Avrupa Konseyi Yerel ve Bölgesel Yönetimler Kongresi, Avrupa genelinde yerel ve bölgesel yönetimlerin iş birliğini sağlamak amacıyla kurulmuş bir yapıdır. Bu Kongre’nin ana faaliyetleri nelerdir, kaç farklı ülke bu kongrenin bir parçasıdır ve Türkiye bu üye ülkelerden biri midir? Ayrıca, bu kongrede yer alan katılımcıların profilleri nelerdir, hangi tür temsilciler bu etkinliklerde yer alır ve bu temsilcilerin Kongre içindeki görev ve sorumlulukları nelerdir?
Avrupa Konseyi Yerel ve Bölgesel Yönetimler Kongresi: Tanımı, İşleyişi ve Türkiye’nin Rolü
1. Giriş: Avrupa Konseyi ve Yerel ve Bölgesel Yönetimler Kongresi’nin Tanımı
İkinci Dünya Savaşı’nın ardından Avrupa kıtasında barış, demokrasi ve insan haklarını tesis etmek amacıyla kurulan Avrupa Konseyi, günümüzde üye devleti ve 700 milyon vatandaşı temsil eden en eski kıtalararası örgütlerden biridir. Avrupa Birliği’nden tamamen bağımsız olmasına rağmen, iki kuruluş belirli alanlarda iş birliği yapmaktadır. Avrupa Konseyi’nin temel kurumları arasında, üye devletlerin ulusal parlamenterlerinden oluşan Parlamenterler Meclisi, hükümetlerin temsilcilerinden oluşan Bakanlar Komitesi, insan hakları ihlallerini denetleyen Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ve yerel ve bölgesel yönetimleri temsil eden Yerel ve Bölgesel Yönetimler Kongresi bulunmaktadır.
Avrupa Konseyi Yerel ve Bölgesel Yönetimler Kongresi, Avrupa genelinde yerel ve bölgesel yönetimleri temsil eden pan-Avrupa siyasi bir meclistir. Kongre’nin kökleri, Avrupa entegrasyon sürecinin erken aşamalarında yerel ve daha sonra bölgesel yönetimlere söz hakkı tanıma ihtiyacından doğmuştur. İlk olarak 1957’de Avrupa Yerel Yönetimler Konferansı adıyla kurulan bu yapı, 1975’te Avrupa Yerel ve Bölgesel Yönetimler Konferansı ve 1983’te Avrupa Yerel ve Bölgesel Yönetimler Daimi Konferansı isimlerini almıştır. Kongre, mevcut yapısına 1994 yılında kavuşmuştur. Kongre’nin merkezi Strasbourg, Fransa’dadır. Bu evrimsel süreç, Avrupa’da alt ulusal yönetimlerin öneminin giderek daha fazla kabul gördüğünü göstermektedir. Başlangıçta sadece yerel yönetimleri temsil eden bir yapıdan, bölgesel yönetimleri de kapsayan bir meclise dönüşmesi, Avrupa siyasi arenasında bu yönetim kademelerinin artan rolünü yansıtmaktadır.
Kongre’nin temel amaçları şunlardır: üye devletlerde yerel ve bölgesel demokrasiyi teşvik etmek, yerel ve bölgesel yönetimlerin özerkliğini güçlendirmek, yerel ve bölgesel yönetişimi iyileştirmek, ulusal hükümetler ile yerel ve bölgesel yönetimler arasında istişare ve siyasi diyaloğu geliştirmek, yerel ve bölgesel yönetimlerin çıkarlarını savunmak, yetki devri ve bölgeselleşme süreçlerini teşvik etmek, şehirler ve bölgeler arasında sınır ötesi iş birliğini desteklemek ve Avrupa Yerel Yönetimler Özerklik Şartı’nın uygulanmasını sağlamak. Avrupa Yerel Yönetimler Özerklik Şartı’nın temel bir kılavuz ilke olarak vurgulanması, Kongre’nin Avrupa genelinde yerel ve bölgesel özerklik için belirli standartlara olan bağlılığını açıkça ortaya koymaktadır.
