CDS primleri (Kredi Temerrüt Swapları) nedir ve bir ülke ekonomisi üzerindeki etkileri nelerdir?

Ekonomi ve Finans
, , , ,
1

Kredi Temerrüt Swapları (CDS), bir ülkenin borçluluk riskini ölçmek için kullanılan finansal enstrümanlardan biridir. Ancak, CDS primlerinin ne anlama geldiği ve bir ülke ekonomisinin üzerinde nasıl bir etki bıraktığı hakkında pek bilgi sahibi değilim. CDS primleri, ülkelerin kredi değerliliğini nasıl etkiler ve yatırımcılar için ne tür sinyaller verir? Bu konuda bir uzmana danışmak önemli midir?

3
Düşünüyorum...Bu soru, Kredi Temerrüt Swapları (Credit Default Swaps - CDS) hakkında bilgi talep ediyor. Kullanıcı, bunların ülke ekonomileri üzerindeki etkilerini anlamak istiyor. Bu finansal bir konudur ve detaylı bir açıklama gerektiriyor. Soruyu aşağıdaki başlıklar altında cevaplayabilirim:
  1. CDS nedir? Temel tanım ve işleyiş
  2. CDS primlerinin anlamı ve hesaplanması
  3. CDS primlerinin ülke ekonomileri üzerindeki etkileri
  4. Yatırımcılar için CDS’lerin sinyalleri
  5. CDS’leri yorumlamada uzman görüşünün önemi

Cevabımı Türkçe dilinde hazırlayacağım, çünkü kullanıcının sorusu ve forum başlığı Türkçe. Matematiksel formülleri LaTeX formatında sunacağım ve önemli kavramları vurgulayacağım.

CDS Primleri (Kredi Temerrüt Swapları) ve Ekonomik Etkileri

Kredi Temerrüt Swapları (CDS), finansal piyasalarda bir tür sigorta mekanizması olarak işlev gören türev ürünlerdir. Bu finansal enstrümanın temel amacı ve ekonomik etkileri şöyledir:

CDS Nedir ve Nasıl Çalışır?

CDS, özünde bir sigorta sözleşmesidir. Bu sözleşmede:

  • Alıcı, düzenli prim ödemeleri yapar
  • Satıcı, referans varlıkta (örneğin devlet tahvili) temerrüt durumunda ödeme yapmayı taahhüt eder
  • Primler genellikle baz puan cinsinden ifade edilir ve korunan varlığın nominal değerinin yüzdesi olarak hesaplanır

Matematiksel olarak, CDS primi şöyle hesaplanabilir:

\text{CDS Primi} = \text{Temerrüt Olasılığı} \times \text{Temerrüt Durumunda Kayıp}

CDS Primlerinin Anlamı

CDS primleri, doğrudan ülkenin algılanan risk seviyesini yansıtır:

  • Yüksek CDS primi = Yüksek temerrüt riski algısı
  • Düşük CDS primi = Düşük temerrüt riski algısı

Örneğin, bir ülkenin 5 yıllık CDS primi 300 baz puan (veya %3) ise, yatırımcılar bu ülkenin borcunu ödeyememe riskine karşı korunmak için borç miktarının %3’ünü yıllık olarak ödemeye hazırdır.

Ülke Ekonomileri Üzerindeki Etkileri

CDS primleri bir ülke ekonomisini çeşitli yollarla etkiler:

1. Borçlanma Maliyetleri

  • Yüksek CDS primi → Yüksek tahvil faizleri → Devlet için daha yüksek borçlanma maliyeti
  • Bu durum bütçe açıklarını artırabilir ve mali sürdürülebilirliği tehlikeye atabilir

2. Yatırım Ortamı

  • Yüksek CDS primleri, yabancı yatırımcıları caydırabilir
  • Sermaye çıkışlarına yol açabilir ve yerel para biriminde değer kaybına neden olabilir

3. Ekonomik İstikrar

  • CDS primlerindeki ani yükselişler, ekonomik krizlerin habercisi olabilir
  • Piyasa güveninde azalma, reel ekonomiyi etkileyebilir

4. Finansal Sisteme Etkileri

  • Bankacılık sistemini etkileyerek kredi koşullarını sıkılaştırabilir
  • Finansal kuruluşların bilançolarını etkileyebilir

Yatırımcılar İçin CDS Sinyalleri

CDS primleri yatırımcılara şu sinyalleri verir:

  1. Risk değerlendirmesi: Piyasanın bir ülkenin kredi riskini nasıl algıladığını gösterir
  2. Karşılaştırmalı analiz: Farklı ülkelerin göreli risk durumlarını değerlendirme imkanı sağlar
  3. Trend göstergesi: CDS primlerindeki eğilimler, bir ülkenin ekonomik görünümündeki değişimleri işaret edebilir
  4. Arbitraj fırsatları: CDS primleri ile tahvil spread’leri arasındaki farklılıklar, yatırım fırsatları sunabilir

Uzman Görüşünün Önemi

CDS piyasasını yorumlamak için uzman görüşü kesinlikle önemlidir çünkü:

  • CDS primleri spekülatif hareketlerden etkilenebilir
  • Politik gelişmeler, ülke CDS’lerini ekonomik temellerin ötesinde etkileyebilir
  • Teknik faktörler (piyasa likiditesi, pozisyon yoğunluğu) primleri çarpıtabilir
  • Farklı vadeli CDS’lerin yorumlanması uzmanlık gerektirir

CDS Primlerini Etkileyen Faktörler

  1. Makroekonomik göstergeler: Enflasyon, büyüme, bütçe açığı, cari açık
  2. Politik istikrar: Seçimler, politik krizler, kurumsal güven
  3. Global risk iştahı: Küresel finansal koşullar, gelişmekte olan piyasalara yönelik genel tutum
  4. Kredi derecelendirme kararları: Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşlarının açıklamaları

Sonuç

CDS primleri, finansal piyasaların bir ülkenin ekonomik sağlığı hakkındaki algısını gösteren önemli barometrelerdir. Yatırımcılar ve politika yapıcılar için kritik bilgiler sağlarlar, ancak tek başlarına değil diğer ekonomik göstergelerle birlikte değerlendirilmelidirler.

TERİMLER:

Temerrüt: Borç yükümlülüğünün zamanında yerine getirilememesi durumu.
Baz puan: Yüzde birimin yüzde biri (%0.01) olarak ifade edilen ölçü birimi.
Spread: İki finansal enstrüman arasındaki getiri farkı.

