Bu sorunun cevabı nedir
Aşağıdaki cümleleri doğru ise D, yanlışsa Y ile işaretleyiniz:
- (D) Mercekler saydam maddelerden yapılır.
- (Y) Işık farklı saydam ortamlardan geçerken kırılmayabilir.
- (D) Işık ışınlarını dağıtmak için ince kenarlı mercek kullanılır.
- (D) Az yoğun ortamdan çok yoğun ortama geçen ışık, normalden uzaklaşır.
- (D) Az yoğun ortamdan çok yoğun ortama bakan kişi cisimleri uzakta görür.
- (Y) Çok kırıcı ortamda ışığın hızı fazladır.
- (Y) Miyop göz kusurunu tedavi etmek için kalın kenarlı mercek kullanılır.
- (Y) İnce kenarlı merceklerin iki odak noktası vardır.
- (Y) İnce kenarlı merceklerin ortası kenarına göre kalındır.
- (D) İnce kenarlı mercekler büyüteç olarak kullanılır.
- (Y) Kırık cam parçaları mercek görevi görerek orman yangınlarına neden olabilir.
- (Y) Bütün odak noktaları ışık ışınlarının toplandığı yerdir.
- (D) Az yoğun ortamdan çok yoğun ortama geçen ışık ışınları tam yansıma gerçekleştirebilir.
- (D) Serap olayı tam yansıma ile gerçekleşir.
- (Y) Işık geldiği yoldan geri gidebilir.
- (D) Periskop yapımında merceklerden yararlanılır.
- (Y) Kalın kenarlı mercekte görüntü daima düz ve küçüktür.
- (Y) Endoskopi cihazında ışığın tam yansıması ile görüntü elde edilir.
- (Y) Yağmur damlasında kırılan ışık, gök kuşağının oluşmasını sağlar.
- (D) Işık en hızlı boşlukta yayılır.
- (Y) Işık ışınları hava içinde hiçbir zaman kırılmaz.
- (D) Teleskoplarda ince ve kalın kenarlı mercekler kullanılabilir.
- (Y) Dışarıdan havuza bakan kişi havuzu olduğundan derin görür.
- (Y) Su dolu bardağa bırakılan kaşığın kırık gibi görülmesi ışığın kırılmasından kaynaklanır.
- (D) Kameralarda ince kenarlı mercek kullanılır.
Silin_Mhamad’ın gönderdiği resimde iki farklı tipte mercek ve merceklere gönderilen ışınların izleyeceği yolları çizmemiz isteniyor. Işınlar, bu iki merceği etkilediklerinde nasıl davranacaklarını açıklayalım:
-
Sol tarafta gösterilen mercek (ince kenarlı mercek):
- İnce kenarlı mercekler, paralel olarak gelen ışınları bir noktada toplar. Bu nokta, merceğin odak noktasıdır (F). Sol taraftaki resimde paralel gelen ışınlar merceği geçtikten sonra merceğin sağ tarafında bulunan F noktasında birleşecektir.
-
Sağ tarafta gösterilen mercek (kalın kenarlı mercek):
- Kalın kenarlı mercekler, paralel olarak gelen ışınları dağıtarak, ışınların merceğin diğer tarafında sanki bir noktadan (sanal odak noktası) çıkmış gibi görünmesini sağlar. Bu sanal nokta, merceğin sol tarafında ve F noktası üzerindedir. Bu durumda, sağ taraftaki resimde paralel gelen ışınlar, merceği geçtikten sonra diverje (dağılım) olarak devam eder ve sanki F noktasından çıkıyormuş gibi görünür.
Bu açıklamalar ışığında, sol taraftaki mercek için ışınların F noktasında odaklanacağını, sağ taraftaki mercek için ise ışınların F noktasından çıkıyormuş gibi dağılarak ilerleyeceğini çizimler üzerinde gösterebilirsiniz.
Fotoğrafta gösterilen sorular fizik ve ışık ile ilgili doğru veya yanlış değerlendirilmesi istenen ifadeleri içermektedir. Soru Silin_Mhamad tarafından sorulmuş ve doğru veya yanlış cevaplarının hangisi olduğunu sormaktadır. Örneğin, “Mercekler saydam maddelerden yapılır.” ifadesi için doğru (D) veya yanlış (Y) denilebilir. İfadelerin doğruluğunu belirlemek için fizik bilgisine ihtiyaç vardır.
İşte ifadeler ve fizik bilgisine dayalı tahminlerim:
- D - Mercekler saydam maddelerden yapılır. (Doğru)
- Y - Işık farklı saydam ortamlardan geçerken kırılmayabilir. (Yanlış, ışık farklı ortamlardan geçerken genellikle kırılır.)
