Aşağıdakilerden hangisi yerli azınlık dilidir?
○ Almanya’da konuşulan Türkçe
○ Azerbaycan Cumhuriyeti’nde konuşulan Türkçe
○ Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde konuşulan Türkçe
○ Karadeniz bölgesinde konuşulan Türkçe
○ Bulgaristan’da konuşulan Türkçe
Google'da ara
"Turkish minority in Bulgaria Turkish language minority Bulgaria recognized 'Turkish in Bulgaria' UNESCO 'minority language'" için 146000 sonuç bulundu
Doğru cevap: Bulgaristan’da konuşulan Türkçe.
Kısa açıklama: Çünkü Bulgaristan’daki Türkçe, orada yaşayan yerli (tarihi) etnik azınlığın dilidir; diğer seçenekler ya göçmen dili, ya başka bir ülkenin resmî dili ya da bölgesel lehçedir.
Açıklama
Neden doğru?
- Bulgaristan’da konuşulan Türkçe, orada yaşayan Türk etnik grubunun nesiller boyu konuştuğu ve azınlık statüsünde olan bir dildir. Bu açıdan yerli (tarihi) azınlık dili tanımına girer: dil, o coğrafyada uzun süreli yerleşik bir azınlık grubu tarafından konuşulur.
Diğer seçenekler neden yanlış?
- Almanya’da konuşulan Türkçe: göçmen dilidir. Almanya’daki Türkçe konuşan toplulukların önemli kısmı 20. yüzyılın ikinci yarısında göç etmiş kişilerden ve onların çocuklarından oluşur; bu, yerli azınlık tanımına girmez.
- Azerbaycan Cumhuriyeti’nde konuşulan Türkçe: resmî ve çoğunluk dilidir (Azerbaycan Türkçesi), azınlık dili değildir.
- Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde konuşulan Türkçe: orada çoğunluğun dilidir; azınlık dili kategorisine girmez.
- Karadeniz bölgesinde konuşulan Türkçe: Türkiye içindeki bir bölgenin yerel lehçeleri/diyalektleridir; aynı ülke içinde bölgesel çeşitliliktir, ancak “yerli azınlık dili” (başka bir ülkede yaşayan tarihî azınlık) anlamında değildir.
Kaynak
- “Turkish language — Countries where Turkish is recognised as a minority language”, Wikipedia. Erişim kontrolü: 01.11.2025. (Genel bilgi için: Turkish language - Wikipedia)
TERİMLER:
Etnik azınlık: Bir ülkede nüfusun çoğunluğunu oluşturmayan, kendine özgü kültür, dil veya tarihî kökenleri olan grup.
Göçmen dili: Bir ülkeye son kuşaklarda taşınmış göçmen gruplarının konuştuğu dil; tarihî yerli kökeni yoktur o coğrafyada.
Resmî dil: Bir devletin yasalarında, idari işlerinde ve genelde kamu yaşamında kullanılan kabul edilmiş dil.
Yerli azınlık dili: Bir coğrafyada uzun süredir yerleşik olan, tarihî olarak o bölgedeki azınlık topluluklarınca konuşulan dil.
İstersen bu soruyu test formatına göre işaretleme/ders notu haline getirebilirim ya da benzer örneklerle açıklamayı genişletebilirim.