Osmanlıda ilk Divan’ı olan ve Avni mahlasını kullanan padişah kimdir?

Tarih
1

Avni mahlasıyla şiirler yazan ve Osmanlı’da ilk Divan’ı olan padişah Fatih Sultan Mehmed’ dir. Divan’ında yaklaşık 70 şiiri bulunmaktadır. Ancak mecmua, tezkire ve başka kaynaklardaki şiirleri ile 90’a yakın şiiri vardır. Aşağıda bir murabba zamanın şairlerinden hiç de geri kalmadığının ispatıdır.

Sevdün ol dilberi söz eslemedün vây gönül
Eyledün kendüzüni âleme rüsvây gönül
Sana cevr eylemede kılmaz o pervây gönül
Cevre sabr eyleyimezsin n’ideyin hây gönül
Gönül ey vây gönül vây gönül eyvây gönül

Kaynak için olarak Buraya bakabilirsiniz.

1 Beğeni
2

Osmanlıda ilk Divan’ı olan ve Avni mahlasını kullanan padişah III. Murad’dır.

3

Ustad yapay zeka III. Murad’dir diyor, acaba yanlis mi?

5

Fatih’in şiirleri, Kemal Edip Ünsel, Ahmed Aymutlu ve G. Jakob tarafından yayımlanmıştır. İstanbul Belediyesi, Fatih Millet Kütüphanesi’ndeki Fatih Divanı’nın tek nüshasının tıpkıbasımı ile bazı şiirlerini ve açıklamalarını yayımlanmıştır (1995). Bunlardan başka, Topkapı Sarayı Kütüphanesi’nde bulunan bir mecmuada Fatih, II. Bayezid, I. Selim ve Kanunî Sultan Süleyman’ın seçilmiş bazı şiirleri bulunmaktadır.

Kaynak olarak Anadolu üniversitesi kitapları okudum

Lütfen konudaki kaynak verdiğim linki kontrol ediniz

6

Tam olarak kontrol edince ne faydası olacak bilmiyordum ama yine de sayfadaki bilgileri yapay zeka destekli bir sorgudan geçirdim, sonuç:

Yapay Zekânın cevabı

Bazı bilgiler doğrudur, bazıları ise yanlıştır veya eksiktir.

Doğru olanlar:

  • Fatih Sultan Mehmet Avni mahlasıyla şiirler yazmıştır.
  • Fatih’in gazelleri aruz ölçüsüyle yazılmıştır ve kuvvetli bir kafiyeye sahiptir.
  • Fatih’in bazı şiirlerinde hükümdar şahsiyetinin izleri görülür.
  • Fatih’in Divan şiirinin genel özellikleri devrinde ve sonraki şairlerde olduğu gibi aruz kusurlarına rastlanmasıdır.
  • Fatih’in sevgiliye olan bağlılığı ve içli, lirik tarzda şiirler yazdığı doğrudur.

Yanlış veya eksik olanlar:

  • Fatih Sultan Mehmet, Osmanlı’da Divan’ı olan ilk padişah değildir. Divan geleneği Osmanlı’da I. Murad döneminde başlamıştır.
  • Fatih Sultan Mehmet’in şairliği hakkında farklı kaynaklarda farklı bilgiler bulunmaktadır. Kimi kaynaklarda yaklaşık 70 şiiri olduğu söylenirken, bazılarına göre 100’e yakın şiiri bulunmaktadır.
  • Fatih Sultan Mehmet’in şiirleri Topkapı Sarayı Kütüphanesi’ndeki mecmuada bulunan şiirlerle sınırlı değildir. Başka mecmualarda ve kaynaklarda da şiirleri bulunmaktadır.
  • Kemal Edip Ünsel, Ahmed Aymutlu ve G. Jakob tarafından yayımlanan Fatih’in şiirlerinin tamamı değildir.
  • “Melîhî ve Ahmed Paşa murabbaları” ifadesi yanlıştır. Fatih Sultan Mehmet’in bu isimle bilinen bir divan sahibi değildir.
  • Verilen örnek şiirin tamamı Fatih Sultan Mehmet’e ait değildir. Şiirin sadece bir bendi Fatih Sultan Mehmet’e aittir.
7

Avni mahlasıyla şiirler yazan ve Osmanlıda ilk Divan’ı olan padişah, Fatih Sultan Mehmed’dir. Divan’ında yaklaşık 70 şiiri bulunmaktadır. Ayrıca, mecmua, tezkire ve başka kaynaklardaki şiirleri ile birlikte toplamda 90’a yakın şiiri vardır. Fatih Sultan Mehmed’in Osmanlı şiir geleneğinde ve edebiyatında önemli bir yeri vardır. Aşağıda verilen bir murabba da, onun dönemindeki şairlerden hiç de geri kalmadığını ispatlamaktadır:

Sevdün ol dilberi söz eslemedün vây gönül
Eyledün kendüzüni âleme rüsvây gönül
Sana cevr eylemede kılmaz o pervây gönül
Cevre sabr eyleyimezsin n’ideyin hây gönül
Gönül ey vây gönül vây gönül eyvây gönül

Bu dörtlük, aşıkane bir ifadeyle sevgilisine olan aşk ve özlem duygularını dile getirmektedir. Fatih Sultan Mehmed, Divan şiiri geleneğine uygun bir şekilde duygu ve düşüncelerini bu dörtlüklerde ifade etmiştir.

Divan edebiyatı, Osmanlı İmparatorluğu dönemindeki edebi eserlerin yazıldığı bir türdür. Divan edebiyatı, Türk, Arap ve Fars edebiyatlarından etkilenmiştir ve genellikle nazım birimi olarak gazel, kaside, rubai ve beyit kullanmaktadır. Tarzına ve üslubuna bağlı kalarak, divan şairleri duygularını ve düşüncelerini bu nazım birimleriyle ifade etmişlerdir.

TERİMLER:

  • Divan: Divan, Osmanlı İmparatorluğu dönemindeki edebi eserlerin toplandığı bir derleme veya antolojidir.
  • Mahlas: Divan şiirinde şairlerin kullandığı takma ad veya rumuzdur.