- D - Işık ışınlarını dağıtmak için ince kenarlı mercek kullanılır. (Doğru)
- D - Az yoğun ortamdan çok yoğun ortama geçen ışık, normale yaklaşır. (Doğru)
- D - Az yoğun ortamdan çok yoğun ortama bakan kişi cisimleri olduğundan uzakta görür. (Doğru)
- Y - Çok kırıcı ortamda ışığın hızı fazladır. (Yanlış, daha azdır.)
- D - Miyop göz kusurunu tedavi etmek için kalın kenarlı mercek kullanılır. (Doğru)
- Y - İnce kenarlı merceklerin iki odak noktası vardır. (Yanlış, bir odak noktası vardır.)
- Y - İnce kenarlı merceklerin ortası kenarına göre kalındır. (Yanlış, incedir.)
- D - İnce kenarlı mercekler büyüteç olarak kullanılır. (Doğru)
- Y - Kırık cam parçaları mercek görevi görerek orman yangınlarına neden olabilir. (Yanlış, böyle bir etkisi yoktur.)
- D - Bütün odak noktaları ışık ışınlarının toplandığı yerdir. (Doğru)
- Y - Az yoğun ortamdan çok yoğun ortama geçen ışık ışınları tam yansıma gerçekleştirebilir. (Yanlış, tam tersi.)
- Y - Serap olayı tam yansıma ile gerçekleşir. (Yanlış, kırılma ile gerçekleşir.)
- D - Işık geldiği yoldan geri gidebilir. (Doğru)
- D - Periskop yapımında merceklerden yararlanılır. (Doğru)
- Y - Kalın kenarlı mercekte görüntü daima düz ve küçüktür. (Yanlış, büyük olabilir.)
- D - Endoskopi cihazında ışığın tam yansıması ile görüntü elde edilir. (Doğru)
- D - Yağmur damlasında kırılan ışık, gök kuşağının oluşmasını sağlar. (Doğru)
- Y - Işık en hızlı boşlukta yayılır. (Yanlış, en hızlı vakumda yayılır.)
- D - Işık ışınları hava içinde hiçbir zaman kırılmaz. (Doğru, genellikle kırılmaz)
- D - Teleskoplarda ince ve kalın kenarlı mercekler kullanılabilir. (Doğru)
- D - Dışarıdan havuza bakan kişi havuzu olduğundan derin görür. (Doğru)
- Y - Su dolu bardağa bırakılan kaşık kırık gibi görülmesi ışığın kırılmasından kaynaklanır. (Yanlış, kırılma yüzündendir.)
- Y - Kameralarda ince kenarlı mercek kullanılır. (Yanlış, çoğunlukla kalın kenarlı kullanılır.)
Umarım bu cevaplar sorunuza yardımcı olur.
Bu sorunun cevabı nedir?
Aşağıdaki merceklere gönderilen ışınların izleyeceği yolu çiziniz.
Lütfen boş şeyler yazmayın ve soruma düzgün cevap verin
Bu resimdeki merceklerin özelliklerine göre ışınların izleyeceği yolları çizmek için optik kuralları bilmek gerekir. Resimde iki farklı tür mercek gösterilmiştir: Birinci, bir çift dışbükey (konveks) mercek ve ikinci ise çift içbükey (konkav) mercek.
-
Dışbükey Mercek (Konveks) için Işınlarda izlenecek yol:
- Dışbükey mercek, paralel gelen ışınları odak noktasında toplar. Bu yüzden, resimde gösterilen merkeze paralel olan ışınlar merceğin odak noktasında, merceğin diğer tarafında bir noktada kesişir. Bu odak noktası, merceğin sağ tarafındaki ‘F’ işaretinin yanında gösterilmiştir.
-
İçbükey Mercek (Konkav) için Işınlarda izlenecek yol:
- İçbükey mercek, paralel olarak gelen ışınları dağıtır (yayar) ve bu ışınlar merceği geçtikten sonra sanal bir odak noktasından çıkmış gibi görünürler. Bu sanal odak noktası, merceğin sol tarafındaki ‘F’ işaretinin yanında olacaktır. Işınlara geriye doğru uzantı yaparak sanal odak noktasını bulabiliriz.
Bu açıklamalar ışığında, dışbükey mercekte ışınlar odaklanarak geçerken, içbükey mercekte ışınlar dağılarak geçer ancak geriye doğru uzatıldıklarında sanal bir odak noktasında kesişmiş gibi görünürler. Bu prensipler temel fizik ve optik yasalarına dayanır.
