Tıbbi terminolojide sıklıkla karşılaşılan GA ve LMP terimlerinin tam olarak ne anlama geldiği konusunda net bir bilgim yok. Bu terimler hangi durumlarda kullanılır? Bir hastanın tıbbi geçmişini değerlendirirken mi öne çıkar? Detaylı bir şekilde açıklayabilir misiniz?
Tıp Alanında Kullanılan GA ve LMP Kısaltmaları
GA (Gestational Age - Gebelik Yaşı)
GA, yani Gestational Age, Türkçe olarak Gebelik Yaşı anlamına gelir. Gebelik yaşının belirlenmesi, gebelik süresince önemli kilometre taşlarının izlenmesi ve doğum tarihi tahmininin yapılması açısından hayati bir rol oynar.
GA’nın Hesaplanması ve Kullanım Alanları
-
Hesaplanması: GA, genellikle annenin son adet döneminin (LMP) ilk gününden itibaren hesaplanır. Standart olarak hafta ve gün cinsinden ifade edilir. Örneğin, 20 hafta 3 gün gibi.
-
Kullanım Alanları:
- Prenatal Bakım: Gebelik yaşı, prenatal bakımı (doğum öncesi bakım) yönlendirmek için kullanılır. Belirli gebelik dönemlerinde yapılması gereken testler veya değerlendirmeler bu yaşa göre planlanır.
- Sonuçların Yorumu: Ultrason bulgularının ve fetal gelişimin yorumlanmasında kullanılır.
- Doğum Tarihi Tahmini: Beklenen doğum tarihi, GA hesaplamaları üzerinden tahmin edilir.
LMP (Last Menstrual Period - Son Adet Tarihi)
LMP, yani Last Menstrual Period, Türkçe olarak Son Adet Tarihi anlamına gelir. Bir kadının son adet gördüğü dönemin ilk gününü ifade eder. Bu tarih, gebelik sürecinin başlangıcını belirlemek için yaygın olarak kullanılır.
LMP’nin Önemi ve Kullanım Alanları
-
Gebelik Yaşının Belirlenmesi: LMP, gebelik yaşının hesaplanmasında başlangıç noktası olarak kabul edilir. Bir kadın gebeliğini öğrendiğinde, ilk olarak LMP tarihi sorulur.
-
Tahmini Doğum Tarihi: LMP’ye dayalı olarak, yaklaşık 280 gün (40 hafta) sonra doğum tarihinin tahmin edilmesini sağlar. Bu hesap, Naegele’s kuralı kullanılarak yapılır ve adetin ilk gününe 7 gün eklenip, 3 ay geri çıkarak hesaplanır.
-
Tıbbi Değerlendirme: Kadının tıbbi geçmişi değerlendirilirken, LMP bilgisi önemli bir role sahiptir. Özellikle fertilite tedavileri veya gebelik planlamaları sırasında LMP bilgisi gereklidir.
Tıbbi Geçmişin Değerlendirilmesi
Hem GA hem de LMP, bir hastanın tıbbi geçmişini değerlendirirken son derece önemlidir. Özellikle hamilelik sırasında veya doğum öncesi bakım planlamalarında, sağlık uzmanları bu bilgileri dikkatle hesaba katarlar. Gebelikle ilgili değerlendirmelerde doğru hesaplamalar yapıldığından emin olmak için genellikle ultrasonla bu tarihler doğrulanır.
TERİMLER:
Gestational Age (GA): Gebelik yaşı, gebeliğin başlangıcından itibaren geçen süre.
Last Menstrual Period (LMP): Son adet döneminin ilk günü, genellikle gebelik yaşı hesaplamalarında başlangıç noktası olarak kullanılır.