Elektrik akımı, elektronların hareketi sonucu ortaya çıkan bir enerjidir. Elektronlar bir yönden diğerine doğru hareket eder ve bu hareket akımın yönünü oluşturur. Ancak, bu konuda bilgisizim. Elektrik akımının yönünü nasıldır? Bunu belirlerken hangi faktörlerden etkileniriz?
Elektrik Akımının Yönü
Elektrik akımı, tüm düşük dirençli iletkenler arasındaki potansiyel fark sebebiyle hareket eden elektronların enerjisidir. Ayrıca, elektrik enerjisi dönüştürme süreci sonunda ısı, ışık, mekanik enerji ve hatta kimyasal enerjiye dönüştürülebilir.
Akım Yönünün Belirlenmesi
Elektriksel akımın yönünü belirlemek için kullanılan standart kural, “akımın, pozitif yüklerin hareketi olarak kabul edildiği” kuralıdır. Bu basit bir kuraldır ve başlangıçta tüm elektriksel fenomenlerin analizi için kullanılmıştır. Bu kurala göre, doğru akım (DC) yüklemeleri, potansiyel farkın daha yüksek olduğu bölgeden daha düşük olduğu bölgeye hareket eder.
Fakat bir problem mevcut. Bu kurala rağmen, aslında elektronlar negatif yük taşıdıklarından, pozitiften negatife olan bu hareketi gerçekleştirmezler. Gerçekte, elektronlar daha negatif olan bölgeden, daha az negatif olan bölgeye hareket ederler. Bu sebeple, akımın gerçek yönü negatiften pozitife olan bölgelere harekettir.
Bununla beraber, bu durum genellikle pratik elektrik ve elektronik uygulamalarında önemli bir rol oynamaz. Çoğu durumda, akımın yönü hala standart kurala göre belirlenir: yük taşıyanlar daha yüksek potansiyelden daha düşük potansiyel bölgeye doğru hareket ederler.
Etkenler
Elektrik akımının yönü çeşitli faktörlerden etkilenir. Bunlar arasında yüksekten düşük enerji seviyesine doğru elektronların hareketi, potansiyel fark ve iletkenin direnci yer almaktadır. Ayrıca, bir devredeki diğer bileşenlerin ve uygulanan voltajın dikkate alındığı devrenin genel tasarımı da elektrik akımının yönünü etkiler.
TERİMLER:
Potansiyel Fark: İki nokta arasında potansiyel enerji farkıdır. Elektrik alanı üzerinde hareket etmekte olan bir yük tarafından alınan veya verilen işe eşittir.
Iletkenin Direnci: Bir iletkenin üzerinden geçen elektrik akımına direncidir. Birimleri ohm’dur.
Doğru Akım (DC): Sürekli olarak aynı yönde olan ve zamanla yönü veya büyüklüğü değişmeyen akımdır.
Voltaj: Elektrik yükünü taşıma yeteneği olarak tanımlanan bir metrik. Volt biriminin sembolü V’dir.