Yapay zeka model bilgileri

Model: Claude 3.5 Sonnet
Son Güncelleme: Nisan 2024

4

Kredi Temerrüt Swapları (CDS) Primleri ve Bir Ülke Ekonomisi Üzerindeki Etkileri

I. Giriş

Kredi Temerrüt Swapları (Credit Default Swaps - CDS), sabit getirili ürünlerle ilişkili kredi riskini transfer etmek için kullanılan finansal türevlerdir. Bu ürünler, özellikle devlet tahvilleri gibi egemen borçlanma araçlarıyla ilişkilendirildiğinde, bir ülkenin algılanan kredi değerliliğinin ve borç yükümlülüklerini yerine getirememe riskinin önemli bir göstergesi olan egemen CDS primlerini oluşturur. Egemen CDS primleri, yatırımcılar, politika yapıcılar ve ekonomik analistler için bir ülkenin ekonomik sağlığını ve küresel finansal ortamdaki istikrarını değerlendirmede kritik bir rol oynar. Bu primlerin anlaşılması, bir ülkenin ekonomik görünümü ve finansal piyasalar üzerindeki potansiyel etkileri hakkında değerli bilgiler sunar. Egemen CDS piyasasının büyümesi, egemen kredi riskini yönetmek ve bu risk üzerine spekülasyon yapmak için giderek daha fazla kullanılan bir araç olduğunu göstermektedir. Bu nedenle, CDS primlerinin ne anlama geldiğini, nasıl hesaplandığını ve bir ülke ekonomisi üzerindeki çok yönlü etkilerini derinlemesine incelemek büyük önem taşımaktadır.

II. CDS Primlerinin Tanımı ve Hesaplanması

  • A. CDS Primi Tanımı:Bir CDS primi, aynı zamanda CDS spreadi olarak da bilinir, bir koruma alıcısı tarafından, bir referans varlığın (bu bağlamda bir ülke) kredi olayına (genellikle temerrüt) karşı sigorta sağlayan bir koruma satıcısına yapılan periyodik ödemedir. Bu ödeme, belirli bir risk türüne karşı düzenli olarak yapılan sigorta primine benzetilebilir. Prim genellikle, sigortalanan borcun nominal değerinin yıllık yüzdesi olarak baz puan (bps) cinsinden ifade edilir. Ödemeler genellikle üçer aylık dönemler halinde yapılır. CDS primi, çok sayıda finansal kurum ve yatırımcının kolektif risk değerlendirmesini yansıtan, bir ülkenin temerrüdüne karşı sigortalanmanın piyasa tarafından belirlenen maliyetini temsil eder.
  • B. CDS Primi Hesaplama Mekanizması:CDS primi hesaplaması, prim ödemelerinin bugünkü değerini, bir temerrüt durumunda beklenen ödemenin bugünkü değeriyle eşitlemeyi amaçlar. Bu hesaplamayı etkileyen temel faktörler şunlardır:
    • Temerrüt Olasılığı (Risk Oranı): Referans kuruluşun belirli bir süre içinde temerrüde düşme olasılığının tahmini.
    • Temerrüt Halinde Kayıp Oranı (Geri Kazanım Oranı): Bir temerrüt durumunda tahvil sahibinin beklenen kaybının yüzdesi (geri kazanım oranının 1 eksiği).
    • İskonto Oranı (Risksiz Faiz Oranı): Gelecekteki nakit akışlarının bugünkü değerini hesaplamak için kullanılır.
    • Piyasa Duyarlılığı ve Risk İştahı: Yatırımcıların genel risk iştahı, koruma için talep edilen primi etkileyebilir.
    • CDS Piyasasının Likiditesi: CDS sözleşmelerinin kolayca alınıp satılabilme durumu.Hull & White modeli gibi değerleme modelleri, adil primi matematiksel olarak belirlemek için kullanılır. CDS değerlemesinde “ödeme bacağı” (prim ödemeleri) ve “koruma bacağı” (potansiyel ödeme) kavramları önemlidir. Genellikle kullanılan sabit yıllık oranlar, yatırım yapılabilir seviyedeki borç için %1 ve yüksek getirili borç için %5’tir. CDS primi sadece saf temerrüt olasılığını değil, aynı zamanda koruma satıcısının potansiyel kaybı üstlenmesi için talep ettiği bir risk primini de içerir.
  • C. CDS Fiyatlandırmasını Etkileyen Faktörler:Risk oranı, referans kuruluşun kredi kalitesi, sabit yıllık oranlar, ödeme ve koruma bacaklarının bugünkü değeri, kredi spreadleri ve kredi eğrisi gibi temel faktörler CDS fiyatlandırmasını etkiler. Piyasa oynaklığı (VIX endeksi) ve küresel ekonomik koşullar gibi dış faktörler de egemen CDS spreadlerini etkileyebilir. Enflasyon, döviz kurları, borç seviyeleri ve ekonomik büyüme gibi ülkeye özgü makroekonomik değişkenler de önemli rol oynar. Egemen CDS spreadleri, küresel ve yerel faktörlerin karmaşık bir etkileşimiyle şekillenir ve bu nedenle analizleri çok sayıda değişkenin dikkate alınmasını gerektiren incelikli bir süreçtir. Bir ülkenin kredi riski yalnızca kendi başına belirlenmez. Finansal krizler veya emtia fiyatlarındaki değişiklikler gibi küresel olaylar, yatırımcı duyarlılığını ve risk iştahını etkileyerek genel olarak CDS primlerini etkileyebilir. Aynı zamanda, bir ülkenin makroekonomik göstergelerinde yansıyan iç ekonomik sağlığı, borçlarını geri ödeme kabiliyetini doğrudan etkiler.

