Toprağın Katmanları (Horizonları)
I
II
III
IV
V
VI
- Toprak yerin derinliklerine doğru inen ve horizon adı da verilen katmanlardan oluşur. Bu katmanlar 1-3 m bir derinliğe sahiptir. Bu derinliğin altında ayrışmamış ana kaya bulunur. Sağlıklı ve iyi gelişmiş bir toprak genel olarak altı ana katmandan oluşur. Bu katmanlar yüzeyden derine doğru A, B, C, E, O, ve R gibi birtakım harflerle gösterilir.
- O ve A katmanları birlikte toprağın en verimli kısmını oluşturur. Bu toprak tabakası erozyon veya insan aktiviteleri sonucu yok olduğunda toprağın ekolojik potansiyelinin büyük bölümü de yok olur.
- O ve A katmanlarının hemen altında yıkanma nedeniyle rengi ağarmış, kaba bünyeli “eluvial” veya E katmanı yer alır. Eluvial terimi, Latince “yıkamak” anlamına gelir. Bu anlamına uygun olarak, E katmanı, minerallerin topraktan suyla süzülerek ayrıldığı tabaka olarak tanımlanır.
- A katmanı bir üst katmanda bulunan organik maddenin toprakla karıştığı katmandır. Organik maddece zengin olduğu için rengi oldukça koyudur. A katmanı toprak için biyolojik ve kimyasal faaliyetlerin büyük bölümünün meydana geldiği makine odasıdır (örneğin bitki artıklarının ve köklerinin çürüdüğü, toprak besin maddelerinin ortaya çıktığı, organik asitlerin ve mineral reaksiyonların oluştuğu vb.)
- Yıkanma sonucunda çözülen minerallerle birlikte suyun getirdiği kil ve kumdan oluşan B katmanı, ayrıca alt toprak olarak da bilinir. B katmanı, kil, demir ve alüminyum gibi bir üst katmandan yıkanarak gelen mineralleri biriktirir.
- C katmanı toprağı oluşturan süreçlerin etkisinin en az olduğu katmandır. Bu katman sert ana kayanın hemen üzerinde yer alır ve dolayısıyla ana kayanın özelliklerini yansıtır. Ayrışma yüksektir, altta yatan kayacın parçalanmış bloklarını içerir.
Bu bilgilere göre toprağın katmanları aşağıdakilerin hangisinde sırasıyla doğru bir şekilde verilmiştir?
| I | II | III | IV | V | VI | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| A) | A Katmanı | O Katmanı | E Katmanı | C Katmanı | B Katmanı | R Katmanı |
| B) | O Katmanı | A Katmanı | B Katmanı | E Katmanı | R Katmanı | C Katmanı |
| C) | O Katmanı | A Katmanı | E Katmanı | B Katmanı | C Katmanı | R Katmanı |
| D) | E Katmanı | O Katmanı | A Katmanı | B Katmanı | C Katmanı | R Katmanı |