2. Kongre’nin Yapısı ve İşleyiş Mekanizması
Kongre, Yerel Yönetimler Odası ve Bölgeler Odası olmak üzere iki odadan oluşmaktadır. Her oda 306 temsilci ve 306 yedekten meydana gelmektedir. Ancak bazı kaynaklar toplamda 612 üye sayısını belirtmektedir. Yerel Yönetimler Odası, yerel demokrasi durumunu değerlendirmeye ve Avrupa Yerel Yönetimler Özerklik Şartı temelinde yerel seçimleri gözlemlemeye odaklanmaktadır. Ayrıca sosyal konularla ilgilenmekte ve Avrupa şehirleri arasındaki iş birliğini desteklemektedir. Bölgeler Odası ise, yerel ve merkezi hükümetler arasında yetkiye sahip, özerk veya devlete benzer yeteneklere sahip yönetimlerin temsilcilerinden oluşmaktadır. Bu oda, bölgesel demokrasi, bölgeler arası iş birliği ve bölgesel ekonomi gibi konuları ele almaktadır. İki odanın varlığı, Kongre’nin alt ulusal yönetimin farklı seviyelerinin özel ihtiyaç ve zorluklarını ele almasına olanak tanıyarak, demokrasiyi teşvik etmede daha incelikli bir yaklaşım sağlamaktadır.
Kongre’nin temel organları ve işlevleri şu şekildedir:
- Büro: Kongre Başkanı liderliğinde her iki odanın üyelerinden oluşur. Genel kurul oturumlarını organize etmek, odaların ve komitelerin çalışmalarını koordine etmekle sorumludur.
- Statü Forumu: Kongre’nin bütçesini oylar ve periyodik olarak toplanır.
- Tematik Komiteler:
- İzleme Komitesi: Temel görevi, üye devletlerde Avrupa Yerel Yönetimler Özerklik Şartı’nın uygulanmasını izlemektir. Düzenli izleme ziyaretleri yapar ve raporlar ile tavsiyeler hazırlar.
- Yönetişim Komitesi: Yönetişim, kamu maliyesi, sınır ötesi ve bölgeler arası iş birliği ve e-demokrasi gibi Kongre’nin yasal yetkisi dahilindeki konularla ilgilenir.
- Sosyal Uyum ve İnsan Onuru Komitesi (eski adıyla Güncel İşler Komitesi): Sosyal uyum, eşitlik ve ayrımcılıkla mücadele alanlarında Avrupa Konseyi’nin temel değerlerinin teşvik edilmesine ve uygulanmasına yerel ve bölgesel yönetimlerin katkılarını sağlamaktan sorumludur.
Bu komite yapısı, Kongre’nin yerel ve bölgesel demokrasiye çok yönlü yaklaşımını göstermektedir; sadece yönetişim ve yasal çerçeveleri değil, aynı zamanda sosyal ve insan hakları boyutlarını da ele almaktadır.
Kongre’nin karar alma süreçleri şu şekildedir: Kongre, yılda iki kez Strasbourg’da genel kurul oturumları düzenler. Bu oturumlar, siyasi diyalog, tartışma ve raporların kabulü için bir forum sağlar. Kongre çeşitli türde belgeler kabul eder: Avrupa Yerel Yönetimler Özerklik Şartı’nın uygulanmasını değerlendiren izleme raporları, üye devletlerin hükümetlerine belirli eylemler gerçekleştirmeleri için çağrıda bulunan tavsiyeler, Kongre’nin belirli konulardaki görüşlerini veya politika pozisyonlarını ifade eden kararlar ve endişe konularına ilişkin resmi açıklamalar. Bu metinler, genel kurul oturumları sırasında, genellikle hükümet temsilcilerinin huzurunda tartışılır ve kabul edilir. Kongre’nin çıktıları (raporlar, tavsiyeler, kararlar, bildiriler), Avrupa genelinde yerel ve bölgesel yönetişimde politikayı etkilemek ve en iyi uygulamaları teşvik etmek için araçlar olarak hizmet eder.