III. CDS Primi Seviyelerinin Anlamının Yorumlanması

  • A. Yüksek CDS Primleri:Bir ülke için yüksek bir CDS primi, piyasanın o ülkenin temerrüt olasılığını yüksek olarak algıladığını gösterir. Yatırımcılar, o ülkeye borç vermenin artan riski nedeniyle daha büyük bir prim talep ederler. Yüksek primlerin potansiyel nedenleri arasında siyasi istikrarsızlık, ekonomik riskler (resesyon, yüksek enflasyon), yüksek egemen borç yükü, döviz kuru dalgalanmaları ve olumsuz hükümet düzenlemeleri yer alabilir. Küresel finansal belirsizlik (VIX endeksi) de CDS spreadlerini yukarı yönlü itmede rol oynayabilir. Sürekli yüksek CDS primleri, borçlanma maliyetlerini artırıp yatırımcı güvenini azaltarak, ülkenin ekonomik zorluklarını daha da kötüleştirebilecek kendi kendini doğrulayan bir kehanet görevi görebilir. CDS primleri önemli ölçüde yükseldiğinde, piyasaya ülkenin daha riskli bir borçlu olduğu sinyalini verir. Bu artan risk algısı, borç verenlerin yeni borçlanmalar için daha yüksek faiz oranları talep etmelerine neden olabilir, bu da hükümetin yükümlülüklerini finanse etmesini daha maliyetli hale getirir. Bu durum, mali durumu kötüleştirebilir ve yatırımcı güvenini daha da aşındırarak olumsuz bir geri bildirim döngüsüne yol açabilir.
  • B. Düşük CDS Primleri:Düşük bir CDS primi, daha düşük algılanan temerrüt riski ve ülkenin mali yükümlülüklerini yerine getirme kabiliyetine duyulan daha büyük bir güven anlamına gelir. Yatırımcılar, algılanan düşük risk nedeniyle daha düşük bir primi kabul etmeye isteklidirler. Düşük primlerin potansiyel nedenleri arasında güçlü ekonomik temeller, istikrarlı bir siyasi ortam, ihtiyatlı mali yönetim ve yeterli döviz rezervleri yer alır (metin parçalarında dolaylı olarak). Düşük CDS spreadleri, yabancı yatırım girişlerini çekmek için kritik öneme sahiptir. Düşük bir CDS primi genellikle olumlu ekonomik sağlığın sinyalini verse de, aşırı düşük primlerin rehaveti veya potansiyel risklerin hafife alınmasını yansıtabileceği unutulmamalıdır. Piyasa duyarlılığı bazen, özellikle yüksek likidite veya güçlü genel ekonomik büyüme dönemlerinde, riskin düşük fiyatlanmasına yol açabilir. Yatırımcılar daha az seçici hale gelebilir ve altta yatan kırılganlıkları olan kuruluşlar için bile CDS spreadleri sıkışabilir. Bu durum, yanlış bir güvenlik hissi yaratabilir ve riskler gerçekleştiğinde ani düzeltmelere yol açabilir.

IV. CDS Primi Değişikliklerinin Bir Ülke Ekonomisi Üzerindeki Etkisi

  • A. Yükselen CDS Primleri:Yükselen CDS primleri, bir ülkenin uluslararası piyasalarda borçlanma maliyetlerini doğrudan etkileyerek, yeni borç ihraç etmeyi daha pahalı hale getirir. Yatırımcılar daha riskten kaçınır hale geldikçe ve sermayeyi daha düşük algılanan risklere sahip ülkelere tahsis etmeyi tercih edebileceklerinden, yatırım girişleri üzerinde potansiyel olarak olumsuz etkileri olabilir. Yükselen primler, belirsizliği artırarak ve potansiyel olarak sermaye çıkışına yol açarak ekonomik istikrarsızlığa katkıda bulunabilir. Ülkenin finansal sağlığına ilişkin endişeler arttıkça, para birimi değer kaybı riski de artabilir. Bir ülkenin yükselen primleri, özellikle güçlü ekonomik bağları olanlar olmak üzere, diğer ülkelerin algılanan riskini olumsuz etkileyebilecek bulaşma etkileri potansiyeli de vardır. Bankaların önemli miktarda yerel egemen borcu tutması durumunda, bu varlıkların algılanan değerindeki düşüş nedeniyle bankacılık sektörü de etkilenebilir. Egemen CDS primlerindeki sürekli bir artış, daha yüksek borçlanma maliyetleriyle başlayıp potansiyel olarak azalan yatırım, finansal istikrarsızlık ve hatta ekonomik daralmaya yol açan bir dizi olumsuz ekonomik sonucu tetikleyebilir. Daha yüksek borçlanma maliyetleri, hükümet bütçeleri üzerinde baskı oluşturarak kamu harcamalarında kesintilere veya vergi artışlarına yol açabilir ve her ikisi de ekonomik aktiviteyi olumsuz etkileyebilir. Azalan yatırım, daha düşük iş yaratımına ve daha yavaş ekonomik büyümeye neden olurken, finansal istikrarsızlık güveni daha da aşındırabilir ve normal ekonomik işleyişi bozabilir.
  • B. Düşen CDS Primleri:Düşen CDS primleri, bir ülkenin uluslararası finansmana erişimini kolaylaştırarak borçlanma maliyetleri üzerinde olumlu bir etki yaratır. Ülkenin algılanan finansal sağlığı iyileştikçe yatırımcı güvenini artırarak doğrudan yabancı yatırım ve portföy girişlerinde artışa yol açabilir. Ülkenin algılanan finansal sağlığı iyileştikçe, para biriminin değer kazanması potansiyeli de artar (metin parçalarında dolaylı olarak). Daha düşük borçlanma maliyetleri yatırım ve tüketimi teşvik edebileceğinden ekonomik büyüme üzerinde olumlu etkileri olabilir. Ayrıca, ülkenin finansal varlıklarında piyasa likiditesini artırabilir ve oynaklığı azaltabilir. Egemen CDS primlerindeki sürekli bir düşüş, daha düşük borçlanma maliyetleri ve artan yatırımcı güveninin ekonomik büyümeyi desteklediği, ülkenin finansal durumunu daha da güçlendirdiği ve daha da düşük primlere yol açtığı olumlu bir döngü yaratabilir. Daha düşük borçlanma maliyetleri, hükümet fonlarını altyapı yatırımı veya sosyal programlar gibi diğer üretken kullanımlar için serbest bırakır. Artan yatırım iş yaratır ve talebi canlandırır. Bu iyileşen ekonomik görünüm, yatırımcı güvenini daha da artırarak daha fazla sermaye girişine ve daha güçlü bir para birimine yol açar.

V. CDS Primleri ve Ülke Kredi Notları Arasındaki İlişki

CDS spreadlerinin kredi notlarıyla ters orantılı olması teorik olarak beklenir (daha iyi not daha düşük spread anlamına gelir). Ampirik bulgular genellikle bu ters korelasyonu destekler; daha yüksek CDS spreadleri daha düşük kredi notlarıyla ilişkilidir. Araştırmalar, CDS spreadlerindeki değişikliklerin bazen kredi notlarındaki değişikliklerden daha etkili bir şekilde egemen olayları (not indirimleri gibi) tahmin edebileceğini göstermektedir. CDS spreadleri, daha seyrek yapılan not duyurularına kıyasla yeni bilgilere ve piyasa duyarlılığına genellikle daha hızlı tepki verir. CDS piyasalarının fiyat keşfinde tahvil piyasasına öncülük edebileceği fikri, kredi riskinin genellikle tahvil getirileri tam olarak ayarlanmadan önce CDS fiyatlarında yansıdığını gösterir. CDS ticaretinin başlaması, kredi notu indirimlerinin borçlanma maliyetleri ve gelecekteki borçlanma üzerinde yaratacağı olumsuz etkiyi bazen azaltabilir. Bununla birlikte, piyasa likiditesi, belirli takas farklılıkları ve pozisyonları finanse etme maliyeti gibi faktörler nedeniyle CDS spreadleri ve kredi notları arasında farklılıklar olabilir. Kredi notları kredi değerliliğinin temel bir değerlendirmesini sağlarken, CDS primleri egemen risk üzerine daha gerçek zamanlı, piyasa odaklı bir perspektif sunarak gelecekteki not değişikliklerinin veya ekonomik sıkıntıların potansiyel bir öncü göstergesi görevi görebilir. Kredi derecelendirme kuruluşları genellikle derinlemesine analizler yapsalar da, derecelendirmelerini belirli bir gecikmeyle güncelleyebilirler. Öte yandan, CDS piyasaları, çok sayıda katılımcının sürekli ticareti ve risk değerlendirmesini yansıtarak en son piyasa bilgilerini ve beklentilerini içerir. Bu hızlı tepki verme özelliği, CDS primlerini algılanan kredi riskinin daha anlık bir ölçüsü haline getirebilir.

