Nasıl yapabilirim ödevi
Bilimsel Etik Performans Görevi
Amaç
Bilimsel araştırmaların bilim etiğine uygunluğu ile ilgili bilgi toplayabilme
Süre
80 dk.
Yönerge
- Bu performans görevinde sizden bilim tarihindeki bir olayı seçerek bunu etik ilkeler açısından inceleyip raporlaştırmanız beklenmektedir.
- Aşağıdaki bilimsel etik ile ilgili verilen örnek olayı inceleyiniz ve uygulama basamaklarını takip ederek bilimsel etik raporunu oluşturunuz. Rapor hazırlık sürecini düzenli ve sistemli bir şekilde yürütünüz, rapordaki bilgilerin doğruluğunu farklı ve güvenilir kaynaklardan doğrulayınız.
- Bilimsel etik araştırma raporunuz “Analitik Dereceli Puanlama Anahtarı” ile öğretmen tarafından değerlendirilecektir. Bu formlara etkinliğin sonundaki karekodları okutarak ya da kitabın sonunda verilen ekler bölümündeki Form 5, Form 6’dan ulaşabilirsiniz.
1. Öğretmen rehberliğinde heterojen gruplar oluşturunuz.
2. Aşağıda verilen örnek olayı veya konuya ilişkin öğretmeninizin belirleyeceği örnek tarihi bir olayın bilim etiğine uygunluğuyla ilgili güvenilir kaynaklardan araştırma yapınız.
3. Araştırmanız için kullanacağınız araçları öğretmen rehberliğinde seçiniz ve araştırma sürecinde birbirinize karşı sabırlı, anlayışlı ve yardımcı olunuz.
Örnek Olay
Bir biyoloji öğretmeni, sınıfındaki öğrencilerden oluşturduğu dörder kişilik üç gruba dönem ödevi vermiştir. Bu ödev kapsamında öğrencilerden bir doğal yaşam parkına giderek beş yabani hayvan hakkında gözlem yapma, fotoğraflarını çekmeleri, bu hayvanlar hakkında güvenilir kaynaklardan bilgi toplamaları istenmiştir. Ayrıca bu hayvanların doğal yaşam alanlarından uzak tutulmalarını konu alan bir anket hazırlayarak bu anketi on kişilik bir ziyaretçi grubuna uygulamaları talep edilmiştir. Etkinlik sonunda ise öğrenciler gözlemlerini, bu canlılar hakkında literatür taramasıyla edindikleri bilgileri ve anket sonuçlarına ilişkin bulgularını rapor halinde getirip sınıfta arkadaşlarına sunmakla görevlendirilmiştir.
Dönem sonunda her üç grup da raporlarını öğretmene teslim etmiştir. Öğretmenin yaptığı değerlendirme sonucunda birinci raporda her grup üyesinin yaptığı işlemleri net olarak belirttiği, ikinci ve üçüncü raporlarda ise iş bölümünden söz edilmediği görülmüştür. Ayrıca ikinci rapordaki hayvan fotoğraflarının üçüncü rapordaki fotoğraflarla aynı olduğu ve üçüncü raporda hiçbir kaynakçanın (yararlanılan kaynaklar listesinin) bulunmadığı tespit edilmiştir. İkinci rapordaki anket bulgularında katılımcıların tamamının hayvanların kapatılmasını doğru bulduğu, üçüncü raporda ise katılımcıların tamamının hayvanların kapatılmasını yanlış bulduğu ifade edilmiştir. Sınıftaki sunum sürecinde ise sınıfın diğer üyeleri tarafından gruplara sorular yöneltilmiş ve ikinci grup üyelerinden iki tanesinin ödev sürecinin hiçbir aşamasında görev almadığı ortaya çıkmıştır.
4. Verilen ya da öğretmenin belirlediği örnek olayda bilimsel etiğe uymayan durumları grup olarak tespit ediniz. Tespit ettiğiniz bu durumları bilimsel araştırma süreçlerinde yapılan etik dışı davranışlar ile ilişkilendirerek konuyla ilgili bir rapor oluşturunuz. Görüşlerinizi arkadaşlarınızla paylaşınız.
Açıklama: Bu metin, öğretmen rehberliğinde öğrencilerin bilimsel etik anlayışını geliştirmek üzere gerçekleştirilecek bir performans görevi hakkındadır. Öğrencilerden, belirli bir bilimsel olay çerçevesinde etik değerlendirmeler yaparak rapor hazırlamaları istenmektedir. Örnek olay kısmında ise, biyoloji dersinde öğrencilerin bir projeyi bilimsel etik kurallarına uygun şekilde gerçekleştirmeleri beklenmiş, süreçte karşılaşılan etik sorunlar ve değerlendirmeler anlatılmıştır.