-
Tornada silindirik parçaları istenilen çap ölçüsüne getirmek için parçanın silindirik yüzeyi boyunca yapılan talaş kaldırma işlemine ne denir.
a. Enine tornalama
b. Boyuna tornalama
c. Alın tornalama
d. Yüzey tornalama
e. Eğik tornalama
-
Kendi ekseni etrafında dönen bir kesici takım yardımıyla doğrusal hareket yaparken ilerleyen iş parçası üzerinden talaş kaldırarak şekil verme işlemine ne denir.
a. Frezeleme
b. Tornalama
c. Matkaplama
d. Raybalama
e. Kılavuzlama
-
Aşağıdakilerden hangisi diş biçimlerine göre vidalardan değildir.
a. Çokgen vida
b. Üçgen vida
c. Kare vida
d. Yuvarlak vida
e. Trapez vida
-
Aşağıdakilerden hangisi yapı şekline ve kullanım amacına göre freze tezgahı değildir.
a. Konsollu freze
b. Üniversal freze
c. Kopya freze
d. Özel freze
e. Kıselese freze
-
Aşağıdakilerden hangisi biçimlerine göre freze çakıları değildir.
a. Alın freze çakıları
b. Profil freze çakıları
c. Açılı freze çakıları
d. Modül freze çakıları
e. Mafala freze çakıları
-
Aşağıdakiler malzemelerine göre freze çakılarıdır.
a. Demir uçlu freze çakıları
b. Hız çeliği freze çakıları
c. Sert metal uçlu freze çakıları
d. Seramik uçlu freze çakıları
e. Elmas uçlu freze çakıları
-
Aşağıdakilerden hangisi döküm işlemlerinde kullanılan döküm ocaklarındandır.
a. Basınç ocakları
b. Kupol ocakları
c. Potalı ocaklar
d. Elektrikli ark ocakları
e. İndüksiyon ocakları
-
Aşağıdakilerden hangisi bozulabilir kalıp döküm yöntemi değildir.
a. Kabuk kalıplama
b. Vakum kalıplama
c. Hassas döküm
d. Sert döküm
e. Seramik döküm
-
Aşağıdakilerden hangisi kalıcı kalıba döküm yöntemlerindendir.
a. Metal kalıba döküm
b. Basınçlı döküm
c. Sürekli döküm
d. Savurma döküm
e. Eritme döküm
-
Aşağıdakilerden hangisi kesme hızını etkileyen faktörlerden değildir.
a. Kesilen malzemenin cinsi
b. Kullanılan kesici takımın cinsi
c. İlerleme miktarı
d. Kesici takım bağlama şekli
e. Talaş derinliği
-
Aşağıdakilerden hangisi ilerleme miktarına etki eden faktörlerden değildir.
a. İstenilen yüzey kalitesi
b. Kesici takımın cinsi
c. Kesici takımın ilerleme yönü
d. Tezgah devir sayısı
e. Kaldırılan talaş miktarı
-
45,77 mm’yi mikrometre üzerinde çizim yaparak gösteriniz.
[__________]
Genel açıklama: Görsel, talaşlı imalat ve döküm teknolojisi konularında; torna, freze, vidalar, freze tezgah ve çakı sınıflandırmaları, döküm ocakları ve yöntemleri ile kesme parametreleri ve mikrometre kullanımı üzerine çoktan seçmeli sınav sorularını içermektedir.
Kısa ve net cevap (1–3 cümle)
14-b, 15-a, 16-a, 17-e, 18-e, 19-c, 20-a, 21-d, 22-e, 23-c, 24-d.
25. 45,77 mm mikrometre ile gösterilirken gövde okuyuşu 45,5 mm, körük/çevre (thimble) okunışı 27 bölümdür; toplam okunuş 45,77 mm olur.
Detaylı açıklamalar
14. Tornada silindirik parçaların istenilen çap ölçüsüne getirilmesi
- Doğru cevap: b) Boyuna tornalama.
- Açıklama: Parçanın ekseni ile paralel doğrultuda kesici ilerleyerek çapı düşürür; bu işleme boyuna tornalama denir. Enine tornalama eksenle dik ilerleme yapar ve genelde yüzey düzleştirir veya omuzlandırma yapar.
15. Kendi ekseni etrafında dönen bir kesici takım… (talaş kaldırma işlemi)
- Doğru cevap: a) Frezeleme.
- Açıklama: Frezelemede kesici takım döner, iş parçası doğrusal hareket(ler)le ilerleyerek talaş kaldırılır. Tornalamada ise iş parçası döner, takım ilerler.
16. Diş biçimlerine göre vidalardan değildir
- Doğru cevap: a) Çokgen vida.
- Açıklama: Standart vida profilleri arasında üçgen, kare, yuvarlak, trapez gibi profiller bulunur. “Çokgen vida” yaygın bir diş profili tanımı değildir.
17. Yapı şekline ve kullanım amacına göre freze tezgahı çeşidi değildir
- Doğru cevap: e) Kişisel freze.
- Açıklama: Standart sınıflandırmada konsol (column & knee), universal, kopya (copy), özel (special) frezeler vardır. “Kişisel freze” teknik literatürde yaygın bir kategori değildir.
18. Biçimlerine göre freze çakısı değildir
- Doğru cevap: e) Malafa freze çakıları.
- Açıklama: Alın freze, profil freze, açı freze, modül freze gibi kesici uç biçimleri vardır. “Malafa” genelde miller/arborlar için kullanılan bir terimdir, çakı tipi olarak sınıflandırılmaz.
19. Malzemelere göre freze çakısı değildir
- Doğru cevap: c) Seri çelik freze çakıları.