VI. Yatırımcıların Egemen CDS Primlerini Değerlendirme Biçimleri

Yatırımcılar, sahip oldukları egemen tahvillerin temerrüt riskine karşı hedge yapmak için CDS primlerini kullanırlar. Ayrıca, bir ülkenin kredi değerliliğindeki beklenen değişikliklerden kar elde etmek için CDS sözleşmeleri alıp satarak spekülasyon yaparlar. CDS ve dayanak varlık olan tahvilleri eş zamanlı olarak alıp satarak fiyat farklılıklarından yararlanmayı amaçlayan arbitraj stratejileri de kullanırlar. CDS primleri, daha yüksek primlerin daha büyük algılanan riski gösterdiği risk sinyalleri olarak işlev görür ve yatırım kararlarını etkileyebilir. Yatırımcılar, belirli bir ülke veya bölgeye yönelik piyasa duyarlılığını ölçmek için CDS primlerini kullanabilirler. CDS primleri, örtülü temerrüt olasılıklarını türetmek için kullanılabilir. Ayrıca, yatırımcılar temerrüt riskinin zaman içindeki evrimini değerlendirmek için farklı vadelerdeki CDS spreadlerini (kredi eğrisi) karşılaştırabilirler. Egemen CDS primleri, yatırımcılara egemen kredi riskine maruz kalmalarını yönetmek için esnek ve likit bir yol sunar ve piyasa odaklı risk değerlendirmelerine dayalı olarak hedge, spekülasyon ve bilinçli yatırım kararları için araçlar sunar. Doğrudan egemen tahvil ticareti yapmanın aksine, CDS’ler yatırımcıların dayanak borca sahip olmadan kredi riskini izole etmelerine ve ticaret yapmalarına olanak tanır. Bu esneklik, çeşitli yatırım stratejilerine kapı açar ve yatırımcıların egemen kredi değerliliği konusundaki görüşlerini ifade etmelerini kolaylaştırır.

VII. Mevcut Egemen CDS Primlerinin Karşılaştırmalı Bir Analizi

Aşağıdaki tablo, 9 Ocak 2025 itibarıyla çeşitli ülkelerin mevcut egemen CDS primlerini (ayarlanmış temerrüt spreadi) göstermektedir.

Ülke Ayarlanmış Temerrüt Spredi (%)
Almanya 0.00
Amerika Birleşik Devletleri 0.00
Japonya 0.70
Güney Kore 0.49
İspanya 1.58
Brezilya 2.48
Türkiye 4.46
Mısır 7.43
Pakistan 8.92
Arjantin 11.88

Tablodaki veriler incelendiğinde, Almanya ve Amerika Birleşik Devletleri gibi sıfıra yakın veya çok düşük spreadlere sahip ülkeler güçlü ekonomik temellere ve düşük algılanan temerrüt riskine işaret etmektedir. Japonya ve Güney Kore de benzer şekilde düşük riskli olarak algılanmaktadır. İspanya gibi orta derecede düşük spreadlere sahip ülkeler istikrarlı ancak potansiyel olarak hala toparlanan bir ekonomiyi gösterebilir. Brezilya ve Türkiye gibi daha yüksek spreadler, enflasyon, siyasi istikrarsızlık veya borç seviyeleri gibi faktörler nedeniyle daha büyük algılanan riski gösterebilir. Mısır, Pakistan ve Arjantin gibi çok yüksek spreadler, ülkenin borç yükümlülüklerini yerine getirme kabiliyetine ilişkin önemli endişeleri güçlü bir şekilde düşündürmektedir. Örneğin, Almanya için 2024 ve 2025 ekonomik görünümü, zayıf iş beklentileri ve jeopolitik belirsizlik nedeniyle büyük ölçüde durgunluk beklenmektedir. Güney Kore ekonomisinin ise 2025’te büyümesinin yavaşlaması beklenirken, İspanya ekonomisinin 2024’te güçlü bir performans sergiledikten sonra 2025’te de ortalamanın üzerinde büyümesi beklenmektedir. Brezilya’da ekonomik büyümenin 2025’te yavaşlaması öngörülürken, Türkiye ekonomisinin 2024’te beklenenden daha iyi bir büyüme kaydetmesine rağmen 2025’te daha ılımlı bir büyüme beklenmektedir. Mısır ekonomisinin 2024-2025 mali yılında %4 büyümesi beklenirken, Pakistan ekonomisi için büyüme beklentileri düşüktür. Arjantin ekonomisi ise 2024’teki zorlu bir sürecin ardından 2025’te önemli bir toparlanma beklenmektedir. Farklı ülkelerin CDS primlerinin karşılaştırılması, piyasanın egemen kredi riskini nasıl farklılaştırdığını somut bir şekilde göstermekte ve çeşitli ekonomik istikrar ve kırılganlık seviyelerini yansıtmaktadır.

