Araç bakımında dikkat edilmesi gereken yağ değişimleri konusunda pek bilgim yok. Motor yağı ile şanzıman yağı birbirinden farklı mıdır? Bu iki yağın işlevleri ve özellikleri nelerdir? Ayrıca bakım sırasında bu yağların ayrı ayrı mı değiştirilmesi gerekir?
Motor Yağı ile Şanzıman Yağı Arasındaki Farklar
Araçlarda motor yağı ve şanzıman yağı olarak bilinen iki farklı yağ türü bulunur. Bu yağlar, araçların farklı sistemlerinde kullanıldıkları için işlevleri ve özellikleri bakımından birbirlerinden oldukça farklıdırlar.
Motor Yağının İşlevi ve Özellikleri
Motor yağı, özellikle içten yanmalı motorlarda kullanılan bir çeşit yağdır. İşlevi ve özellikleri şunlardır:
- Yağlama: Motor yağı, motorun hareketli parçalarını yağlayarak sürtünmeyi ve aşınmayı azaltır.
- Soğutma: Motorun içindeki yoğun ısının yayılmasına yardımcı olarak termal dengeyi sağlar.
- Temizlik: Motorun içinde biriken tortuları ve yanma sonucu oluşan kirleri temizler, bu kirleri süspansiyon halinde tutarak motorun temiz kalmasını sağlar.
- Korozyon Önleme: Motorun metal yüzeylerinde pas ve korozyon oluşumunu engeller.
- Contalama: Motorun içindeki basıncı ve sızdırmazlığı koruyarak verimli çalışmasını sağlar.
Motor yağları genellikle farklı viskozite seviyelerine sahip olabilir ve bu, yağın akışkanlığını etkiler. Çoğu motor yağı, mineral, sentetik veya yarı sentetik bazlı olabilir.
Şanzıman Yağının İşlevi ve Özellikleri
Şanzıman yağı, manuel veya otomatik şanzıman sistemlerinde kullanılan özel bir yağ türüdür. İşlevi ve özellikleri şunlardır:
- Yağlama: Şanzıman sisteminin dişlilerini ve rulmanlarını yağlayarak sürtünmeyi ve aşınmayı azaltır.
- Soğutma: Şanzımanın çalışması sırasında oluşan ısının uzaklaştırılmasına yardımcı olur, böylece şanzımanın aşırı ısınması engellenir.
- Güç Aktarımı: Otomatik şanzımanlarda, şanzıman yağı aynı zamanda hidrolik sıvı görevi gördüğü için vites değişiminde güç aktarımı sağlar.
- Temizlik: Şanzıman içerisinde oluşan metal parçacıklar ve kirleri temizler ve süspansiyon içinde tutar.
- Korozyon ve Pas Önleme: Şanzıman içindeki metal yüzeyleri pas ve korozyona karşı korur.
Şanzıman yağları da motor yağları gibi çeşitli viskozitelerde olabilir ve genellikle araç üreticisinin önerilerine göre seçilir.
Yağların Ayrı Ayrı Değiştirilmesi Gerekir mi?
Motor Yağı Değişimi
Motor yağı, motorun optimum performansla çalışması için düzenli aralıklarla değiştirilmelidir. Genellikle araç üreticileri, belirli bir kilometre aralığında (örneğin 10,000 km) veya belirli bir zaman aralığında (örneğin 1 yıl) motor yağının değiştirilmesini önerirler.
Şanzıman Yağı Değişimi
Şanzıman yağı da düzenli olarak kontrol edilmeli ve değiştirilmelidir, ancak motor yağı kadar sık değiştirilmesi gerekmez. Otomobil üreticileri, şanzıman yağının belirli bir kilometre (örneğin 60,000 km) veya zaman diliminde (örneğin 5 yıl) değiştirilmesini tavsiye ederler.
Her iki yağın da ayrı ayrı değiştirilmesi gerekmektedir, çünkü:
- Farklı İşlevler: Motor yağı ve şanzıman yağı farklı sistemlerde kullanıldığı için birbirlerinden bağımsız olarak değerlendirilir.
- Farklı Özellikler: Her iki yağın formülasyonu ve özellikleri farklıdır, bu yüzden birbirlerinin yerine kullanılamazlar.
- Kirlilik ve Aşınma: Motor yağı ve şanzıman yağı, farklı türde aşınma ve kirlenme belirtileri gösterir, bu nedenle ikisi de bağımsız olarak değerlendirilmelidir.
Bakım Sırasında Dikkat Edilmesi Gereken Yağ Değişimleri
Araç bakımında, yağ kontrolü ve değişimi önemli bir yer tutar. Motor yağı ve şanzıman yağı dışında dikkat edilmesi gereken diğer yağlar ve sıvılar şunlardır:
- Fren Hidroliği: Fren sistemlerinin etkin çalışmasını sağlar. Belirli aralıklarla kontrol edilmeli ve gerektiğinde değiştirilmelidir.
- Direksiyon Hidroliği: Hidrolik direksiyon sistemlerinde kullanılır ve düzenli olarak seviyesinin kontrol edilmesi gerekmektedir.
- Soğutma Sıvısı: Motorun soğutma sisteminde kullanılır ve genellikle motor yağı değişimi sırasında kontrol edilir.
TERİMLER:
Viskozite: Bir sıvının akmaya karşı gösterdiği direnç; kısaca sıvının “akışkanlığı” olarak tanımlanabilir. Düşük viskoziteli sıvılar daha akışkandır, yüksek viskoziteli sıvılar ise daha yoğundur.