlı varlığın hayatını tam kılmak ve onu bu durumda tutmak için birbirleriyle yardımlaşan tam ve sağlıklı bir bedene benzer. Şimdi bedenin organları birbirinden farklı ve bu organların tabii yaradılışları da birbirinden üstündür. Onlar içinde amir bir organ-kalp ve mertebe bakımından bu amir organa yakın olan organlar vardır. Bunların her biri tabiat bakımından kendisiyle bu amir organın amacına uygun olarak fillini yaptığı bir kuvvetle mücehhez kılınmıştır. İşte bu durum şehir için de geçerlidir. Onun da parçaları yaratılış bakımından birbirinden farklı ve bu parçaların tabi istidatları birbirinden üstündür. Şehirde amir olan bir insan ve mertebeleri ona yakın olan başka insanlar vardır.
SORU 24
Aşağıdaki cümlelerdeki boşlukları verilen kavramlar ile doğru olarak doldurunuz.
Hristiyan felsefesinin ilk dönem __________ olarak, ikinci dönemi ise ____________ olarak bilinir.
SORU 22
İslam felsefesinde yaratıcının varlığının delilleri problemine kelamcılar ve İslam filozofları çeşitli açıklamalar getirmiştir. İslam kelamcılarından ____________, filozoflardan ise _______________.
Soru 19
Hristiyan felsefesinin genel özellikleri nelerdir?
Soru 13
MS 2 - MS 15. yy felsefesini ve filozoflarını kısaca tanıyalım.
METİN ÇÖZÜMLEME
Aşağıda İbn Sina’ya ait metni okuyarak metinde geçen
a) felsefi kavramları açıklayınız
b) felsefi problemleri belirleyiniz.
Hay Bin Yakzân “Adım, sanım Yakzân (Uyanık) oğlu Hay’dır (Diri)” (İbn Sina Hay’ın soyut akıl olduğunu anlatmak ister.) “Beytülmakdis’tenim” (Kutsal olan akılsal evren, dünya) “işim evrenleri gezmektir. Bu gezilerim nedeniyle bütün evrenin gerçekliğini kavramış, her nesneyi öğrenmiş bulunuyorum. Gezilerim ve öğrenmelerim sırasında yüzümü sürekli babama, Yakzân’a tutardım. O bütün ilimlerin anahtarını elime vermiş, evrenlerin yollarını göstermiş olduğundan iklimlerin ufukları önümde açıldı; tümü bana bir anda göründü.” (Burada İbn Sina, etkin aklın ya da ilk aklın bilgisinin aşamalı değil de bir anda öğrenildiğini anlatmak ister.)
Sen ve senin yanında bulunanlar için benim yolculuğum gibi bir yolculuk mümkün değildir. Benim yolculuğumun yolu, sana ve senin yolunda bulunanlara kapalıdır. Bu yolculuğu, tek başına kalmanın koşuluyla yapabilirsiniz. Bu durumda da belirlenmiş, ileri ya da geri almanız olanaksız olan zamanı beklemelisiniz. Siz konaklamalı bir yolculuğu seçmek, bununla yetinmek zorundasınız. Bir süre yolculuk etmeli, bir süre de bunlarla birlikte bulunmalısınız. Ne zaman içinden gelen büyük bir aşk, seni bunlardan ayırıp yolculuk etmeye yöneltirse beni karşında bulursun. Ben sana yoldaşlık ederim. Yine onları arzulayacak olursan beni bırakır, onların yanına dönersin. Bu yarım yolculuklar, senin onlardan tümüyle ayrılışına kadar sürer" (Burada İbn Sina, insanın zamana karşı sınırlı bir varlık olduğunu, etkin aklın yetkinliğine ölmeden ulaşamayacağını ve bu nedenle yaşamı boyunca insanın bedensel eksikliklerden tümüyle sıyrılamayacağını anlatmak ister)
SORU 14
Antik Yunan felsefesi ile MS 2 - MS 15. yy felsefesi arasındaki farklılıklar nelerdir?
SORU 11
Tümeller Problemi
İslam Felsefesi
Tanrı’nın Varlığını Kanıtlama Problemi
Kötülük Problemi
MS 2 - MS 15. Yüzyıl Felsefesi
Altın Orta
Eylemin Aşırılığı
Felsefe Kelimeleri:
- Hristiyan felsefesi
- İbn Sinå
- İslam felsefesi
- MS 2 - MS 15. yy felsefesi
- felsefi kavramları
- felsefi problemleri
- antik Yunan felsefesi
Bu bilgiler ışığında aşağıdaki bilgileri öğrenebiliriz:
- Farabi, insanın toplum içinde mükemmelliğe ulaşabileceğini savunmaktadır.
- İnsanların yardımlaşmasıyla mükemmel bir toplum ve şehir oluşturulabilir.
- Farabi’ye göre en büyük mutluluk ve iyilik ancak erdemli bir toplumda elde edilebilir.
- İbn Sina, insanın bedensel sınırlılıklarının ve zamanın bilgisine ulaşmasının zor olduğunu belirtmektedir.
- İslam felsefesinde yaratıcının varlığının delilleri problemi üzerine çeşitli açıklamalar yapılmıştır.
- Antik Yunan felsefesi ve MS 2 - MS 15. yy felsefesi arasında farklılıklar bulunmaktadır.
- Hristiyan felsefesi, İbn Sina ve İslam felsefesi kavramları da önemli noktalardır.
Soru 24: Hristiyan felsefesinin ilk dönemi ne olarak bilinir?
Cevap: Patristik
Soru 22: İslam filozoflarından kimler yaratıcının varlığının delilleri hakkında açıklamalar yapmıştır?
Cevap: Farabi, El Kindî
Soru 19: Hristiyan felsefesinin genel özellikleri nelerdir?
Cevap: Bu bilgi resimde bulunmamaktadır.
Soru 13: MS 2 - MS 15. yy felsefesi ve filozofları hakkında kısa bilgi veriniz.
Cevap: Bu bilgi resimde bulunmamaktadır.
Tümeller Problemi: Bu problem, var olan tümellerin hangi özelliklere dayanarak var olduğunu sorgular.
İslam felsefesi: İslam düşüncesinin felsefi yönünü inceleyen bir alan.
Tanrı’nın Varlığını Kanıtlama Problemi: Bu problem, Tanrı’nın var olduğuna dair kanıtların olup olmadığını araştırır.
Kötülük Problemi: Bu problem, Tanrı’nın varlığıyla birleştirilen kötülüğün nasıl açıklanabileceğini sorgular.
Antik Yunan felsefesi: Antik Yunanistan’da ortaya çıkan filozoflar ve felsefe akımlarını inceleyen bir alan.