VIII. Egemen CDS Primlerinin Dolaylı Etkileri

  • A. Finansal Piyasalar Üzerindeki Etki:Egemen CDS primleri, o ülke içindeki kuruluşlar tarafından ihraç edilen şirket tahvilleri gibi diğer finansal araçların fiyatlandırmasını etkileyebilir. Daha yüksek egemen risk genellikle daha yüksek şirket borçlanma maliyetlerine dönüşür. Bir ülkenin egemen borcuna ilişkin endişeler, özellikle gelişmekte olan piyasalar veya benzer ekonomik kırılganlıklara sahip olanlar olmak üzere, diğer piyasalarda artan riskten kaçınmaya ve daha geniş kredi spreadlerine yol açabilecek bulaşma potansiyeli vardır. CDS’nin şirket kredi riskini hedge etmedeki rolü, egemen ve şirket CDS piyasaları arasında bağlantılar oluşturur. Egemen CDS, genel piyasa duyarlılığının ve risk iştahının bir barometresi olarak da işlev görebilir. Egemen CDS primleri yalıtılmış göstergeler değildir; şirket borçlanma maliyetlerini etkileyen ve sistemik risk değerlendirmelerine ve bulaşma dinamiklerine katkıda bulunan daha geniş finansal piyasalarla bağlantılıdır. Bir egemen temerrüt riskinin algılanması, o ülkede yerleşik şirketlerin kredi değerliliğini, potansiyel hükümet müdahaleleri, ekonomik istikrarsızlık veya artan düzenleyici yükler nedeniyle etkileyebilir. Bu bağlantı, egemen CDS primlerindeki hareketlerin çeşitli varlık sınıfları üzerinde dalgalanma etkileri olabileceği anlamına gelir.
  • B. Uluslararası Ticaret Üzerindeki Etki:Daha yüksek egemen CDS spreadleri, uluslararası ticarette yer alan yerel firmalar için artan borçlanma maliyetlerine yol açarak potansiyel olarak ithalat ve ihracat faaliyetlerini azaltabilir. Yükselen CDS primlerine sahip ülkelerde döviz kuru değer kaybı potansiyeli, ihracatın rekabet gücünü ve ithalatın maliyetini etkileyebilir. Yüksek CDS primlerinin işaret ettiği gibi, egemen temerrütler veya temerrüde yakın durumlar, ticaret kredilerinde ve genel ticaret hacimlerinde düşüşe yol açabilir. Dış finansmana ve ithalata daha bağımlı olan sektörler, egemen spreadlerdeki artışlardan daha olumsuz etkilenme eğilimindedir. Bir ülkenin egemen kredi değerliliği, CDS primlerinde yansıdığı şekliyle, ticaret finansmanının maliyetini ve para biriminin istikrarını etkileyerek uluslararası ticaret akışları üzerinde somut etkilere sahiptir. Uluslararası ticarette yer alan işletmeler genellikle operasyonlarını finanse etmek için krediye güvenirler. Daha yüksek egemen risk, bu firmaların kredi almasını daha maliyetli veya zor hale getirebilir, bu da gerekli malları ithal etme veya ihracatı finanse etme yeteneklerini engelleyebilir. Egemen riskle sıklıkla bağlantılı olan döviz kuru oynaklığı, uluslararası ticaret işlemlerini daha da karmaşık hale getirir.

IX. Egemen CDS Primlerinin Yorumlanmasına İlişkin Uzman Görüşleri

Uzman görüşleri genellikle egemen CDS primlerinin kredi kalitesi ve temerrüt riski göstergesi olarak faydalı olduğu konusunda hemfikirdir, ancak piyasa dinamikleri, potansiyel bozulmalar ve çeşitli etkileyen faktörlerin etkileşimi dikkate alınarak dikkatli bir yorumlamanın gerekliliğini vurgulamaktadır. CDS spreadleri, piyasanın riskten bağımsız temerrüt olasılığını ve bir risk primini yansıtır. CDS primlerinin temel faktörleri doğru bir şekilde yansıtıp yansıtmadığı veya spekülasyon ve piyasa duyarlılığından etkilenip etkilenmediği konusunda bir tartışma mevcuttur. CDS kaynaklı Beklenen Temerrüt Sıklığı (Expected Default Frequency - EDF) ölçümlerinin, temerrüt riskinin alternatif bir değerlendirmesi olarak kullanılması vurgulanmaktadır. Belirli piyasalardaki potansiyel likidite eksikliği, karşı taraf riski ve doğrudan temel kredi değerliliği ile ilgili olmayan faktörlerin etkisi gibi CDS primlerini kullanmanın sınırlamaları da tartışılmaktadır. Makroekonomik haber duyurularının, piyasanın yeni bilgilere tepkisini yansıtarak egemen CDS spreadlerini etkileyebileceğine dair araştırmalar sunulmaktadır. Uzman görüşleri genel olarak egemen CDS primlerinin değerli kredi riski göstergeleri olduğu konusunda hemfikir olsa da, piyasa dinamikleri, potansiyel bozulmalar ve çeşitli etkileyen faktörlerin etkileşimi dikkate alınarak dikkatli bir yorumlamanın gerekliliğini vurgulamaktadır. CDS primleri güçlü bir piyasa sinyali sağlasa da, kusursuz değildirler. Piyasa spekülasyonu, likidite kısıtlamaları ve hatta CDS sözleşmesinin teknik yönleri gibi faktörler seviyelerini etkileyebilir. Bu nedenle, kapsamlı bir analiz bu nüansları dikkate almayı ve CDS verilerini diğer ekonomik göstergeler ve uzman görüşleriyle entegre etmeyi gerektirir.

X. Sonuç

Bu raporun temel bulguları özetlenecek olursa, CDS primleri temerrüt riskine karşı bir sigorta maliyetini temsil eder ve hesaplanmaları beklenen ödeme ile prim ödemelerinin bugünkü değerini eşitlemeyi amaçlar. Yüksek ve düşük prim seviyeleri, algılanan egemen kredi riskinin önemli göstergeleridir. Yükselen CDS primleri bir ülkenin borçlanma maliyetlerini, yatırımını, ekonomik istikrarını ve büyüme beklentilerini olumsuz etkilerken, düşen primler tam tersi yönde olumlu etkiler yaratır. CDS primleri ve kredi notları birbirini tamamlayıcı ancak farklı kredi değerliliği ölçütleri olarak ilişkilidir. Yatırımcılar, egemen CDS primlerini hedge, spekülasyon ve risk değerlendirmesi için çeşitli şekillerde kullanır. Farklı ülkelerin CDS primlerinin karşılaştırmalı analizi, piyasanın egemen kredi riskini nasıl farklılaştırdığını göstermektedir. Egemen CDS primlerinin finansal piyasalar ve uluslararası ticaret üzerinde dolaylı etkileri de bulunmaktadır. Uzman görüşleri, egemen CDS primlerinin değerli bir risk göstergesi olduğunu kabul etmekle birlikte, dikkatli yorumlama ve diğer ekonomik faktörlerle birlikte değerlendirme gerekliliğini vurgulamaktadır. Sonuç olarak, egemen CDS primleri, küresel finansal sistemdeki ülkelerin egemen riskini değerlendirmek ve ekonomik sağlığını anlamak için değerli ve dinamik bir araç sunmaktadır. Bununla birlikte, herhangi bir tek gösterge gibi, ekonomik temeller ve piyasa koşulları bağlamında daha geniş bir analiz içinde değerlendirilmelidir.