3. Türkiye’nin Üyeliği ve Katılımı
Türkiye, Avrupa Konseyi’nin üye devletinden biridir. Konsey’e Ağustos 1949 veya Nisan 1950’de katılmıştır. Avrupa Konseyi’nin bir üyesi olarak Türkiye, Yerel ve Bölgesel Yönetimler Kongresi’nin de bir parçasıdır. Türkiye’nin Konsey’in erken dönem üyeliği, Kongre’ye katılımı da dahil olmak üzere, Avrupa siyasi ve demokratik yapılarındaki uzun süreli katılımını göstermektedir.
Türkiye Belediyeler Birliği (TBB), Türkiye’nin Kongre’deki ulusal heyetinin sekretaryasını yürütmektedir. Türkiye’nin Kongre’ye, yerel veya bölgesel düzeyde seçilmiş görevlerde bulunan üyelerden oluşan bir heyeti bulunmaktadır. Kongre, Türkiye’deki yerel demokrasi ile ilgili konuları ele almış, örneğin belediye başkanlarının görevden alınması gibi durumları incelemiştir. Kongre’nin seçilmiş belediye başkanlarının görevden alınması da dahil olmak üzere Türkiye’deki yerel demokrasi sorunlarını incelemesi, Avrupa Yerel Yönetimler Özerklik Şartı ilkelerinin tüm üye devletlerde, siyasi açıdan hassas durumlarda bile geçerli olduğunu göstermektedir.
Kongre, Türkiye’deki belediye başkanlarının görevden alınması konusunda acil tartışmalar düzenlemiştir. Kongre’nin eş raportörleri, Van’daki Kürt belediye başkanının görevden alınmasının ardından Türkiye’deki yerel demokrasinin durumu hakkında endişelerini dile getirmişlerdir. 2019 yılında Türkiye hakkında hazırlanan bir izleme raporu, yüksek seçmen katılımı gibi olumlu yönlerin yanı sıra, valinin çift yönlü görevi, idari vesayet ve devletin aşırı düzenlemeleri gibi endişe verici alanlara da dikkat çekmiştir. Türkiye’ye odaklanan özel izleme raporlarının ve tartışmaların varlığı, Kongre’nin ülkenin yerel ve bölgesel yönetişim uygulamalarıyla proaktif bir şekilde ilgilendiğini göstermektedir.
4. Kongre’nin Temel Faaliyetleri
Kongre’nin temel faaliyetlerinden biri, Avrupa Yerel Yönetimler Özerklik Şartı’nın izlenmesidir. Bu, Şart’ın uygulanmasını değerlendirmek için tüm üye devletlere düzenli izleme ziyaretlerini içerir. Ziyaretlerin ardından Kongre, izleme raporları hazırlar ve tavsiyeler ile kararlar kabul eder. CARTA-MONITOR veri tabanı, Şart’ın üye devletlerdeki uygulamasının madde madde karşılaştırmalı bir analizini sunar. Sistematik izleme süreci ve kamuya açık veri tabanı, Kongre’nin Avrupa Yerel Yönetimler Özerklik Şartı’na uyumu sağlamada şeffaflık ve hesap verebilirliğe olan bağlılığını vurgulamaktadır.
Kongre’nin bir diğer temel faaliyeti, yerel ve bölgesel seçimlerin gözlemlenmesidir. Gözlem görevleri tüm seçim sürecini kapsar ve seçimlerin meşruiyetini ve güvenilirliğini artırmayı amaçlar. Misyonlar genellikle Parlamenterler Meclisi ve Venedik Komisyonu ile iş birliği içinde yürütülür. Raporlar, seçim kampanyası, oy verme günü analizi ve iyileştirme önerilerini içerir. Seçimleri gözlemleyerek Kongre, Avrupa genelinde yerel ve bölgesel düzeyde demokratik standartların korunmasına aktif olarak katkıda bulunmaktadır.
