İngiltere’nin güneybatısındaki Salisbury ovasında yer alan Stonehenge, Neolithic (Yeni Taş Çağı) dönemine ait büyük taş dikilitaşlardan (menhirlerden) oluşan ve hala tam anlamı ve amacı belirsiz olan gizemli bir anıttır. Stonehenge’in nasıl inşa edildiğine, kimler tarafından yapıldığına, hangi ritüeller ya da seremonilerin burada gerçekleştirildiğine dair birçok teori bulunmakla birlikte, hiçbiri tam anlamıyla kanıtlanmamıştır. Bu nedenle, Stonehenge’in Neolithic dönemindeki insanlar arasında ne gibi bir rol oynadığını, hangi amaçla kullanıldığını ve bu devasa taş yapıların nasıl ve hangi tekniklerle inşa edildiğini açıklar mısınız?
Stonehenge, Neolithic dönemin en etkileyici yapılarından biri olarak kabul edilir. Ancak, tam olarak hangi amaçla inşa edildiği ve nasıl yapıldığı hala belirsizdir. İşte Stonehenge hakkında bilinenler ve araştırmaların ortaya koyduğu teoriler:
Stonehenge’in İnşası ve Taşlarının Kaynağı
Taşlarının Kaynağı:
Stonehenge’deki taşlar iki farklı türdendir: sarsen taşları ve mavi taşlar. Sarsen taşları, Wiltshire’daki yakındaki Marlborough Downs’dan gelirken, mavi taşlar, Preseli Dağları’ndan, bugünkü Galler’den getirildiğine inanılmaktadır. Taşların bu kadar uzak bir mesafeden nasıl taşındığı ve yerleştirildiği hala bir sır olarak kalmaktadır.
İnşa Tekniği:
Stonehenge’in yapımında üç ana yapı aşaması olduğu düşünülmektedir. İlk aşama, MÖ 3100-2600 yılları arasında gerçekleşti ve toprak ve ahşap yapılar ile bir dizi çukurun kazılmasıyla başladı. İkinci aşama ise MÖ 2600-2400 yılları arasına tarihlenmektedir ve sarsen taşlarının dikilmesi ile karakterizedir. Taşların dikilmesinde karolar ve ahşap blokların kullanıldığı teorileri bulunmaktadır. Üçüncü aşama ise MÖ 2400-2200 yılları arasında gerçekleşti ve mavi taşların yerleştirilmesiyle tamamlandı.
Stonehenge’in Amaçları ve Kullanımı
Stonehenge’in tam olarak hangi amaçla inşa edildiği tam olarak bilinmemektedir, ancak birçok teori vardır. İşte bazı önemli teoriler:
Gökbilimsel Amaçlar:
Bir teoriye göre, Stonehenge astronomik gözlem ve takvim hesaplamaları için kullanılmış olabilir. Yapı, güneşin doğuşu ve batışı ile ilişkilendirilen bazı taşların hizalamasıyla dikkat çeker. Bu hizalamalar, özellikle yaz ve kış gündönümü ile ilgili fenomenleri izlemek ve belirli zamanları belirlemek için kullanılmış olabilir.
Dini ve Ritüel Amaçlar:
Stonehenge’in dini ve ritüel amaçlar için kullanıldığı düşünülmektedir. Yapının içindeki mezarlar ve kalıntılar, buranın bir gömü yeri veya dini törenlerin gerçekleştirildiği bir alan olduğunu işaret eder. İngiliz mitolojisinde, Stonehenge’in büyücülük ve sihirle de ilişkilendirildiği söylenir.
Toplumsal ve Politik Amaçlar:
Başka bir teori, Stonehenge’in toplumsal veya politik merkez olarak kullanıldığını iddia eder. Bu teoriye göre, insanlar burada toplanmış, ticaret yapmış ve toplumsal işlerini halletmiş olabilirler.
Sonuç
Stonehenge hakkındaki gerçekler ve teoriler hala net değildir. Ancak yapı, Neolithic insanların karmaşık düşünceleri ve teknik becerileri hakkında bize önemli ipuçları verir. Taşların taşınması ve yerleştirilmesi gibi inşa aşamaları, Neolithic insanların o dönemdeki inançlarını ve bilgi birikimini yansıtır.
TERİMLER:
- Neolithic Dönem: İnsanlık tarihinde tarımın başlamasıyla karakterize edilen dönem. Yaklaşık olarak MÖ 10.000 - MÖ 2.000 yılları arasını kapsar.
- Menhir: Tek bir büyük taştan oluşan, dikili duran bir taş şeklidir.