- Açıklama: Freze çakıları malzeme açısından takım çeliği, sert maden (karbür), seramik uçlu vb. olabilir. “Seri çelik” ifadesi anlamlı bir sınıflama değildir.
20. Döküm işlerinde kullanılan ocaklardan değildir
- Doğru cevap: a) Basınç ocakları.
- Açıklama: Dökümde yaygın ocaklar: kupol (cupola), pota (crucible), elektrik ark, indüksiyon ocaklarıdır. “Basınç ocakları” döküm ocak sınıflandırmasında standart bir tip değildir.
21. Bozulabilir kalıba döküm yöntemi değildir
- Doğru cevap: d) Sert döküm.
- Açıklama: Bozulabilir (tek kullanımlık) kalıplar: kum döküm, kabuk kalıplama, vakum kalıplama, hassas döküm (investment/seramik), seramik kalıp vb. “Sert döküm” ifadesi genelde kalıcı/sert kalıp (permanent mold) ile ilişkilidir, dolayısıyla bozulabilir değildir.
22. Kalıcı kalıba döküm yöntemlerinden değildir
- Doğru cevap: e) Eritme döküm.
- Açıklama: Kalıcı (permanent) kalıplar için örnekler: metal kalıba döküm, basınçlı (die casting), sürekli döküm, savurma (centrifugal) döküm gibi yöntemlerdir. “Eritme döküm” diye standart bir sınıflama yoktur.
23. Kesme hızını etkileyen faktörlerden değildir
- Doğru cevap: c) İlerleme miktarı.
- Açıklama: Kesme hızı (v) genelde malzemenin cinsi, kesici takım malzemesi ve takım çapı/devire bağlıdır. İlerleme (feed) ve talaş derinliği enerji/talaş hacmini etkiler fakat kesme hızını doğrudan belirleyen faktör değildir.
24. İlerleme miktarına etki eden faktörlerden değildir
- Doğru cevap: d) Tezgah devir sayısı.
- Açıklama: İlerleme (mm/rev veya mm/dak) seçimi çoğunlukla istenen yüzey kalitesi, kesici takım cinsi, kesme yönü, kaldırılacak talaş miktarı gibi etmenlere bağlıdır. Devir sayısı (rpm) ile ilerleme hızı (mm/dak) ilişkili olsa da, ilerleme miktarının (özellikle mm/rev olarak belirlenen) seçim kriteri olarak tezgah devri değil tercih edilen yüzey ve takım özellikleridir.
25. 45,77 mm’yi mikrometre üzerinde gösteriniz
- Açıklama ve hesap:
- Önce: 45{,}77\ \text{mm} = 45{,}5\ \text{mm} + 0{,}27\ \text{mm} .
- Standart bir mikrometrede gövde (sleeve) üzerinde tam mm ve 0,5 mm işaretleri bulunur; çevre (thimble) üzerinde genellikle 50 bölme vardır ve her bölüm 0{,}01\ \text{mm}'dir.
- Dolayısıyla 0{,}77\ \text{mm} için gövde üzerinde 0{,}5\ \text{mm} görünür, thimble 27 bölümü gösterir (çünkü 0{,}27\ \text{mm} = 27 \times 0{,}01\ \text{mm}).
- Sonuç: gövde = 45,5 mm, thimble = 27 → toplam 45,77 mm.
- Görsel tarif (çizim yapamayacağım ama nasıl çizileceğini söyleyeyim):
- Gövde üzerine 45 mm çizgisi ve 45,5 mm yarım çizgisini işaretleyin; = 45,5 mm okunuyor.
- Thimble üzerindeki işaretlerden 27. bölümü gövde üzerindeki sıfır çizgisi ile hizalayın; bu +0,27 mm verir.
- Toplam = 45,77 mm.
Önemli vurgular
- Frezeleme: kesici takım döner, iş parçası ilerler.
- Tornalama: iş parçası döner, kesici ilerler.
- Mikrometre okumalarında gövde 0,5 mm artışlarını, thimble ise 0{,}01\ \text{mm} adımlarını gösterir.
TERİMLER:
- Alın freze: Frezede silindirik çapın yüzeyini işleyen freze tipi.
- Basınçlı döküm: Sıvı metalin yüksek basınçla kalıba enjekte edildiği döküm yöntemi (die casting).
- Frezeleme: Dönen bir kesici ile iş parçasından talaş kaldırma işlemi.
- Hassas döküm (investment): Mum model kullanılarak yapılan ve genelde ince detaylı parça üreten döküm yöntemi (seramik kabuk içinde).
- Konsol freze: Dizaynı gövde ve konsol (knee) olan freze tezgahı türü.
- Kupol ocak (cupola): Genelde dökümhanelerde kullanılan, yüksek ısıda ergitme sağlayan fırın tipi.
- Modül freze: Diş biçimlendirme gibi modül esaslı profiller için kullanılan freze tipi.
- Pota (crucible): Eritme işlemlerinde kullanılan kap; potalı ocak terimi buradan gelir.
- Sert maden (karbür): Yüksek sertlikte, genelde tungsten karbürdan yapılan kesici uç malzemesi.
- Thimble (çevre): Mikrometrede dönen kısım; genelde 50 bölüme ayrılır, her biri 0{,}01\ \text{mm}.
- Tornalama (boyuna/enine): Boyuna = takım eksene paralel ilerler; enine = eksene dik ilerler.
Eğer istersen her sorunun gerekçesini daha teknik çizim/şemalarla veya kaynaklarla (örnek kitap/standart sayfa) destekleyebilirim. Hangi sorunun ayrıntısını daha çok istersin?