Kongre, yerel ve bölgesel demokrasi, yönetişim ve insan hakları ile ilgili çok çeşitli konuları ele alan raporlar, tavsiyeler ve kararlar üretir. Bu belgeler, üye devletlerde yasal reformlara yol açabilir. Örnekler arasında, yerel yönetimler için mali kaynaklara ilişkin tavsiyeler, seçilmiş temsilcilere yönelik nefret söylemi ve seçimlere dış müdahale yer almaktadır. Kongre’nin çalışmaları sonucunda başlatılan yasal reformlar gibi somut çıktılar, örgütün üye devletlerdeki yerel ve bölgesel yönetişim üzerindeki pratik etkisini göstermektedir.
Kongre ayrıca, şehirler ve bölgeler arasında sınır ötesi iş birliğini teşvik eder ve yerel ve bölgesel yönetimlerin ulusal birliklerinin kurulmasını destekler. İnsan haklarını ve demokrasiyi yerel düzeyde teşvik etmek için Yerel Demokrasi Ajanslarının (LDA’lar) kurulmasına öncülük etmiştir ve Güney Doğu Avrupa’daki NALAS gibi yerel yönetimler ağlarının gelişimini desteklemektedir. AB Bölgeler Komitesi de dahil olmak üzere diğer uluslararası kuruluşlarla iş birliği yapar. Kongre, Avrupa genelinde yerel ve bölgesel yönetimler arasında bir ağ oluşturma ve iş birliği merkezi olarak hareket ederek, en iyi uygulamaların paylaşılmasını ve ortak girişimlerin geliştirilmesini teşvik etmektedir.
5. Üyelik Yapısı ve Temsil
Kongre, Avrupa Konseyi’nin üye devletinden yerel ve bölgesel yönetimleri temsil etmektedir. Çeşitli kaynaklarda üye devletin tutarlı bir şekilde belirtilmesi, Avrupa Konseyi’nin ve dolayısıyla Kongre’nin mevcut büyüklüğünü doğrulamaktadır.
Kongre üyeleri kendi ülkelerinde seçilmiş görevlerde bulunurlar. Bölgesel veya belediye meclis üyeleri, belediye başkanları veya bölgesel yönetim başkanları olabilirler ve Avrupa’da 130.000 ila 200.000 arasında yönetimi temsil ederler. Üyelerin doğrudan demokratik yetkiye sahip seçilmiş yetkililer olması, Kongre’nin müzakerelerine ve tavsiyelerine meşruiyet ve pratik deneyim katmaktadır.
Temsilciler ve yedek üyeler beş yıllık bir süre için atanırlar, bazı kaynaklar dört yıl belirtmektedir. Her üye devletin kendi prosedürüne göre atanırlar. Ulusal heyetlerdeki üyeler iki oda arasında bölünür. Örneğin, İngiltere heyeti Yerel Yönetimler Birliği (LGA) aracılığıyla atanır. Üye devletlerdeki atama prosedürlerindeki çeşitlilik, daha geniş Avrupa çerçevesi içindeki yerel ve bölgesel yönetişimin farklı ulusal bağlamlarını yansıtmaktadır.
Kongre içindeki temsilcilerin rolleri ve sorumlulukları şunlardır: genel kurul oturumlarına ve tartışmalara katılmak, iki odanın çalışmalarına dahil olmak, tematik komitelerde görev almak, politika oluşturulmasına ve yerel demokrasinin geliştirilmesine katkıda bulunmak ve seçim gözlem misyonlarına katılmaktır. Örneğin, İngiltere üyeleri, Avrupa’da politika oluşturulmasına, seçimlerin izlenmesine ve yerel demokrasinin geliştirilmesine önemli katkılar sağlamaktadır. Temsilcilerin Kongre’nin çeşitli çalışmalarına aktif katılımı, politika tartışmalarından seçim gözlemine kadar, meclisin katılımcı yapısını vurgulamaktadır.
