Bretton Woods Sistemi, II. Dünya Savaşı’nın sona ermesinin ardından 1944’te New Hampshire’taki Bretton Woods’ta toplanan Birleşmiş Milletler Para ve Finans Konferansı’nda oluşturulan bir dizi finansal ve ticari kurallardır. Bu sistemin amacı, uluslararası ticaret ve ekonomik büyümeyi teşvik etmek ve mali çöküşleri önlemekti. Bu sistem ne şekilde çalışıyordu ve hangi kuruluşları içeriyordu? Bretton Woods Sistemi hangi nedenlerden dolayı sona erdi ve bu durum dünya üzerinde ne tür etkiler yarattı?
Bretton Woods Sistemi’nin Çalışma Biçimi
Bretton Woods Sistemi’nin temelinde döviz kurlarının sabitlenmesi ve serbest döviz kuru uygulamasının yerini sabit kur sistemine bırakması vardı. Bu sistemde, Amerikan doları altına dönüştürülebilir tek ulusal para birimiydi ve diğer tüm para birimlerinin değeri Amerikan dolarına göre sabitlendi. Bu durum, Amerikan dolarını uluslararası ticaretin itici gücü haline getirdi.
Sabit döviz kuru rejimi, ülkelerin dış ticaret ve ödemeler dengesi politikalarını dünya ekonomisiyle uyumlu hale getirme amacı taşıyordu. Döviz kurlarının sabit olması, uluslararası ticareti kolaylaştırıyor ve ticari işlemlerdeki belirsizlikleri gideriyordu. Ayrıca, bu sistem dünya ekonomisinde istikrarı sağlama yolu olarak da görülüyordu.
Bretton Woods Sistemi’nin İçerdiği Kuruluşlar
Bretton Woods Konferansı sonucunda, dünya ekonomisinde finansal istikrarı sağlamak amacıyla iki önemli uluslararası finansal kuruluş kuruldu: Uluslararası Para Fonu (IMF) ve Dünya Bankası.
IMF, üye ülkeler arasında döviz kurlarını denetleyerek dünya ticaretini düzenleme rolünü üstlendi. Ayrıca, üye ülkelerin ödemeler dengesi sorunlarına yardımcı olma amacı güttü. IMF’ye üye olan tüm ülkeler, kendi para birimlerinin diğer para birimlerine göre değerini belirler ve IMF ile anlaşma yoluna giderdi.
Dünya Bankası ise, özellikle gelişmekte olan ülkelerin büyümelerine ve kalkınmalarına yardımcı olmak için kuruldu. Bu kuruluş, özellikle enerji, ulaşım ve tarım gibi alanlarda altyapı projelerini finanse etmekten sorumlu oldu.
Bretton Woods Sistemi’nin Sona Erişi ve Etkileri
Bretton Woods Sistemi, 1971’de Amerika Birleşik Devletleri’nin doların altına dönüştürülmesini durdurma kararıyla çöktü. American dolarının altına dönüştürülemez hale gelmesiyle birlikte, diğer para birimlerinin değerinin sabitlenmesi de imkânsız hale geldi.
Bunun sonucunda, dünya ekonomisi esnek döviz kuru rejimine geçti. Diğer bir deyişle, para birimlerinin değeri piyasa koşullarına bağlı olarak serbestçe değişmeye başladı.
Bretton Woods Sistemi’nin çöküşü, uluslararası finans piyasaları üzerinde büyük bir etki yarattı. Bu, dünya ekonomisi ve uluslararası ticaret için yeni bir dönemin başlangıcı oldu.
TERİMLER:
Döviz Kuru: Bir ülkenin para biriminin diğer bir ülkenin para birimi cinsinden değerini ifade eder.
Ödemeler Dengesi: Bir ülkenin yabancı ülkelerle yapmış olduğu tüm ekonomik işlemlerini kapsayan bir dökümdür. Bir ülkenin dış dünya ile olan ekonomik ilişkilerini gözler önüne serer.
Altyapı Projeleri: Topluma hizmet veren ve genellikle kamu yatırımları içeren projelerdir. Bunlar arasında enerji santralleri, ulaşım sistemleri, okullar, hastaneler ve sulama sistemleri yer alır.
1 Beğeni