Aşağıdakilerden hangisi Yeni Lisan Hareketi’nin temel ilkelerinden değildir?

Aşağıdakilerden hangisi Yeni Lisan Hareketi’nin temel ilkelerinden değildir?

( ) Öteki Türk lehçelerinden kelime almak.
( ) Yazı dilini konuşma diline yaklaştırmak.
( ) Arapça ve Farsça gramer kurallarını kullanmamak.
( ) Tamlamaları, Türkçe kurallara göre yapmak.
( ) Yabancı kelimeleri Türkçedeki söylenişiyle yazmak.

Genel açıklama: Görsel, Türk edebiyatında Yeni Lisan Hareketi’nin temel ilkeleriyle ilgili bir çoktan seçmeli sınav sorusunu içermektedir.

Google'da ara

"Yeni Lisan Hareketi temel ilkeleri Ömer Seyfettin Yeni Lisan ilkeleri neler 'Yeni Lisan' hareketi prensipleri" için 17900 sonuç bulundu

Google'da ara

"Yeni Lisan Hareketi ilkeleri 'öteki Türk lehçelerinden kelime almak' 'yazı dilini konuşma diline yaklaştırmak' 'Arapça Farsça gramer' 'tamlamaları Türkçe kurallara göre' 'yabancı kelimeleri Türkçedeki söylenişiyle yazmak' Yeni Lisan manifesto" için 19 sonuç bulundu

Google'da ara

"Yeni Lisan Hareketi ilkeleri yazı dilini konuşma diline yaklaştırmak öteki türk lehçelerinden kelime almak yabancı kelimeleri türkçedeki söyleyişiyle yazmak 'yabancı kelimeleri Türkçedeki söylenişiyle yazmak' Yeni Lisan manifesto maddeler" için 21 sonuç bulundu

Google'da ara

"Öteki Türk lehçelerinden kelime almak' 'Yeni Lisan' 'ilkeleri' Ömer Seyfettin 'öteki türk lehçelerinden" için 2260 sonuç bulundu

Doğru cevap: “Öteki Türk lehçelerinden kelime almak.” — Yeni Lisan Hareketi başka Türk lehçelerinden kelime alınmamasını savunuyordu; dolayısıyla “lehçelerden kelime almak” ifadesi hareketin ilkelerinden değildir.

Açıklama

Yeni Lisan Hareketi’nin temel yaklaşımı

Yeni Lisan (Genç Kalemler) hareketi, dilde sadeleşme ve yazı dilinin konuşma diline yaklaştırılması yönünde bir program öne sürdü. Hareketin önemli ilkeleri şunlardı:

  • Yazı dilini konuşma diline yaklaştırmak — yazıda İstanbul konuşma dilini esas almak.
  • Arapça ve Farsça gramer kurallarını kullanmamak — yabancı dillerin dilbilgisi kalıplarının Türkçe yapısına baskın olmasına karşı çıkmak.
  • Tamlamaları Türkçe kurallarına göre yapmak — tamlamalarda Türkçe sözdizimini korumak.
  • Yabancı kelimeleri Türkçedeki söylenişiyle yazmak — örneğin Arapça/Farsça/Avrupa kökenli sözcükleri Türkçenin ses düzenine göre yazmaya çalışmak.

Bu nedenle sorudaki seçeneklerden “Öteki Türk lehçelerinden kelime almak” hareketin ilkelerine ters düştüğü için temel ilkelerden değildir.

Kaynak ve doğrulama

  • Vikipedi, “Yeni Lisan Hareketi” maddesi (erişim kontrolü: 2025-11-01): Yeni Lisan Hareketi - Vikipedi
  • Türk Dil Kurumu’na bağlı yazılar ve makaleler (ör. TDK yayımları) (erişim kontrolü: 2025-11-01).

TERİMLER:

Lehçe: Bir dilin coğrafi veya sosyal farklılık gösteren alt türü; farklı sözcük ve ses özelliklerine sahip olabilir.
Tamlama: Türkçede iki kelimenin birbiriyle kurduğu bağla oluşan sözcük grubu (ör. “ev kapısı” gibi isim tamlamaları).
Yeni Lisan Hareketi: 1910’ların başında Genç Kalemler dergisi etrafında gelişen, Türkçenin sadeleştirilmesini ve yazı dilinin konuşma diline yaklaştırılmasını amaçlayan edebi-dil hareketi.