Alıntılanan (Kaynak) çalışmalar

  1. Credit Default Swap: What It Is and How It Works - Investopedia, erişim tarihi Mart 26, 2025, Credit Default Swap: What It Is and How It Works
  2. Credit default swap - Wikipedia, erişim tarihi Mart 25, 2025, Credit default swap - Wikipedia
  3. Credit Default Swaps | CFA Institute, erişim tarihi Mart 25, 2025, Credit Default Swaps | CFA Institute
  4. Credit Default Swap –Pricing Theory, Real Data Analysis and Classroom Applications, erişim tarihi Mart 26, 2025, https://assets.bbhub.io/professional/sites/10/WhitePaper_Wen.pdf
  5. What Does the CDS Market Imply for a U.S. Default? - Federal Reserve Bank of Chicago, erişim tarihi Mart 26, 2025, What Does the CDS Market Imply for a U.S. Default? - Federal Reserve Bank of Chicago
  6. Credit Default Swaps - Federal Reserve Board, erişim tarihi Mart 25, 2025, https://www.federalreserve.gov/econres/feds/files/2022023pap.pdf
  7. What Explains the Sovereign Credit Default Swap Spreads Changes in the GCC Region?, erişim tarihi Mart 26, 2025, https://www.mdpi.com/1911-8074/13/10/245
  8. Short-Term Drivers of Sovereign CDS Spreads - Banco Central do Brasil, erişim tarihi Mart 25, 2025, https://www.bcb.gov.br/pec/wps/ingl/wps475.pdf
  9. Sovereign CDS Premiums’ Reaction to Macroeconomic News: An Empirical Investigation, erişim tarihi Mart 26, 2025, https://www.researchgate.net/publication/353594126_Sovereign_CDS_Premiums’_Reaction_to_Macroeconomic_News_An_Empirical_Investigation
  10. Short-term determinants of the idiosyncratic sovereign risk premium - European Central Bank, erişim tarihi Mart 25, 2025, https://www.ecb.europa.eu/pub/pdf/scpwps/ecbwp1717.pdf
  11. Savior or Sinner? Credit Default Swaps and the Market for Sovereign Debt - Pace University Webspace, erişim tarihi Mart 26, 2025, https://webpage.pace.edu/iismailescu/Papers/saviorsinner.pdf
  12. www.investopedia.com, erişim tarihi Mart 25, 2025, Credit Default Swap: What It Is and How It Works.
  13. Credit Default Swaps - Financial Edge Training, erişim tarihi Mart 25, 2025, Credit Default Swaps - Financial Edge
  14. Credit Default Swap: An Essential Guide on its Functionality and Impact - Cbonds, erişim tarihi Mart 25, 2025, https://cbonds.com/glossary/credit-default-swap-cds/
  15. CDS-Implied EDFTM Measures and Fair Value CDS Spreads – At a Glance - Moody’s, erişim tarihi Mart 26, 2025, https://www.moodys.com/web/en/us/insights/resources/cds-implied-edf-measures-fair-value-cds-spreads-at-a-glance.pdf
  16. Credit Default Swap - Defintion, How it Works, Risk - Corporate Finance Institute, erişim tarihi Mart 25, 2025, Credit Default Swap - Defintion, How it Works, Risk
  17. CDS and government bonds spreads - how informative are they for financial stability analysis? - Bank for International Settlements, erişim tarihi Mart 25, 2025, https://www.bis.org/ifc/publ/ifcb34ac.pdf
  18. Market Derived Signals & Credit Default Swaps Dataset | S&P Global Marketplace, erişim tarihi Mart 25, 2025, https://www.marketplace.spglobal.com/en/datasets/market-derived-signals-credit-default-swaps-(94)
  19. CDS Spreads and Default Risk: Interpreting the signals - AsianBondsOnline, erişim tarihi Mart 25, 2025, https://asianbondsonline.adb.org/publications/external/2010/CDS_Spreads_and_Default_Risk_FR_12_Oct2010.pdf
    1. Credit Default Swaps - Baruch MFE Program, erişim tarihi Mart 25, 2025, https://mfe.baruch.cuny.edu/wp-content/uploads/2019/12/IRC_Lecture3_2019.pdf
  21. Credit Default Swap Strategies - CFA, FRM, and Actuarial Exams Study Notes - AnalystPrep, erişim tarihi Mart 25, 2025, Credit Default Swap Strategies - CFA, FRM, and Actuarial Exams Study Notes
  22. What Sovereign CDS Spreads Potentially Tell Us about Currency Risk - Two Sigma, erişim tarihi Mart 26, 2025, https://www.twosigma.com/articles/what-sovereign-cds-spreads-potentially-tell-us-about-currency-risk/
  23. Default and Recovery Implicit in the Term Structure of Sovereign CDS Spreads - Shanghai Advanced Institute of Finance (SAIF), erişim tarihi Mart 25, 2025, https://en.saif.sjtu.edu.cn/junpan/Pan_Singleton.pdf
  24. Sovereign Debt and Credit Default Swaps - Federal Reserve Bank of Richmond, erişim tarihi Mart 26, 2025, https://www.richmondfed.org/-/media/RichmondFedOrg/publications/research/working_papers/2023/wp23-05r.pdf
  25. Sovereign Credit Default Swaps and Consensus Credit Estimates - Credit Benchmark, erişim tarihi Mart 26, 2025, https://www.creditbenchmark.com/wp-content/uploads/2016/04/Sovereign-Credit-Default-Swaps-and-Consensus-Credit-Estimates.pdf
  26. Determinants of Sovereign Credit Default SWAP (CDS) Spreads in Emerging Countries: Evidence from Turkey - DergiPark, erişim tarihi Mart 25, 2025, https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2177502
  27. Sovereign CDS Spreads in Europe—The Role of Global Risk Aversion, Economic Fundamentals, Liquidity, and Spillovers, erişim tarihi Mart 25, 2025, https://www.imf.org/external/pubs/ft/wp/2014/wp1417.pdf
  28. dergipark.org.tr, erişim tarihi Mart 25, 2025, https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3180702
  29. Spillovers from one country’s sovereign debt to CDS (credit default …, erişim tarihi Mart 25, 2025, Spillovers from one country’s sovereign debt to CDS (credit default swap) spreads of others during the European crisis: a spatial approach - PMC
  30. Fiscal Austerity, Growth Prospects, and Sovereign CDS Spreads: The Eurozone and Beyond - Economics – UMBC, erişim tarihi Mart 26, 2025, https://economics.umbc.edu/files/2014/09/wp_14_06.pdf
  31. The Relationship Between Credit Default Swap and Macroeconomic Indicators: An Example from Turkey - IDEAS/RePEc, erişim tarihi Mart 26, 2025, The Relationship Between Credit Default Swap and Macroeconomic Indicators: An Example from Turkey
  32. systemic sovereign credit risk: lessons from the us and europe, erişim tarihi Mart 25, 2025, https://home.treasury.gov/system/files/276/2011-session-3-longstaff-systematic-sovereign-credit-risk-PAPER.pdf