6. Avrupa’da Demokrasiye ve İş Birliğine Katkıları
Kongre, yerel yönetimlerin siyasi, idari ve mali bağımsızlığını garanti eden Avrupa Yerel Yönetimler Özerklik Şartı ilkelerini teşvik ederek yerel ve bölgesel demokrasiyi güçlendirmeye katkıda bulunur. Üye devletlerdeki yerel demokrasi durumunu izler ve iyileştirmeleri teşvik eder ve demokratik standartları sağlamak için yerel ve bölgesel seçimleri gözlemler. Seçim süreçlerine dış müdahale gibi yerel demokrasiye yönelik zorlukları tartışmak için bir platform sağlar. Kongre, üye devletlerdeki yerel ve bölgesel demokrasinin önemli bir koruyucusu olarak hareket ederek, öz yönetim ve demokratik hesap verebilirlik ilkelerinin tüm üye devletlerde saygı görmesini aktif olarak sağlamaktadır.
Kongre, ulusal hükümetler ile yerel/bölgesel yönetimler arasında siyasi diyalog için bir forum sağlayarak diyalogu ve iş birliğini teşvik eder. Farklı ülkelerden yerel ve bölgesel yönetimler arasında iş birliğini ve ortaklıkları teşvik eder ve Eurobölgeler gibi girişimler aracılığıyla sınır ötesi iş birliğini destekler. Fikir, deneyim ve iyi uygulamaların değişimini kolaylaştırır. İletişim ve iş birliği kanalları oluşturarak Kongre, alt ulusal düzeyde daha uyumlu ve entegre bir Avrupa siyasi alanı oluşturmaya yardımcı olur.
Kongre, yerel ve bölgesel düzeyde insan haklarının uygulanmasını izler. Sosyal uyum, ayrımcılıkla mücadele, cinsiyet eşitliği ve göçmenlerin hakları gibi konuları ele alır. Şeffaflık ve hesap verebilirlik dahil olmak üzere iyi yönetişim ilkelerini teşvik eder ve yolsuzluğun önlenmesi ve kamu etiğinin teşvik edilmesi için çalışır. Kongre, odağını sadece demokrasinin yapısal yönlerinin ötesine taşıyarak, yerel ve bölgesel düzeyde yönetişimin kalitesini ve temel hakların korunmasını kapsayarak, daha adil ve eşitlikçi bir Avrupa toplumuna katkıda bulunmaktadır.
7. Mevcut Zorluklar ve Gelecek Öncelikleri
Kongre’deki mevcut tartışmalar ve zorluklar arasında, üye devletlerdeki demokratik gerileme ve insan haklarının zayıflaması, Rusya’nın Ukrayna’ya karşı savaşından kaynaklanan insani kriz, çatışma bölgelerinde kültürel mirasın tahrip edilmesi, seçim süreçlerine dış müdahale ile mücadele, Avrupa şehirlerindeki konut kriziyle başa çıkma, iklim değişikliği bağlamında su kaynaklarının yönetimi, insan kaçakçılığıyla mücadele, aşırıcılığın yükselişi ve toplumların kutuplaşmasıyla mücadele, yerel ve bölgesel yönetimler için yeterli mali kaynakların sağlanması ve seçilmiş temsilcilere yönelik çevrimiçi nefret söylemi ve dezenformasyonla mücadele yer almaktadır. Kongre’deki mevcut tartışmalar, Avrupa’nın bugün karşı karşıya olduğu büyük zorlukları yansıtmakta ve örgütün güncel sorunları yerel ve bölgesel düzeyde ele alma rolünü vurgulamaktadır.
Kongre’nin 2021-2026 dönemi için gelecek öncelikleri beş temel alana odaklanmaktadır: yerel ve bölgesel demokrasinin izlenmesi, yerel ve bölgesel seçimlerin gözlemlenmesi, hedeflenen izleme sonrası ve gözlem sonrası yardım, insan haklarının yerel ve bölgesel boyutu ve kolaylaştırılmış tematik faaliyetler. Öncelikler ayrıca, dirençli, demokratik, uyumlu, sürdürülebilir ve dijital toplumlara odaklanarak, yerel ve bölgesel yönetimlerin BM Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerine katkısını da içermektedir. Sağlık krizleri, iklim değişikliği ve dijitalleşme gibi yeni zorluklara uyum sağlamayı, üye devletler ve diğer kurumlarla iş birliğini güçlendirmeyi de içerir. Kongre’nin önümüzdeki yıllara yönelik stratejik öncelikleri, temel görevlerine olan bağlılığını gösterirken, aynı zamanda ortaya çıkan küresel zorluklara ve yerel ve bölgesel düzeyde sürdürülebilir ve kapsayıcı kalkınma ihtiyacına uyum sağlamaktadır.
