Coanda etkisi nedir? Bu etkiyi ilk olarak kim keşfetti ve hangi alanlarda karşımıza çıkar?
Coanda Etkisi
Coanda Etkisi Nedir?
Coanda etkisi, bir akışkanın, bir yüzeye yapışarak ve onu takip ederek hareket etme eğilimidir. Yani, bir akışkan (genellikle gaz veya sıvı), bir yüzeye temas ettiğinde ve yüzey boyunca ilerlerken, yüzeyin konturlarına bağlı olarak saptırılarak izlerini takip eder.
Coanda Etkisi’nin Keşfi
Coanda etkisi, 20. yüzyılın başlarında Romanya asıllı Johann Coanda tarafından keşfedildi. 1930’larda einemi etkileyici bir şekilde sergilemiştir. Coanda, bir gaz jetinin, düz bir yüzey yerine yakındaki bir eğri yüzeye yapışma eğilimini fark etti. Bu olayı daha da araştırdı ve bu akışkan yapışkanlık olayına “Coanda Etkisi” adını verdi.
Coanda Etkisi’nin Uygulama Alanları
Coanda etkisi, birçok alanda kullanılmaktadır. İşte Coanda etkisinin bazı uygulama alanları:
-
Havacılık: Coanda etkisi, uçakların kanatlarında ve motorlarında tasarım ve performans iyileştirmesi için kullanılır. Yüzeylere yapışma, uçaklarda aerodinamik iyileştirmeler sağlar ve daha iyi kontrol ve denge sağlar.
-
Klimalar: Klimalar, Coanda etkisini kullanarak hava akışını kontrol eder. Hava, bir yüzeyden yayıldığında, istenen şekilde yönlendirilebilir ve daha iyi bir soğutma veya ısınma performansı elde edilebilir.
-
Turbojet Motorlar: Coanda etkisi, gaz jetinin egzoz çıkışını değiştirerek savaş uçaklarında yönlendirilmiş itme sistemlerinin tasarlanmasında kullanılır. Bu, uçağın manevra kabiliyetini artırır ve radar izini azaltır.
-
Spreyler: Coanda etkisi, aerosol spreylerin çalışmasında önemli bir rol oynar. Sprey nozulları, sıvının yüzeylere yapışmasını ve dağılmasını sağlar.
-
Medikal: Coanda etkisi, nefes alıcı cihazlar, solunum maskeleri ve inhalerler gibi tıbbi cihazların tasarımında kullanılır. Bu uygulamalar, hastalara daha iyi bir solunum deneyimi sağlamayı amaçlar.
Coandă etkisi genellikle hava veya diğer gazların katı bir yüzeyi takip etmesini ifade eder. Uçak kanatları veya hava akışını kontrol etmek için kullanılan diğer cihazlar gibi uygulamalarda sıklıkla görülür. Ancak birde Rehbinder etkisi var ve coanda etkisinin aksine rehbinder etkisi genellikle sıvıların katı yüzeylerle etkileşimini tanımlar.
TERİMLER:
Aerodinamik: Hareket eden hava veya diğer gazların, cisimler üzerindeki etkilerini inceleyen bilim dalıdır.