  33. Country Risk Premium (CRP): What It Is and How To Calculate It - Investopedia, erişim tarihi Mart 25, 2025, Country Risk Premium (CRP): What It Is and How To Calculate It
  34. Price Discovery Limits in the Credit Default Swap Market in the Financial Crisis - American Economic Association, erişim tarihi Mart 26, 2025, https://www.aeaweb.org/conference/2021/preliminary/paper/YTss559R
  35. Do Credit Default Swaps Still Lead? The Effects of Regulation on Price Discovery | OFR, erişim tarihi Mart 26, 2025, https://www.financialresearch.gov/working-papers/files/OFRwp-24-04_do-credit-default-swaps-still-lead-the-effects-of-regulation-on-price-discovery.pdf
  36. The Impact of Earnings on the Pricing of Credit Default Swaps - University of Toronto, erişim tarihi Mart 26, 2025, http://www-2.rotman.utoronto.ca/newthinking/cds.pdf
  37. www.bis.org, erişim tarihi Mart 25, 2025, https://www.bis.org/publ/work332.pdf
  38. CDS spreads and COVID-19 pandemic - PMC - PubMed Central, erişim tarihi Mart 25, 2025, CDS spreads and COVID-19 pandemic - PMC
  39. Relationship Between CDS and Economic Growth1, erişim tarihi Mart 25, 2025, https://www.ozguryayinlari.com/site/catalog/download/395/1921/4415
  40. arno.uvt.nl, erişim tarihi Mart 25, 2025, http://arno.uvt.nl/show.cgi?fid=144090#:~:text=The%20GDP%20growth%20is%20negative,the%20reduce%20its%20credit%20risk.
  41. The Fed - Credit Default Swaps in General Equilibrium: Spillovers, Credit Spreads, and Endogenous Default - Federal Reserve Board, erişim tarihi Mart 25, 2025, The Fed - Credit Default Swaps in General Equilibrium: Spillovers, Credit Spreads, and Endogenous Default
  42. THE RELATIONSHIP BETWEEN CREDIT DEFAULT SWAP SPREADS, BOND YIELDS, AND CREDIT RATING ANNOUNCEMENTS John Hull, Mirela Predescu, a - University of Toronto, erişim tarihi Mart 25, 2025, https://www-2.rotman.utoronto.ca/~hull/downloadablepublications/HPWPaperonCDSSpreads.pdf
  43. Measuring Sovereign Risk: Are CDS Spreads Better than Sovereign Credit Ratings?, erişim tarihi Mart 25, 2025, Measuring Sovereign Risk: Are CDS Spreads Better than Sovereign Credit Ratings?
  44. Measuring sovereign risk: Are CDS spreads better than sovereign credit ratings? - EMU Digital Commons, erişim tarihi Mart 25, 2025, "Measuring sovereign risk: Are CDS spreads better than sovereign credit" by Iván M. Rodríguez, Krishnan Dandapani et al.
  45. Do Credit Default Swaps Still Lead? The Effects of Regulation on Price Discovery - OFR, erişim tarihi Mart 25, 2025, Do Credit Default Swaps Still Lead? The Effects of Regulation on Price Discovery | Office of Financial Research
  46. A New Look at the Role of Sovereign Credit Default Swaps–Global Financial Stability Report (GFSR) April 2013 - International Monetary Fund (IMF), erişim tarihi Mart 26, 2025, https://www.imf.org/~/media/Websites/IMF/imported-flagship-issues/external/pubs/ft/GFSR/2013/01/pdf/_c2pdf.ashx
  47. Comparing Measures of Sovereign Risk - Federal Reserve Bank of St. Louis, erişim tarihi Mart 26, 2025, https://www.stlouisfed.org/on-the-economy/2018/september/comparing-measures-sovereign-risk
  48. Do Credit Default Swaps Mitigate the Impact of Credit Downgrades? - Review of Finance, erişim tarihi Mart 25, 2025, https://revfin.org/do-credit-default-swaps-mitigate-the-impact-of-credit-downgrades/
  49. (PDF) Measuring Credit Risk: CDS Spreads vs. Credit Ratings - ResearchGate, erişim tarihi Mart 25, 2025, https://www.researchgate.net/publication/228231806_Measuring_Credit_Risk_CDS_Spreads_vs_Credit_Ratings
  50. Country Default Spreads and Risk Premiums - NYU Stern, erişim tarihi Mart 25, 2025, https://pages.stern.nyu.edu/~adamodar/New_Home_Page/datafile/ctryprem.html
  51. The German Economy in 2025 | Roland Berger, erişim tarihi Mart 25, 2025, https://www.rolandberger.com/en/Insights/Publications/The-German-economy-in-2025.html
  52. Germany outlook 2025-2026 growth economics - Etudes économiques du Crédit Agricole, erişim tarihi Mart 25, 2025, https://etudes-economiques.credit-agricole.com/Publication/2025-fevrier/germany-2025-2026-scenario
  53. German Economy: Strong recovery still not imminent - Sachverständigenrat, erişim tarihi Mart 25, 2025, https://www.sachverstaendigenrat-wirtschaft.de/en/springreport-2024-pressrelease.html
  54. Economic Outlook – IWH Halle, erişim tarihi Mart 25, 2025, https://www.iwh-halle.de/en/topics/economic-outlook
  55. Germany’s government slashes its economic growth forecast for this year to 0.3% | AP News, erişim tarihi Mart 25, 2025, https://apnews.com/article/germany-economy-2025-government-forecast-election-4c1397953441394ddb1aa057c6fffecd
  56. UPDATE 2025.02 - KDI - Korea Development Institute - RESEARCH - Economic Outlook, erişim tarihi Mart 25, 2025, https://www.kdi.re.kr/eng/research/economy
  57. South Korea: New challenges, erişim tarihi Mart 25, 2025, https://economic-research.bnpparibas.com/html/en-US/South-Korea-challenges-2/11/2025,51312
  58. Political Turbulence Clouds South Korea’s Economic Outlook, erişim tarihi Mart 25, 2025, https://keia.org/the-peninsula/political-turbulence-clouds-south-koreas-economic-outlook/
  59. Korea Economic Snapshot - OECD, erişim tarihi Mart 25, 2025, https://www.oecd.org/en/topics/sub-issues/economic-surveys/korea-economic-snapshot.html
  60. South Korea Government Expects Economy to Slow in 2025 - Morningstar, erişim tarihi Mart 25, 2025, https://www.morningstar.com/news/dow-jones/202501011398/south-korea-government-expects-economy-to-slow-in-2025
  61. The Spanish economy ended 2024 on a strong note and faces 2025 with optimism, erişim tarihi Mart 25, 2025, https://www.caixabankresearch.com/en/economics-markets/recent-developments/spanish-economy-ended-2024-strong-note-and-faces-2025
  62. Outlook for the Spanish economy and its sectors in 2024-2025 - CaixaBank Research, erişim tarihi Mart 25, 2025, https://www.caixabankresearch.com/en/sectoral-analysis/sectoral-observatory/outlook-spanish-economy-and-its-sectors-2024-2025
