Rüzgar, alçak basınçla yüksek basınç bölgesi arasında yer değiştiren hava akımıdır. Daima yüksek basınç alanından alçak basınç alanına doğru hareket eder. İki bölge arasındaki basınç ve sıcaklık farkı ne kadar büyük olursa, hava akım hızı o kadar fazla olur.
Sıra
Şehirler
Sıcaklık
1
K
10 °C
2
L
20 °C
3
M
5 °C
4
N
40 °C
Yukarıda K, L, M ve N şehirlerine ait sıcaklık grafiği verilmiştir.
Buna göre K, L, M ve N şehirleri arasında oluşan rüzgarlar ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?
A) K ve L şehirleri arasında oluşan rüzgar, L ve M şehirleri arasında oluşan rüzgardan daha şiddetlidir.
B) K şehri N şehrine göre alçak basınç alanı etkisi altındadır.
C) L ve N şehirleri arasında oluşan rüzgarın yönü N şehrinden L şehrine doğrudur.
D) Rüzgarın hızının en fazla olduğu yer M ve N şehirleri arasıdır.
E) K ve M şehirleri arasında oluşacak rüzgarın yönü K şehrinden M şehrine doğrudur.
Cevap: B) K şehri N şehrine göre alçak basınç alanı etkisi altındadır.
Ayrıntılı Açıklama
Rüzgarın Oluşumu ve Basınç Farkları: Rüzgar, yüksek basınçlı bir bölgeden alçak basınçlı bir bölgeye doğru hareket eden hava akımıdır. Genel olarak, sıcaklık arttıkça hava genleşir ve basınç düşer. Soğuk hava ise daha yoğun olduğu için basınç artar.
K ile N Şehirleri Arasındaki Durum
K şehrinin sıcaklığı 10 °C, N şehrinin sıcaklığı ise 40 °C’dir. Sıcak hava genleştiği ve hafiflediği için yükselir, bu durum alçak basınç alanı oluşturur. N şehri daha sıcak olduğundan, K şehrine göre alçak basınç alanıdır. Ancak, rüzgar yönü genellikle yüksek basınçtan alçak basınca doğrudur, bu nedenle bu durumda K şehri N şehrine kıyasla yüksek basınç alanıdır, bu da seçenek B’nin doğru olduğunu gösterir.
Diğer Seçeneklerin İncelenmesi
A) K ve L şehirleri Arasındaki Rüzgar
K (10 °C) ve L (20 °C) şehirleri arasında, L ve M (5 °C) şehirleri arasındaki basınç farkına kıyasla daha az sıcaklık farkı vardır. Rüzgarın şiddeti, basınç farkı ile doğru orantılı olduğundan, bu seçenek doğru değildir.
C) L ve N Şehirleri Arasındaki Rüzgarın Yönü
N şehri (40 °C), L şehrinden (20 °C) daha sıcak olduğundan, rüzgarın yönü N’den L’ye değil, L’den N’ye doğrudur. Bu seçenek yanlıştır.
D) M ve N Şehirleri Arası Rüzgarın Hızı
M (5 °C) ve N (40 °C) arasındaki sıcaklık farkı, diğer bütün şehirler arasındaki en büyük sıcaklık farkıdır ve bu, teorik olarak en güçlü rüzgarın burada oluşabileceğine işaret eder. Ancak, K şehri N şehrine kıyasla daha kesin bir ifade olduğu için, B seçeneği daha doğrudur.
E) K ve M Şehirleri Arasındaki Rüzgarın Yönü
K (10 °C) ve M (5 °C) karşılaştırıldığında, K şehri daha sıcak olduğu için rüzgarın yönü M’den K’ya olacaktır. Bu seçenek yanlıştır.
TERİMLER:
Alçak Basınç: Atmosferde, çevresine göre göreli olarak daha az hava basıncının olduğu alan. Yüksek Basınç: Atmosferde, çevresine göre göreli olarak daha fazla hava basıncının olduğu alan. Rüzgarın Şiddeti: Rüzgarın hızını ve taşıdığı enerji miktarını ifade eder.