8. Sonuç
Avrupa Konseyi Yerel ve Bölgesel Yönetimler Kongresi, Avrupa genelinde yerel ve bölgesel demokrasinin teşvik edilmesi ve korunmasında hayati bir rol oynamaktadır. Temel işlevleri arasında Avrupa Yerel Yönetimler Özerklik Şartı’nın izlenmesi, yerel ve bölgesel seçimlerin gözlemlenmesi, raporlar ve tavsiyeler hazırlanması ve yerel ve bölgesel yönetimler arasında iş birliğinin kolaylaştırılması yer almaktadır. Türkiye, Konsey’in kurucu üyelerinden biri olarak Kongre’ye aktif olarak katılmakta ve örgütün çalışmalarına katkıda bulunmaktadır. Kongre, ulusal hükümetler ile alt ulusal yönetimler arasında diyalog için önemli bir platform sağlayarak, Avrupa’da daha uyumlu ve entegre bir siyasi alanın oluşmasına yardımcı olmaktadır. Ayrıca, iyi yönetişimi ve yerel düzeyde insan haklarının korunmasını teşvik ederek, Avrupa toplumunun daha adil ve eşitlikçi olmasına katkıda bulunmaktadır. Kongre’nin mevcut zorluklara yanıt verme ve gelecekteki önceliklerini belirleme çabaları, Avrupa’da yerel ve bölgesel yönetişimin geleceğini şekillendirmede devam eden önemini vurgulamaktadır.
Resmi websitesi: https://www.coe.int/
Alıntılanan çalışmalar
- A European Assembly of local and regional elected representatives - Council of Europe, erişim tarihi Mart 28, 2025, https://www.coe.int/en/web/congress/overview
- Institutions Under the Authority of the Council of Europe, erişim tarihi Mart 28, 2025, https://www.strasbourg-europe.eu/the-european-vocation-of-strasbourg/european-institutions-in-strasbourg/institutions-under-the-authority-of-the-council-of-europe/
- Council of Europe - Wikipedia, erişim tarihi Mart 28, 2025, Council of Europe - Wikipedia
- History, Role, and Activities of the Council of Europe: Facts, Figures and Information Sources, erişim tarihi Mart 28, 2025, History, Role, and Activities of the Council of Europe: Facts, Figures and Information Sources - Globalex
- Congress of the Council of Europe (CoE) - Local Government Association, erişim tarihi Mart 28, 2025, https://www.local.gov.uk/lga-libdem-group/our-press-releases/congress-council-europe-coe
- Congress of Local and Regional Authorities (CoE Congress) - Türkiye Belediyeler Birliği, erişim tarihi Mart 28, 2025, https://www.tbb.gov.tr/En/ContentUrl_the-congress-of-local-and-regional-authorities-coe-congress_91
- Congress of Local and Regional Authorities - Ireland.ie, erişim tarihi Mart 28, 2025, Congress of Local and Regional |Permanent Representation of Ireland, Strasbourg | Ireland.ie | Ireland.ie
- Congress of Local and Regional Authorities - Wikipedia, erişim tarihi Mart 28, 2025, Congress of Local and Regional Authorities - Wikipedia
- Origins and history - Congress of Local and Regional Authorities - Council of Europe, erişim tarihi Mart 28, 2025, https://www.coe.int/en/web/congress/origins-and-history
- The Congress of Local and Regional Authorities - Rappresentanza permanente d’Italia presso il Consiglio d’Europa Strasburgo, erişim tarihi Mart 28, 2025, The Congress of Local and Regional Authorities – Rappresentanza permanente d’Italia presso il Consiglio d’Europa Strasburgo
- www.europewatchdog.info, erişim tarihi Mart 28, 2025, Council of Europe: Congress of Local and Regional Authorities.