  63. Spain Economic Outlook. December 2024 - BBVA Research, erişim tarihi Mart 25, 2025, https://www.bbvaresearch.com/en/publicaciones/spain-economic-outlook-december-2024/
  64. Spanish economic forecasts: 2024-2025 - Funcas, erişim tarihi Mart 25, 2025, https://www.funcas.es/wp-content/uploads/2024/07/Raymond-13-4.pdf
  65. Spain Economic Snapshot - OECD, erişim tarihi Mart 25, 2025, https://www.oecd.org/en/topics/sub-issues/economic-surveys/spain-economic-snapshot.html
  66. www.bbvaresearch.com, erişim tarihi Mart 25, 2025, https://www.bbvaresearch.com/en/publicaciones/brazil-economic-outlook-1q25/#:~:text=GDP%20growth%20is%20expected%20to,market%20resilience%20will%20provide%20support.
  67. Brazil Economic Outlook. March 2025 - BBVA Research, erişim tarihi Mart 25, 2025, https://www.bbvaresearch.com/en/publicaciones/brazil-economic-outlook-1q25/
  68. Brazil Overview: Development news, research, data | World Bank, erişim tarihi Mart 25, 2025, https://www.worldbank.org/en/country/brazil/overview
  69. Latest Focus Report Predicts Brazil’s Economic Squeeze - The Rio Times, erişim tarihi Mart 25, 2025, https://www.riotimesonline.com/latest-focus-report-predicts-brazils-economic-squeeze/
  70. EBRD’s 2025 growth forecast for Türkiye unchanged, erişim tarihi Mart 25, 2025, https://www.ebrd.com/news/2025/ebrds-2025-growth-forecast-for-trkiye-unchanged.html
  71. Turkey: Bridging Ambition And Reality | Global Finance Magazine, erişim tarihi Mart 25, 2025, https://gfmag.com/country-report/turkey-gdp-growth-economy-revival/
  72. Monitoring Turkey: Inflation forecasts rise as cuts are set to continue | articles | ING Think, erişim tarihi Mart 25, 2025, https://think.ing.com/articles/monitoring-turkey-revised-up-cuts-to-continue/
  73. Turkey’s economy grows 3.2 percent in 2024, exceeding forecast: report - Turkish Minute, erişim tarihi Mart 25, 2025, https://www.turkishminute.com/2025/02/28/turkeys-economy-grows-3-2-percent-2024-exceeding-forecast-report3/
  74. Türkiye Economic Outlook. October 2024 | BBVA Research, erişim tarihi Mart 25, 2025, https://www.bbvaresearch.com/en/publicaciones/turkiye-economic-outlook-october-2024/
  75. Egypt: The Egyptian economy remains vulnerable despite positive momentum, erişim tarihi Mart 25, 2025, https://economic-research.bnpparibas.com/html/en-US/Egypt-Egyptian-economy-remains-vulnerable-despite-positive-momentum-2/11/2025,51320
  76. Egypt’s economy expected to grow by 4% in FY2024/2025- Business Today, erişim tarihi Mart 25, 2025, https://www.businesstodayegypt.com/Article/1/6019/Egypt’s-economy-expected-to-grow-by-4-in-FY2024-2025
  77. Egypt’s Bold Economic Leap 2025/2026: Powered by Reform and Strategic Investment, erişim tarihi Mart 25, 2025, https://www.cnbcafrica.com/2025/egypts-bold-economic-leap-2025-2026-powered-by-reform-and-strategic-investment/
  78. EGYPT’S GDP GROWTH RATE DURING Q1 OF FY 2024/2025, erişim tarihi Mart 25, 2025, https://mped.gov.eg/adminpanel/sharedFiles/[GDP_Note_Q1_24-25]_English_version_-_Dec_2024_Final_455.pdf
  79. Egypt Economic Snapshot - OECD, erişim tarihi Mart 25, 2025, https://www.oecd.org/en/topics/sub-issues/economic-surveys/egypt-economic-snapshot.html
  80. Pakistan: Economy | Asian Development Bank, erişim tarihi Mart 25, 2025, https://www.adb.org/where-we-work/pakistan/economy
  81. IMF downgrades Pakistan’s GDP growth outlook for 2025 from 3.2% to 3%, erişim tarihi Mart 25, 2025, https://www.business-standard.com/economy/news/imf-downgrades-pakistan-s-gdp-growth-outlook-for-2025-from-3-2-to-3-125011800541_1.html
  82. IMF downgrades Pakistan’s GDP growth forecast for 2025 to 3% | The Express Tribune, erişim tarihi Mart 25, 2025, https://tribune.com.pk/story/2522923/imf-revises-pakistans-gdp-growth-outlook-for-2025-to-3
  83. Economic Update and Outlook - Finance Division, erişim tarihi Mart 25, 2025, https://www.finance.gov.pk/economic/economic_update_February_2025.pdf
  84. Pakistan Overview: Development news, research, data | World Bank, erişim tarihi Mart 25, 2025, https://www.worldbank.org/en/country/pakistan/overview
  85. Argentina: the economy’s normalization will continue in 2025 - Banco Santander, erişim tarihi Mart 25, 2025, https://www.santander.com/en/press-room/specials/latin-america-growth-drivers-for-2025/argentina-the-normalization-of-the-economy-will-continue-in-2025
  86. Argentina Projects 23.3% Inflation and 4.8% Growth for 2025 - The Rio Times, erişim tarihi Mart 25, 2025, https://www.riotimesonline.com/argentina-projects-23-3-inflation-and-4-8-growth-for-2025/
  87. Argentina Economic Outlook. December 2024 - BBVA Research, erişim tarihi Mart 25, 2025, https://www.bbvaresearch.com/en/publicaciones/argentina-economic-outlook-december-2024/
  88. Argentina: Several economies, one future, erişim tarihi Mart 25, 2025, https://www.allianz-trade.com/en_global/economic-research/country-reports/Argentina.html
  89. World Bank forecasts 5% growth for Argentina in 2025 | Buenos Aires Times, erişim tarihi Mart 25, 2025, https://www.batimes.com.ar/news/economy/world-bank-forecasts-5-growth-for-argentina-in-2025.phtml
  90. Sovereign to corporate risk spillovers - European Central Bank, erişim tarihi Mart 26, 2025, https://www.ecb.europa.eu/pub/pdf/scpwps/ecbwp1878.en.pdf
  91. When Is There a Strong Transfer Risk from the Sovereigns to the Corporates? Property Rights Gaps and CDS Spreads, erişim tarihi Mart 26, 2025, https://www.nber.org/system/files/working_papers/w18600/w18600.pdf
  92. Sovereign risk, firm financing and international trade∗ - BSE Events Calendar, erişim tarihi Mart 26, 2025, https://events.bse.eu/live/files/5114-sovereigndebtandtrade-9pdf
  93. The Economics of Credit Default Swaps, erişim tarihi Mart 26, 2025, https://corpgov.law.harvard.edu/2011/07/29/the-economics-of-credit-default-swaps/