Bilinen en temel güneş sistemi kavramlarından biri Dünya’nın Güneş etrafında döndüğüdür. Ancak bu döngünün nasıl bir yol izlediği, hangi hızla gerçekleştiği ve genel olarak mekaniklerini tam olarak anlamadığımı fark ettim. Dünya’nın Güneş etrafındaki bu döngüsü sırasında hangi yolu izler? Dolandığı yolun biçimi ve yapısı nedir? Hangi koşullar ve etmenler bu dönüş yolu üzerinde etkilidir? Dünyanın güneş etrafında dolanırken izlediği yola ne nedir?
Dünya’nın Güneş Etrafındaki Dönüş Yolu
Dünya’nın Güneş etrafında döndüğü yol, diğer bir adıyla Dünya’nın yörüngesi hakkında konuşmadan önce, öncelikle bazı temel kavramları anlamak önemlidir. Bunlar, yörünge, eliptik yörünge, Güneş’le Dünya arasındaki mesafenin değişkenliği ve dönüş hızıdır.
Yörünge Nedir?
Bir yörünge, bir cismin başka bir cisim etrafında sürekli hareket ettiği kabaca kapalı bir yoldur. Bu hareket, genellikle merkezdeki cisim tarafından oluşturulan çekim kuvveti tarafından sürdürülen bir harekettir.
Dünya’nın Yörüngesi: Eliptik Yörünge
Dünya’nın Güneş etrafında izlediği yol, eliptik bir yörüngedir. Eliptik yörünge, daire şeklinde olmayıp, elipsi andırır; yani hafif derecede sıkıştırılmış bir daire gibidir. Dünya’nın Güneş etrafında dönerken izlediği yol tam bir çember olmaktan ziyade, eliptik biçimlidir.
Güneş’le Dünya Arasındaki Mesafenin Değişkenliği
Dünya’nın yörüngesi eliptik olduğu için, Güneş’le olan mesafemiz yıl boyunca değişiklik gösterir. Dünya, yörüngesinin bir noktasında Güneş’e en yakın (perihelion) ve bir başka noktasında en uzak (afelion) konumdadır.
Dünya’nın Dönüş Hızı
Dünya, Güneş etrafındaki dönüşünü yaklaşık olarak 365.25 gün, yani bir yıl içinde tamamlar. Ortalama dönüş hızı, yaklaşık olarak 29.78 kilometre/saniyedir. Ancak, yörüngenin eliptik olması nedeniyle, Dünya’nın dönme hızı bazen daha hızlı, bazen daha yavaştır.
Hareketin Nedeni ve Yasaları
Dünya’nın Güneş etrafında dönüşü, fiziksel kanunlar ve çekim kuvveti tarafından belirlenir. Isaac Newton’ın Evrensel Kütle Çekim Yasası ve Hareket Yasaları, bu hareketi ve biçimini anlamamıza yardımcı olur.
TERİMLER:
Yörünge: Bir cismin başka bir cisim etrafında sürekli hareket ettiği kapalı bir yol.
Eliptik Yörünge: Daire formundan sapma göstererek elips şeklini alan yörünge biçimidir.
Perihelion ve Afelion: Bir cismin yörüngesinde Güneş’e en yakın olduğu noktaya perihelion, en uzak olduğu noktaya ise afelion denir.
Evrensel Kütle Çekim Yasası ve Hareket Yasaları: Isaac Newton’ın tanımladığı, yerçekimi ve hareketi düzenleyen temel yasalar.
1 Beğeni