- The Congress of Local and Regional Authorities of the Council of Europe, erişim tarihi Mart 28, 2025, https://coe.mfa.gov.ua/en/pro-radu-yevropi/congress-local-and-regional-authorities-council-europe
- Congress of Local and Regional Authorities - Council of Europe, erişim tarihi Mart 28, 2025, https://www.coe.int/en/web/congress
- Statutory texts - Congress of Local and Regional Authorities - Council of Europe, erişim tarihi Mart 28, 2025, https://www.coe.int/en/web/congress/procedures
- Congress of Local and Regional Authorities - Europe’s Human Rights Watchdog, erişim tarihi Mart 28, 2025, Council of Europe: Congress of Local and Regional Authorities
- CARTA-MONITOR - Database of the Monitoring reports - Congress of Local and Regional Authorities - Council of Europe, erişim tarihi Mart 28, 2025, https://www.coe.int/en/web/congress/cartamonitor
- Türkiye - Monitoring report - European Charter of Local Self-Government, erişim tarihi Mart 28, 2025, Türkiye - Web monitoring
- 48th Session - Congress of Local and Regional Authorities - Council of Europe, erişim tarihi Mart 28, 2025, https://www.coe.int/en/web/congress/48th-session
- www.ireland.ie, erişim tarihi Mart 28, 2025, Member States of the Council of Europe | Ireland.ie
- Map of the Council of Europe 46 member states (2024), erişim tarihi Mart 28, 2025, https://edoc.coe.int/en/map-of-the-member-states/5332-map-of-the-council-of-europe-46-member-states.html
- Member states of the Council of Europe - Wikipedia, erişim tarihi Mart 28, 2025, Member states of the Council of Europe - Wikipedia
- CoE Congress says İmamoğlu’s detention is an assault on democracy, calls for his release, erişim tarihi Mart 28, 2025, ANF | CoE Congress says İmamoğlu’s detention is an assault on democracy, calls for his release
- CoE rapporteurs voice concern over Turkey’s local democracy after Kurdish mayor’s removal - Turkish Minute, erişim tarihi Mart 28, 2025, CoE rapporteurs voice concern over Turkey’s local democracy after Kurdish mayor’s removal - Turkish Minute
- Turkey EU - CoR, erişim tarihi Mart 28, 2025, CoR - Turkey EU
- Recurring issues based on assessments resulting from Congress monitoring of the European Charter of Local Self-Government and el - https: //rm. coe. int - Council of Europe, erişim tarihi Mart 28, 2025, https://rm.coe.int/recurring-issues-based-on-assessments-resulting-from-congress-monitori/1680b1ccaf
- Local government must act now against foreign interference in elections: Council of Europe Congress - Congress of Local and Regional Authorities, erişim tarihi Mart 28, 2025, https://www.coe.int/en/web/congress/-/local-government-must-act-now-against-foreign-interference-in-elections-council-of-europe-congress
- Council of Europe - European Union Agency for Fundamental Rights, erişim tarihi Mart 28, 2025, Council of Europe | European Union Agency for Fundamental Rights
- Relations with international organisations and institutions - Council of Europe, erişim tarihi Mart 28, 2025, https://www.coe.int/en/web/der/other-international-bodies
- Strengthening Local Democracy Across Europe – The Dynamic Partnership of the Congress of Local and Regional Authorities and the European Committee of the Regions | EEAS, erişim tarihi Mart 28, 2025, Strengthening Local Democracy Across Europe – The Dynamic Partnership of the Congress of Local and Regional Authorities and the European Committee of the Regions | EEAS
- Council of Europe Congress adopts critical resolution on Georgia | commonspace.eu, erişim tarihi Mart 28, 2025, Council of Europe Congress adopts critical resolution on Georgia | commonspace.eu
- Priorities of the Congress - Congress of Local and Regional Authorities - Council of Europe, erişim tarihi Mart 28, 2025, https://www.coe.int/en/web/congress/priorities-of-the-congress
- PRIORITIES OF THE CONGRESS 2021-2026 - https: //rm. coe. int - Council of Europe, erişim tarihi Mart 28, 2025, https://rm.coe.int/priorites-congres-2021-2026-/1680a4495e