PL/SQL dili nedir ve ne amaçla kullanılır?

Sunucu yönetimi Veritabanı Yönetim Sistemleri
, , , ,
1

PL/SQL dilinin tam olarak ne olduğunu ve ne amaçla kullanıldığını detaylı bir şekilde anlatabilir misiniz? Özellikle PL/SQL ile SQL arasındaki fark nedir? PL/SQL kodları hangi durumlarda kullanılır ve avantajları nelerdir?

2

PL/SQL Nedir ve Ne Amaçla Kullanılır?

PL/SQL Tanımı

PL/SQL (Procedural Language/Structured Query Language), Oracle Corporation tarafından geliştirilmiş olan ve SQL’in yeteneklerini genişleten bir prosedürel dilidir. PL/SQL, SQL’in işlevselliğini genişleterek, programlama mantığı ve akış kontrol yapılarını ekleyerek veri tabanı işlemlerini gerçekleştirmekte kullanılır.

Kullanım Alanları

PL/SQL’in temel kullanımı, özellikle Oracle veri tabanlarında:

  1. Depolanmış Prosedürler ve Fonksiyonlar: Yüksek performanslı, tekrar kullanılabilir kod parçalarının yaratılması.
  2. Veri Tetikleyicileri (Triggers): Veri tabanı olaylarına yanıt olarak otomatik işlem gerçekleştirilmesi.
  3. Paketler (Packages): İlişkili prosedür ve fonksiyonların bir arada toplanarak organize edilmesi.
  4. Anonim Bloklar: Tek seferlik görevlerin yerine getirilmesi.

PL/SQL ve SQL Arasındaki Farklar

SQL

SQL (Structured Query Language), ilişkilendirilebilir veri tabanlarında veri sorgulamak, eklemek, güncellemek ve silmek amacıyla kullanılan sorgu dilidir.

PL/SQL

PL/SQL, SQL’in işlemleri yanında akış kontrol yapıları (döngüler, koşullu durumlar), değişken tanımlama gibi programlama yapılarına sahiptir. Bu, PL/SQL’in daha karmaşık iş mantıklarını veri tabanı seviyesinde uygulamaya olanak tanır.

Farklar:

  • SQL: Sadece veri tanımlama (DDL) ve veri işleme (DML) işlemleri yapar.
  • PL/SQL: SQL’e ek olarak, mantık kontrolleri, döngüler, hata ayıklama ve prosedürel yapıların kullanılmasına olanak sağlar.

PL/SQL Kodları Hangi Durumlarda Kullanılır?

Durumlar

  1. Karmaşık İş Mantığı: Eğer iş mantığı kompleksse ve birden fazla SQL komutunun bir arada çalıştırılması gerekiyorsa.
  2. Performans İyileştirme: PL/SQL, işlemleri sunucu tarafında çalıştırarak ağ trafiğini azaltır ve performansı artırır.
  3. Tekrarlanabilir Kod: Aynı işlemlerin tekrar tekrar kullanıldığı durumlarda, kodun bir kere yazılıp birden fazla yerde kullanılması.
  4. Hata Yönetimi: PL/SQL, hata ayıklama ve yönetim yeteneği sunar.
  5. Otomatik Görevler: Belirli veri tabanı olaylarına tepki olarak otomatik işlemlerin yapılması (örneğin tetikleyicilerle).

Avantajları

  1. Bütünleşik ve Güvenli Yapı: Tüm veri tabanı işlemleri bir dil ile yönetilebilir.
  2. Yeniden Kullanılabilirlik: Fonksiyonlar ve prosedürler, bir kez yazılıp birçok yerde tekrar kullanılabilir.
  3. Performans Artışı: İşlemlerin sunucu tarafında gerçekleşmesi, ağ yükünü azaltır ve veri güvenliğini artırır.
  4. Ölçeklenebilirlik: PL/SQL paketleri ve prosedürleri, uygulamaların ölçeklenebilirliğini artırır.

PL/SQL Kod Örneği

PL/SQL dilini daha iyi anlamak için basit bir örnek verelim:

DECLARE
  -- Değişken tanımlama
  v_employee_count NUMBER;
BEGIN
  -- SQL ifadelerinde kullanımı
  SELECT COUNT(*)
  INTO v_employee_count
  FROM employees;

  -- Kontrol yapısı
  IF v_employee_count > 100 THEN
    DBMS_OUTPUT.PUT_LINE('Employee count is greater than 100');
  ELSE
    DBMS_OUTPUT.PUT_LINE('Employee count is less than or equal to 100');
  END IF;
END;

Kodun Açıklaması:

  1. DECLARE: Değişkenlerin tanımlandığı bölüm.
  2. BEGIN…END: PL/SQL bloklarının başladığı ve bittiği yer.
  3. SELECT INTO: Bir SQL ifadesi, bir PL/SQL değişkenine değer atar.
  4. IF…THEN…ELSE: Kontrol yapısı mantık işlemleri.

TERİMLER:

PL/SQL: SQL’in prosedürel genişletmesi.
DDL (Data Definition Language): Veri tabanı yapısını tanımlar (CREATE, ALTER, DROP).
DML (Data Manipulation Language): Veri tabanı üzerinde işlem yapar (SELECT, INSERT, UPDATE, DELETE).
Tetikleyici (Trigger): Belirli bir olay meydana geldiğinde otomatik olarak çalışan kod.
Paket (Package): İlişkili prosedürler ve fonksiyonlar grubu.

PL/SQL, Oracle veri tabanlarıyla çalışan yazılımcılar için güçlü ve esnek bir araç olarak kabul edilir ve birçok durumda veri tabanı işlemlerini sadeleştirir ve optimize eder.